Tholen - Ondernemerschap kan het bedrijf TB&S uit Sint-Pancras niet worden ontzegd. Het bedrijf ontstond twintig jaar geleden uit een fusie tussen de familiebedrijven Timmerman-Bergen en Swager. "We dreigden elkaars concurrent te worden, dus besloten we samen te gaan. Dan heb je twee winnaars", vertelt Dirk Swager, die samen met Michel Timmerman, Gert-Jan Kroon en zijn broers Coen en Gerben het bedrijf runt.
Dirk Swager
Inmiddels teelt het bedrijf in Noord-Holland 300 hectare spitskool en nog eens 35 hectare buitenteelt van kleinere slasoorten als little gem, Romaine sla en paksoi. Daar houdt het niet bij op, want ook in Alpiarca in Portugal heeft het bedrijf nog eens 250 hectare flespompoenen en 200 hectare spitskool staan. Het bedrijf houdt op beide vestigingen jaarrond 100 medewerkers aan het werk.
Pionieren in Portugal
Dat TB&S een familiebedrijf is, ziet Dirk vooral als een voordeel. "Ik wil graag winnen van mijn broers. Dat hebben we allemaal en zo krijg je een gezonde competitie om dingen beter te doen. Wel vergaderen we vaste prik elke twee weken op maandagavond om de gezichten dezelfde kant op te houden. Niets is vervelender dan frustraties die niet worden uitgesproken. En uit die vergaderingen komen mooie dingen. Zo besloten we op een maandagavond dat we om jaarrond onze klanten te voorzien maar eens in Portugal moesten gaan kijken om zelf te gaan telen. We zijn gestart om op 7 hectare te pionieren. Moet je kijken wat daar nu voor een bedrijf uitgerold is."
Een belangrijke les van Swager: blijf niet doen wat de vorige generatie altijd heeft gedaan, maar blijf anticiperen op nieuwe marktontwikkelingen. "Dertig jaar geleden teelden mijn broer en ik aardappelen en bloembollen en hadden we wat kool in het koelhuis. Als het aardappel- en bollenseizoen was geweest, zaten we thuis te wachten of er iemand belde om kool bij je te kopen. We zagen al gauw dat dit geen toekomst had en zo zijn we vastigheid gaan zoeken in jaarrond werk."
Enige bedrijf in Europa met jaarrond spitskool
"Toen we fuseerden, teelden we nog voor de helft rode en witte kool en voor de helft spitskool, maar inmiddels zijn we met de teelt van witte en rode kool helemaal gestopt. Het aankoopgedrag van consumenten verandert en zeker binnen de jongere generatie in Nederland stagneert de verkoop van onbewerkte kool. Dertig jaar terug was spitskool nog een nieuwe groente en die hebben we in de loop der jaren aardig uitgerold. Vandaag de dag zijn we het enige bedrijf in Europa dat jaarrond spitskool levert", vertelt Dirk.
Het huidige spitskoolseizoen is volgens de teler redelijk verlopen. "De afzet is iets later op gang gekomen en we sluiten het seizoen van de oogst van 2019 dan ook twee weken later af", aldus Dirk. TB&S heeft de verkoop volledig in eigen beheer en werkt grotendeels op basis van weekprijzen vooruit. "Daarmee blijven we dus echt afhankelijk van het vraag en aanbod op de markt."
Violetti: zomer- en wintergroente ineen
Een nieuwe ontwikkeling deed zich voor toen veredelingsbedrijf Hazera zeven jaar geleden bij TB&S aanklopte of zij de nieuwe paarse spitskool wilden testen in de teelt. Dat zagen de ondernemers wel zitten en inmiddels wordt de paarse kool onder de naam Violetti op de markt gebracht. "Violetti is een gewone spitskool, gekruist met een rode kool. De groente is wat zachter en zoeter dan de gewone spitskool en heeft de kleur van de rode kool. Je kunt hem gemakkelijk wokken en omdat hij niet bloedt, is hij ook ideaal voor de salade. Zo heb je een zomer- en wintergroente tegelijk!"
"De kunst is om er een goede punt op te telen, anders wordt Violetti nog te veel vergeleken met rode kool. Daarvoor komt de nodige vakmanschap om de hoek kijken", aldus Dirk. De Violetti heeft zijn weg in de Duitse en Scandinavische schappen inmiddels aardig gevonden. De Nederlandse retail reageert vooralsnog gereserveerd. De teler wijt dit aan het grote aanbod AGF in de schappen. "Groenten-afdelingen liggen helemaal vol en durven het niet aan om weer een nieuw product te introduceren."
Toch houdt de teler vol. "Het zal de West-Friese koppigheid zijn, maar we gaan de Violetti ook in Nederland in het schap krijgen", lacht Dirk. "De witte spitskool lag ook niet zomaar op het bord. Daarom steken we flink energie in de promotie. Dat doen we onder meer op events zoals de Margriet Winterfair, Libelle Zomerweken en de Horecava. Als ik de kans krijg, kom ik zelf een mooi schap opbouwen in de winkel, voorzien van receptenfolders en ander promotiemateriaal. De consument moet erom gaan vragen. Belangrijk is dat we verkoopdata verzamelen. Ik ben ervan overtuigd dat we daar de supermarkten mee kunnen overtuigen."
De Violetti wordt al wel gebruikt door Nederlandse snijderijen om het product voorgesneden in bepaalde mixen aan te bieden. "Voor de witte spitskool is dat bij ons lastiger, omdat snijderijen dan vaak kiezen voor de minder goed smakende, maar goedkopere industrierassen", legt Dirk uit. "Met Violetti heeft een snijderij echt wat onderscheidends in huis. Ook in Portugal zien we een toenemende vraag naar de gesneden variant en dat was een paar jaar geleden daar nog helemaal niet aan de orde."
"Zo blijven we ons best doen om ons bedrijf elke dag weer te verbeteren. Vorig jaar zijn er 4.000 zonnepanelen op ons pand geïnstalleerd waardoor we volledig energieneutraal kunnen werken en hebben we geïnvesteerd in een nieuwe pompoenwasser voor de Portugese vestiging. Komend seizoen zetten we weer in op een proef met automatisch koolplanten. Al die veranderingen voeren we door om een prachtig bedrijf over te dragen aan de volgende generatie. En of zij hun kostje verdienen met spitskool of Violetti, zal de tijd leren. Maar ik hoop dat ze net als wij blijven innoveren en inspelen op de consumentenvraag."
Voor meer informatie:
TB&S
Vronermeerweg 1
1834 AX Sint-Pancras
Tel: 072-5642386
info@spitskool.com
www.spitskool.com
www.violetti.nl/nl/