China en Rusland sprongen eruit als de moeilijkste markten gedurende het citrusseizoen 2019, zegt Snyman Kritzinger van Grown4U, een citrusteler en -exporteur uit de Sundays River en Gamtoos Valley in de Oostkaap. De oogst is voorbij en de laatste containers citroenen zijn onderweg naar het VK en Hongkong.
Koudeschade bij Nova en overaanbod late mandarijnen
Meer Nova's dan gebruikelijk werden onderworpen aan het protocol voor koude sterilisatie in China. Nova's zijn gevoelig voor schade als gevolg van koude sterilisatie, wat zijn weerslag had op de houdbaarheid en smaak van sommige partijen uit Zuid-Afrika, waardoor klanten en eindgebruikers niet onder de indruk waren van het product.
"De voorraden bouwden zich op, waarna de totale Nova-markt in China uiteindelijk instortte," aldus Snyman.
Vervolgens hadden late mandarijnenrassen (zelfs Honey Murcott uit Australië die doorgaans te gekke prijzen opleveren) het moeilijk in China. Het omleiden van voorraden naar andere markten in Zuidoost-Azië leidde tot het instorten van de markt in Singapore.
Gezien het enorme aandeel jonge mandarijnenbomen in Zuid-Afrikaanse boomgaarden, was er veel klasse II fruit op de markt. Elders in de wereld waren de prijzen voor late mandarijnen normaal maar er was meer fruit beschikbaar en de prijzen waren daarom €0,90 tot €1,36 per doos lager, met name voor klasse II.
“Sinaasappelen: Overal liepen we tegen Egypte aan”
“Overal liepen we tegen Egypte aan," zegt hij. Hij verwacht niet dat hier de komende jaren verandering in zal komen.
Dit jaar waren zowel Chinese afnemers als Zuid-Afrikaanse verrast door het feit dat er Egyptische Valencia's op de markt bleven komen. Dit maakte de markt voor vroege Navels kapot.
"Kopers dachten dat het Egyptische seizoen kort zou zijn maar kort daarna arriveerde er een schip met 500 containers en later ook nog één met 300 containers, en dit ging zo maar door. Maanden later kwam er nog steeds fruit aan. Ik denk niet dat dit een eenmalig probleem was. In de toekomst zullen vroege Navels het erg moeilijk gaan krijgen en niet alleen in China."
"Dit heeft allemaal te maken met het gebrek van informatie uit Egypte. Dit maakt het moeilijk om besluiten te nemen. Het probleem werd nog verergerd door het krappe verhandelbare percentage vanwege windschade en de vertragingen in de havens en het transport. Sommige containers liepen wel 22 dagen vertraging op."
Volgend jaar zal de situatie voor Navels weleens anders kunnen uitpakken, gezien de huidige vooruitzichten voor Spanje en Marokko. Egypte blijft echter een vraagteken.
Trage kleurontwikkeling late Navels
“We hadden moeite om onze late Navels, en dan vooral het ras Cambria, goed op kleur te krijgen. We hadden deze winter onvoldoende koude nachten. Sommige percelen konden pas drie tot vier weken later worden geplukt vanwege de kleurontwikkeling," legt Snyman uit. De markt bleef tot week 37 sterk voor Cambria's, die met name naar Maleisië, het Midden-Oosten en Spanje werden geëxporteerd.
Het ras werd in de Gamtoos Valley ontwikkeld. "Het is een geweldig ras. Zelfs groen smaakt het al fantastisch. In Spanje valt Cambria zeer in de smaak en is men bereid er meer voor te betalen."
"Tegen exportweek 35-36 kon je iedere prijs voor Valencia's vragen" Zo slecht de Chinese markt was voor Navels, zo goed was deze voor Valencia's. Vanaf de eerste dag was er een tekort aan de maten 72 en 88, waardoor je vrijwel elke prijs kon vragen."
Tegen het einde kwam de markt in het Midden-Oosten, Bangladesh, India, Europa en Rusland onder enige druk te staan. De vroege Navels uit Turkije zetten de markt van late Valencia's onder druk.
Inkomsten citroenen lager dan vorig seizoen, 2020 mogelijk beter
De citroenmarkt was redelijk maar de enorme Spaanse Verna-oogst halveerde het afzetvenster voor Zuid-Afrikaans fruit in Europa. De inkomsten per doos waren beduidend lager dan in 2018. Over het algemeen vertonen de inkomsten van de citrussector een dalende trend na de prijzenpiek in 2016. Snyman zegt dat volgend jaar niet veel anders zal zijn.
Zowel Marokko als Spanje melden een daling van easypeelers en sinaasappelen. Ook de Verna-oogst in Spanje en citroenoogst in Egypte zijn kleiner. Al deze factoren zullen mogelijk bijdragen aan een meer stabiele markt voor Zuid-Afrika in 2020.
Steun van zwakke wisselkoers
“De wisselkoers is stabiel op een accepttabel niveau. Momenteel bedraagt de koers R14,50 tot R15,50 ten opzichte van de dollar in plaats van R11.70 begin dit jaar. We verkeren dus in een betere positie dan in januari en februari. We zijn zeer gelukkig met deze wisselkoers. Als we die niet hadden gehad dan zouden de inkomsten gekelderd zijn," aldus Kritzinger
Zo'n 30% van het fruit wordt naar het VK geëxporteerd. Dit zijn ongeveer één miljoen dozen. Brexit zal dus grote gevolgen hebben. Snyman verwacht dat als het VK onder het nieuwe handelsregime (er is een bilaterale handelsovereenkomst tussen het VK en Zuid-Afrika voor de tariefvrije handel na de Brexit) heffingen moet betalen over Europees citrus het land mogelijk over zal gaan op het verlengen van de import van Zuid-Afrikaans citrus.
Voor meer informatie:
Snyman Kritzinger
Grown4U
Tel: +27 42 230 0760
Email: snyman@grown4u.co.za
www.grown4u.co.za