De recente zware regenval in het oosten van Limpopo stemt de lokale noten- en fruittelers positief. Onder hen bevindt zich ook Stef de Lange van SDL Boerdery. "We zijn enorm dankbaar voor de regen. Er viel meer dan 300 mm in twee dagen tijd," zegt hij.
De regen zal een gunstig effect hebben op de maten van het fruit, waaronder citroenen. De oogst van citroenen is al begonnen. De eerste citroenen zijn bestemd voor de binnenlandse markt. Er wordt gewacht tot het fruit op kleur komt waarna het ook geleverd kan worden aan Dole en kan worden geëxporteerd naar Rusland (grotere maten) en in maart ook naar het Midden-Oosten. Op de binnenlandse citroenenmarkt zijn de prijzen aan het dalen nu de aanvoer weer toeneemt.
Naast citroenen worden er op het bedrijf ook macadamia's en bananen geteeld en sinds kort ook Star Ruby-grapefruit en guave voor de groothandelsmarkten.
In de provincies Limpopo en Mpumalanga is de teelt van roze guave dramatisch afgenomen als gevolg van een bodemschimmel die verwelkingsziekte veroorzaakt. Telers zoals Stef hebben het witte Indiase guaveras Lucknow49 aangeplant dat tot nu toe resistent tegen de schimmel is gebleken, die voor onbepaalde tijd in de bodem aanwezig blijft en op deze manier het land dat geschikt is voor de teelt van guave reduceert.
Vier jaar oude roze guavebomen van het ras Fan Retief die tekenen van de onontkoombare verwelkingsziekte beginnen te vertonen (foto: Stef de Lange)
Stef legt uit dat de boomgaarden van het ras Lucknow49 nog jong zijn. Het bedrijf plant de guaveboomgaarden uit voorzorg anders aan dan voorheen. "Als het ras een succes is, dan weten we zeker dat het bestand is tegen deze ziekte. We zullen het dan gaan proberen maar eerst wachten we nog één tot twee jaar af."
Het ras heeft twee andere voordelen. Ten eerste is het zoeter dan het roze ras Fan Retief, waar de Zuid-Afrikaanse markt aan gewend is en dat twee tot drie dagen langer houdbaar. Het ras is ook vroeger dan de roze guave, waarvan het seizoen op SDL Boerdery over twee weken weer zal beginnen.
Het ras heeft echter een enorm nadeel op de Zuid-Afrikaanse markt en dat is dat het niet roze is en dat is juist wat de sapproducenten en de consumenten willen.
Stef verlaadt wekelijks een pallet afwisselend naar markten in Pretoria en Johannesburg, waar hij de aanwezige marktagenten moet overhalen om deze nieuwe guave een kans te geven. Momenteel heeft nog geen enkele van zijn gebruikelijke retailklanten om witte guave gevraagd.
“Binnenkort zijn er geen roze guaves meer over in het noorden van Zuid-Afrika”
Over het algemeen is het zo dat supermarkten alleen bereid zijn om witte guave af te nemen als dit tegen niet onrendabele, lage prijzen is. Stef stopt met het zenden van product naar de lokale groothandelsmarkten wanneer de prijs tot onder de €1,20 per doos van twee kilo daalt.
De guaves worden verpakt op een omgebouwde verwerkingslijn voor lychees
Stef is echter van mening dat de omstandigheden hen zullen dwingen hun vooroordelen overboord te zetten. "Sapproducenten mogen dan wel minder gecharmeerd zijn van de witte guave maar binnenkort zal er in het noorden van Zuid-Afrika geen roze guave meer te krijgen zijn."
Hij zet meer dan 90% van zijn guave af aan de verwerkende sector waar het pulp wordt gebruikt als ingrediënt in onder andere ijslolly's.
Levensverwachting nieuwe roze guavebomen bedraagt maar 4 tot 5 jaar
Stef plant nog altijd nieuwe roze guavebomen aan op de steeds beperkter beschikbare percelen. Hij doet dit in de hoop dat de bomen drie tot vijf jaar fruit zullen dragen alvorens zij ten onder gaan aan deze schimmelziekte.
“Als de bomen het vier jaar volhouden, dan is dat prima omdat we de bomen tegenwoordig dicht aanplanten (4m x 2m) omdat ze niet zo groot worden, waardoor de opbrengsten per hectare hoger liggen."
De roze Fan Retief-guave waarmee Zuid-Afrikanen vertrouwd zijn
De ziekte heeft een snel verloop en binnen een jaar tot achttien maanden sterven de bomen van binnenuit af. Telers in deze regio zijn inmiddels goed bekend met de tekenen van de ziekte, die de teelt van roze guave in het noorden drastisch heeft uitgedund. De ziekte komt trouwens niet voor in de Westkaap.
Van tijd tot tijd is er interesse in de export maar het is erg moeilijk om de grote aantallen te oogsten die nodig zijn om een container te vullen.
Door middel van snoeitechnieken kan zowel het seizoen van witte als roze guaverassen worden verlengd tot juli.
Voor meer informatie:
Stef de Lange
SDL Boerdery
Email: delangestephanus@gmail.com