Uienexport Nieuw-Zeeland laatste jaren veel stabieler

De export van uien door Nieuw-Zeeland is de laatste jaren veel stabieler geworden,
waarbij de telers steeds nadrukkelijker aan het roer staan. Het zorgt er onder meer voor dat er een betere planning en spreiding van risico’s plaatsvindt. Dat blijkt uit het Uien Magazine van De Groot & Slot. Meer dan 75% van de uien wordt inmiddels geëxporteerd door slechts zes exporteurs. Een van de grotere telers, met belang in exporteur Harvest Fresh, is Apatu Farms Ltd.

Vlak nadat Apatu Farms de productie van uien had opgevoerd, werd de Japanse markt vanuit China overspoeld met een aanbod van goedkope uien. “De Japanse markt verdween bijna letterlijk van de ene op de andere dag”, vertelt Mark Apatu, zoon van eigenaar Ken Apatu.

Apatu Farms was tot dat moment zeer succesvol in het telen van uien van hoge kwaliteit, met bovendien zeer goede opbrengsten. De uien onder 75 mm werden met succes geëxporteerd. Het bedrijf zag daarom kansen om nieuwe markten buiten Azië aan te boren. “Met name voor de rode uien lagen er kansen. We hadden ons als doel gesteld om 2.000 ton rode uien van de Amerikaanse lange dagteelt voor Europa te telen. Nog steeds is dat product een van onze grootste successen.”

Tegenwoordig teelt Apatu Farms 16.000 ton uien, die wereldwijd afzet vinden. Mark: “Onze sleutel tot succes op de markt is afhankelijk van onze productie timing, die is afgestemd op de constant herhalende vraag.”

Gunstig klimaat

Het droge en gematigde klimaat rondom Hawkes Bay leent zich bij uitstek voor het telen van uien. Het warme voorjaar, gevolgd door de relatief warme zomers, resulteert doorgaans in kwalitatief mooie uien en een hoge opbrengst. Uien passen zeer goed in de rotatie voor het bouwplan. Ondanks het feit dat er zeer specifieke apparatuur nodig is voor de uienteelt, is het materieel dat al gebruikt wordt op het bedrijf goed toepasbaar voor de uienteelt. De gewassen worden uiteraard door veldspecialisten van Apatu Farms zelf gecontroleerd, maar wekelijks ook door onafhankelijke specialisten, die zich concentreren op ziekten en plagen. De belangrijkste plagen voor de ui in het gebied zijn trips, valse meeldauw en, afhankelijk van het seizoen, zwarte schimmel.

De teelt

Terwijl het verminderen van ziektesporen op het land hoge prioriteit heeft, krijgt elk gewas de kans om uit te blinken in kwaliteit en opbrengst. Daarbij worden de opbrengsten op lange termijn als maatstaf gehanteerd; in het besef dat korte
termijn denken op lange termijn in hogere kosten resulteert, zowel bij het oogsten, verpakken als verwerken van uien.

De uien worden meestal gerooid als 70-90% van het blad is gestreken. Daarvoor worden rooiers van het Nederlandse merk Simon gebruikt. Mark Apatu: “We rooien de uien vroeg om de huidkwaliteit te maximaliseren. Dat gaat inderdaad ten koste van de opbrengst, maar dat verlies wordt ruimschoots gecompenseerd door de kwaliteit.”

Voordat ze worden geoogst, liggen de uien twee weken op het veld te drogen. Het oogsten gebeurt met de in Amerika gebouwde TopAir oogstmachine, die de uien van hun loof ontdoet. De uien worden in bulkvrachtwagens naar het pakstation vervoerd, waar ze worden overgeladen in houten kuubkisten. Daar blijven de uien minimaal twee weken om door de omgevingslucht verder te drogen. Daarna worden ze verpakt en verscheept.

Verpakken

Het verpakken gebeurt met state-of-the-art faciliteiten, in een mix van 20 kg zakken, bigbags en houten kuubkisten voor de export. De uien gaan naar Duitsland, Nederland, Frankrijk, Japan en de Zuidoost-Aziatische landen. De rode uien worden vervoerd in gekoelde containers om de reis van 5 tot 6 weken naar Europa goed te kunnen doorstaan. De gele uien worden verscheept in containers met ventilatie. Er worden echter ook steeds meer gele uien verscheept per reefer (koelcontainer), wat het rendement in Europa ten goede komt. Mark Apatu: “De gemiddelde verkochte opbrengst is 54 ton per hectare. Het jaar 2012 was voor Apatu Farms een piekjaar, met 62 ton opbrengst per hectare.”

Meer invloed teler

De laatste tijd heeft de export van uien zich in Nieuw-Zeeland geconsolideerd. De handel wordt meer en meer gecontroleerd door de teler. Meer dan 75% van de Nieuw-Zeelandse uien worden door slechts zes exporteurs verhandeld. Tot aan juli was slechts een van deze exporteurs, Harvest Fresh, niet in handen van telers. Die
ontwikkeling heeft een aantal voordelen:

Het draagt bij aan de wens om volume te leveren en te reageren op behoeften in de markt.
Onzekerheid in de markt betekent dat telers dichter bij de consument moeten gaan staan om hun eisen te leren begrijpen.
Het betekent dat het afzetten van volumes beter wordt gepland, waardoor het marktrisico voor de teler afneemt.
Het voorziet in een extra financiële beloning in een concurrerende markt.
Marketingactiviteiten moeten inhaken op de behoeften bij de consument en niet vanuit het perspectief van de teler worden geïnitieerd.

Mark Apatu is voorzichtig met de prijsverwachtingen voor dit seizoen, maar heeft
het volste vertrouwen in de toekomst: “We hebben een product van zeer hoge kwaliteit; een product bovendien dat klanten kunnen vertrouwen. Dat hebben we te danken aan onze strenge kwaliteitscontroles en duurzame benadering van de teelt. In combinatie met onze betrouwbare en tijdige service geeft dat ons een sterke positie in de markt.”

Bron: Uien Magazine, De Groot & Slot