Zuid-Afrikaanse golden kiwi's hebben een afzetvenster van zes weken voor de eerste kiwi's uit Nieuw-Zeeland en Chili op de markt komen. Dit jaar eindigde het seizoen zwak omdat Nieuw-Zeelands fruit eerder dan verwacht op de markt kwam. Desondanks is de kiwisector tevreden over het verloop van het seizoen, waarin een groot aantal containers werd verladen voor de export.
De verbeteringen op het gebied van boomgaardbeheer, naoogst protocollen en de verbeterde koelketen van de golden kiwi (een fruitsoort die twee jaar geleden voor het eerst werd geëxporteerd) heeft ertoe geleid dat het fruit haar overzeese afzetmarkten in betere conditie bereikt.
"Onze golden Soreli kiwi's kwamen op een gunstig tijdstip op de markt en werden goed ontvangen. We hebben bestemmingen in het Verre en Midden-Oosten en Europa getest," vertelt Peter Turner, directeur van Variety Innovation, licentiehouder van het ras Soreli. Hij merkt op dat de sector steeds vertrouwder raakt met het ras, dat erg verschilt van het welbekende groenvlezige ras Hayward.
"We werken op dit moment aan de ontwikkeling van protocollen voor het plukken en verwerken, evenals aan betere teelttechnieken en verwerkingstechnologieën."
Klimaat beperkende factor voor kiwiteelt in delen Zuid-Afrika
Het klimaat komt vaak aan bod tijdens het gesprek met Peter over de teelt van golden kiwi's in Zuid-Afrika. Hij benadrukt het belang van voldoende koude uren in de wintermaanden en vochtigheid in de zomer. Over het algemeen beperkt het maritieme klimaat het aantal geschikte teeltgebieden in het land.
In Magoebaskloof (Limpopo) en White River (Mpumalanga) worden kiwi's dichterbij de evenaar geteeld dan waar ook op het zuidelijk halfrond, hetgeen resulteert in vroegrijpe kiwi's en dat is dan ook precies waarmee de Zuid-Afrikaanse kiwisector zich probeert te onderscheiden op de markt. De omstandigheden in de zomer daarentegen, wanneer het fruit rijpt, zijn ook veel heter.
Peter Turner denkt dat Soreli kiwi's het elders ook goed zullen doen, zoals in KwaZulu-Natal, Grabouw en Waboomskraal, ten noorden van George, evenals in delen van Langkloof, waar een maritiem klimaat heerst. De proeven die in deze regio's plaatsvinden, hebben tot dusver veelbelovende resultaten opgeleverd, zegt hij.
Betere rassen en bestuiving zorgen voor goed presterende boomgaarden
In het verleden hebben te optimistische kiwitelers hun vingers gebrand door rassen die veel koude uren vereisen te planten in regio's die onvoldoende koude uren krijgen. Dit veroorzaakte een onregelmatige bloei met alle problemen van dien.
“Ongelijkmatige knopvorming leidt ertoe dat sommige vruchten pas 15 tot 20 dagen na andere kunnen worden geplukt. De rijpingsgraad verschilt en dat is moeilijk te bepalen bij dit bruinschillige fruit. Hierdoor staan telers voor de lastige taak om een goede mediaanwaarde te vinden bij het testen van de rijpheid, omdat een deel van het fruit overrijp is en het andere fruit nog onrijp."
In deze regio's zijn proefpercelen met nieuwe rassen aangeplant, in het bijzonder bestuivers en vrouwelijke planten, waarvan de bloeitijden gelijk lopen. De eerste resultaten zijn veelbelovend, zegt hij, en de internationale kiwi-experts die Zuid-Afrika bezocht hebben, waren ook zeer onder de indruk.
"Het punt is dat we een realistisch beeld willen geven van de teelt van golden kiwi's. We kunnen aankomende telers wel helpen maar alleen wanneer zij zich in een geschikt gebied bevinden. Het eerste dat ik toekomstige telers altijd aanraad, is om de weergegevens over de laatste 40 jaar te verzamelen om na te gaan hoeveel koude uren er zijn en of de zomers vochtig genoeg zijn."
In de regio George, waar de avocadoteelt momenteel sterk wordt uitgebreid, is er mogelijk sprake van een overlap in het gebied dat geschikt is voor zowel de avocado- als kiwiteelt, hoewel kiwi's vorst kunnen verdragen (behalve tijdens de bloei) en avocado's niet.
In een appelteeltregio zoals Grabouw is het potentieel voor de teelt van geelvlezige kiwi's goed vanwege het feit dat deze minder koude uren vereisen van de groenvlezige Hayward kiwi's. Appeltelers zullen echter niet snel geneigd zijn om goed presterende appelbomen te vervangen door kiwi's. Velen zullen zich de problemen met de teelt van groene kiwi's in de jaren tachtig nog goed herinneren. (Peter wijst er echter op dat in Nieuw-Zeeland een goed beheerde golden kiwiboomgaard hogere opbrengsten oplevert dan een goed presterende appelboomgaard).
Kiwi's lenen zich makkelijker voor biologische teelt
De kosten van de kiwiteelt zijn lager per hectare dan die voor appelen vanwege de lagere sproeikosten (en Psa komt niet voor in Zuid-Afrika). "Het biologisch telen van kiwi's is ook makkelijker in vergelijking tot appelen. Het fruit is minder gevoelig voor schimmels en insecten. Drie van de 22 golden kiwitelers binnen onze groep telen momenteel al biologische kiwi's."
Voor meer informatie:
Peter Turner
Variety Innovation BV
Tel: +27 82 894 5938
peter@sorelikiwi.com