Er heerst chaos in de containerterminal van het Zuid-Afrikaanse Port-Elizabeth (PECT) en de nabijgelegen containerterminal van New Ngqura (Coega) (NCT). De chaos heeft zijn effect op de Citrusexport die momenteel op een laag niveau ligt. Exporteurs hopen dat de problemen in de havens snel worden opgelost, anders duurt het vermoedelijk weken voordat de situatie zich stabiliseert. Het hoogseizoen voor de Citrusproductie wordt over twee tot drie weken verwacht. Voor een periode van 8 tot 10 weken zal de Zuid-Afrikaanse Citrus via deze havens verscheept worden.
Havencrisis.
De containerterminal in Port Elizabeth heeft momenteel maar één functionele havenkraan van de normaal drie kranen die er horen te staan. Een van de kranen is vorig jaar door een harde wind omgevallen in de haven. Een groot deel van de handling voor Europa is naar NCT verplaatst maar dit beperkt het afmeren van schepen en de beschikbare reeferplugs in de terminal. Daarnaast wordt de haven van NCT beperkt door de wind die de operaties vaak noodgedwongen doen stoppen. De export wordt nu deels verscheept via de havens van Durban en Kaapstad die door een lagere volume van de eigen fruitexport capaciteit ter beschikking hebben voor het opvangen van de productie.
Door de achterstand in de haven mogen de containers nog maar 24 uur in de terminal gehouden worden i.p.v. drie dagen. De schepen meren echter niet op schema aan met als gevolg dat de voortgang van de containers stokt en er veel worden achtergelaten in de haven. De overslagtijden zijn daarnaast slecht met containers die soms tot 20 dagen moeten wachten om verscheept te worden. Door de wachtende schepen dreigt er daarnaast een tekort in reefercontainers in de haven.
Oorzaken
De havens zijn voor het grootste deel in handen van de Zuid-Afrikaanse overheid. Momenteel loopt er een onderzoek naar mogelijke corruptie binnen de havens onder de vorige regering. Dit zorgt voor een rem op investeringen wat zorgt voor de nodige achterstanden in onderhoud en arbeidskrachten. Het moraal bij de huidige havenwerkers is laag door het falende management en werken als protest vertragend.
Citrus
De Citrus branche is in Zuid-Afrika groeiende terwijl de functionaliteit van de havens juist afneemt. De branche is in onderhandeling met de havens om de problemen op te lossen op de korte termijn en met de regering voor de langere termijn.
“De Zuid-Afrikaanse fruitsector was altijd sterk door de snelheid waarmee het fruit verscheept werd maar de huidige situaties in de haven brengt deze reputatie ernstige schade toe,” vertelt Hannes de Waal, managing director bij de Sundays River Citrus Company, “Als we onze citrus niet verkopen kunnen we niet overleven.” De citrus-branche is een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste, economische motoren van de haperende Zuid-Afrikaanse economie.