In de haven van Durban worden momenteel geen containers geladen en alle wegen in de omgeving van de haven zijn uitgestorven als reactie op het geweld tegen vrachtwagenchauffeurs. Vrachtvervoerders houden de situatie nauwlettend in de gaten nu er de voorbije dagen nog meer berichten verschenen zijn over het in brand steken van vrachtwagens in KwaZulu-Natal, Mpumalanga, Gauteng en de Westkaap. In Durban werden al twintig demonstranten aangehouden.
Ook in Port Elizabeth en de haven van Coega worden containers niet geladen nu de wind snelheden bereikt van meer dan 90 km per uur.
In de Westkaap was korte tijd sprake van een blokkade van de Pieknierskloofpas bij Citrusdal maar deze is inmiddels opgeheven. Vanuit het hele land komen er berichten binnen over protesten en blokkades.
Vrachtwagens blokkeren de pas waarlangs het fruit vanuit het Citrusdal naar de haven van Kaapstad moet worden verladen.
Het verpakken van citrus moet uiteraard doorgaan nu zowel in de Westkaap als de Oostkaap het citrusseizoen haar piek bereikt. Veel telers plaatsen de pallets echter liever in hun eigen koelhuizen en wachten af hoe de situatie zich verder ontwikkelt. Ze zien het onder de huidige omstandigheden niet zitten om hun vrachtwagens de weg op te sturen.
“Een van de meest uitdagende seizoenen die we ooit hebben meegemaakt”
In de koelhuizen buiten Kaapstad is de maximale opslagcapaciteit al bijna bereikt. Ook hier worden minder containers geladen en wordt een ernstige bottleneck verwacht zodra de transportactiviteiten worden hervat.
"Dit is zonder twijfel één van de meest uitdagende seizoenen die we ooit hebben meegemaakt," zegt een kenner van de sector. "Transportafspraken worden weer niet gehaald en schepen liggen buiten de haven te wachten, wat rederijen een hoop geld kost."
Hoewel er geen sprake is van een officiële staking van chauffeurs en de vakbonden die de havenarbeiders vertegenwoordigen zich distantiëren van de eis van het All Truck Drivers Forum dat uitsluitend Zuid-Afrikanen werkzaam mogen zijn in de sector, is het dodental opgelopen. Naar verluidt zouden er sinds vorig jaar zo'n twintig chauffeurs vermoord zijn door de actievoerders. Zambia heeft zelfs een negatief reisadvies voor Zuid-Afrika uitgevaardigd.
“Het komt neer op economische sabotage”
“We hebben al met genoeg andere uitdagingen te maken in de toeleveringsketen. De Zuid-Afrikaanse fruitexportsector biedt enorme kansen voor economische groei en mag niet de dupe worden van de chaos op openbare wegen," laat Kees Anton van Welie, directeur African Port Logistics and Infrastructuur in de haven van Durban, in een reactie weten. "De minister van Politie had gelijk toen hij zei dat deze willekeurige acties neerkomen op economische sabotage. Rechtshandhavingsinstanties moeten hier actie op ondernemen."
Gavin Kelly, directeur van de Road Freight Association zegt dat er systemen zijn geïmplementeerd om een einde te maken aan de aan bezwaren dat chauffeurs uit buurlanden ingehuurd zouden worden zonder dat zij over een werkvergunning beschikken.
"Wij vinden geweld tegen vrachtwagenchauaffeurs totaal onacceptabel. Je valt mensen en voertuigen niet zomaar aan." Hij merkt op dat het beleid ten aanzien van het aannemen van werknemers van buiten Zuid-Afrika verschilt per bedrijf. Als er bedrijven zijn die niet geregistreerd staan bij de onderhandelingsraad, zoals wettelijk voorgeschreven is, of die arbeidswetten aan hun laars lappen, dan moeten deze hiervoor worden berispt.
De Road Freight Association heeft een spoedzitting gehad met de Zuid-Afrikaanse politie en het ziet ernaar uit dat er nu eindelijk serieus gekeken zal worden naar de kwestie en dat er aanhoudingen zullen worden verricht," aldus Kelly.