In het hele land kwam het Navelseizoen traag op gang met groter fruit (tot wel 60% maat 64 of groter) en een kleinere oogst. De matige start van het Navelseizoen zou zijn weerslag op dat van Valencia's kunnen hebben.
De exportraming voor Navels is aan het begin van het seizoen met 2,4 mln dozen naar beneden bijgesteld: van 26,8 mln naar 24,5 mln dozen (15 kilo). Ook de exportraming voor Valencia's werd naar beneden bijgesteld: van 51,8 mln naar 52,8 mln dozen.
In regio Senwes (Marble Hall/Groblerdal), vanwaaruit vorig jaar de meeste Navels ooit werden geëxporteerd, 8,9 mln dozen, is de oogst dit seizoen 30% lager en is de exportraming met 25% naar beneden bijgesteld naar 8 mln dozen.
In de provincies Oostkaap en Westkaap (beide qua productie vergelijkbaar met de regio Senwes) ziet de situatie er totaal anders uit. De pluk van de late Navelrassen, zoals Cambrias en Autumn Gold, zal hier over twee tot drie weken aanvangen en de kleuring van het fruit is goed.
"Afnemers moeten weten dat ze bij ons terecht kunnen voor goede kwaliteit omdat het seizoen van de verse rassen aanbreekt," zegt een citrusteler uit Citrusdal in de Westkaap. "Ik verwacht dat de daling met 2,5 mln dozen in Senwes dit seizoen kansen voor andere regio's creëert."
In de Sundays River Valley, in de Oostkaap, wordt de trage start als gevolg van de late kleuring gecompenseerd door een grotere oogst late Navels.
Senwes: hagel, wind en trage kleuring
De oogst van de vroege Navels verliep moeizaam. Sommige telers konden hun fruit niet eens exporteren. In de regio is nu het seizoen van de late Navelrassen, zoals Rustenburg en Cambria aangebroken, evenals dat van Turkse Valencia's (Midknights zullen naar verwachting over twee weken volgen).
Telers vrezen dat de recordoogst van vorig jaar de boomgaarden verder uitgeput heeft dan aanvankelijk gedacht. Ook de gevolgen van de hagelbuien in de zomer (sommige percelen kregen in één seizoen wel vijf hagelstormen te verduren, omdat maar heel weinig vroege Navels onder netten worden geteeld) is onderschat.
In sommige boomgaarden heeft windschade het verhandelbare percentage fors doen dalen, De kleurontwikkeling verliep traag en hierdoor was de zuurgraad laag tegen de tijd dat het fruit goed op kleur kwam. Grote maten hadden problemen met granulatie. In de regio Senwes hebben veel telers er dan ook voor gekozen om hun fruit op de lokale markt en aan de sapindustrie af te zetten in plaats van het te exporteren.
“Geen zin om onrealistische verwachtingen over Naveloogst te wekken"
“Het is een grote tegenslag,” zegt een teler uit de regio. Hij merkt op dat hierdoor wel mogelijkheden ontstaan voor sinaasappeltelers elders in het land.
In de Oostkaap en Westkaap nadert het Navelseizoen haar piek en kwam de kleuring eveneens laat op gang. Ook was er sprake van windschade.
Telers van vroege Navels, die hun verhandelbaar percentage zien dalen tot 15% tot 20%, zullen in sommige gevallen besluiten om het fruit te laten hangen en op kleur te laten komen om het daarna op de binnenlandse markt af te zetten.
De late Naveloogst in Senwes ziet er beter uit maar alle telers die FreshPlaza sprak, benadrukten dat de markt er rekening mee moet houden dat ook de hoeveelheden late Navels lager zullen zijn. De kwaliteit is over het algemeen echter uitmuntend.
"Het heeft geen zin om onrealistische verwachtingen te wekken over de aanvoer van Zuid-Afrikaanse Navels dit seizoen."
Risico op overaanbod in China
De lege markt in China heeft gezorgd voor een grote aanvoer van Navels, wat weleens tot overaanbod zou kunnen leiden, met name gezien het feit dat er onlangs een half miljoen Egyptische Valencia's naar China werden geëxporteerd. Vanwege de trage kleuring is er geel fruit vanuit Zuid-Afrika in China terechtgekomen, waar het moet concurreren met Australische fruit dat wel goed op kleur is. Eén teler zegt dat het op grote schaal geteelde Navelras Palmer per definitie te geel is voor deze markt.
Het lijkt erop dat er minder naar het Midden-Oosten wordt geëxporteerd vanwege de grotere maten dit seizoen. Toch merken sommige telers dat er ook waardering is voor het feit dat de late Navelrassen een premiumproduct zijn met redelijke prijzen voor specifieke maten, zoals 72 en 88.
Dan zijn er ook nog de glansloze Europese en Russische markt, waar nog steeds Egyptisch en Spaans fruit beschikbaar is. Als gevolg van de huidige hitte is de afzet van sinaasappelen gedaald.
De aanvoer uit Egypte groeit en de Valencia's uit het land blijven langer op de markt dan voorheen. Dankzij haar gunstige ligging heeft Egypte grote voordelen op het gebied van transittijden en logistieke kosten.
Amerikaans Navelseizoen later dan in 2018
De export van Navels naar de Verenigde Staten loopt dit jaar wat achter. Dit is niet erg aangezien er nog steeds Californisch fruit op de markt is en de matige inkomsten van vorig jaar. De export zal in de tweede week van juli starten.
Navels worden al uitgeperst om ruimte voor easypeelers in het schap te maken en de verwachting is dat Valencia's de komende jaren hetzelfde lot zullen ondergaan.
De winstmarges op Navels (en dan met name vroege Navels) behoren tot de laagste in de citrussector.