Tholen – Tijdens het tweede Jaarcongres "Landbouw zonder Chemie – Hoe dan?" bespraken stakeholders de ecologische kansen en commerciële uitdagingen van de transitie naar minder chemie. De berichten over insectensterfte klinken steeds luider en zowel de publieke opinie als beleidsmakers willen dat de (Nederlandse) voedselketen (nog) meer beweegt richting duurzame landbouw. Maar hoe dan? Wie is aan zet en wie betaalt dat? Binnen drie hoofdthema’s: "Minder chemie in praktijk", "Van beoordeling tot beleid" en "Van land op schap", werden antwoorden gezocht door zo’n 150 deelnemers vanuit de voedselketen.
Adri den Dekker (Hak), Leon Mol (Ahold Delhaize) en Stefanie Kool (Planet Proof) tijdens het ochtendprogramma "Van land tot schap"
Er zijn sterke aanwijzingen dat diverse soorten planten en dieren van het platteland in Nederland onder druk staan en afnemen. Er zijn ook zorgen over het bodemleven. Onzichtbaar leven dat cruciaal is voor de voedselvoorziening. Het Deltaplan Biodiversiteit moet het tij keren. Tijdens de opening van het congres riep voorzitter professor Louise Vet (WUR) van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel op om meer in samenwerking met de natuur te werken. “Door anders te werken kunnen we zowel de biodiversiteit herstellen als onze kennis hierover exporteren”, was haar boodschap aan de zaal.
Peter Leendertse van Centrum Landbouw en Milieu
Peter Leendertse van het Centrum Landbouw en Milieu bracht zijn jeugd door op de Zeeuwse klei. Zijn opa spitte ’s winters het land en hij schoffelde tussen de rijtjes. Die wereld is sterk veranderd. Hij pleitte voor bewust chemisch. “Er zijn veel praktische oplossingen om bedrijven duurzaam te maken maar samenwerking in de keten is daarbij cruciaal”, zei hij. De Laagblijvers van Plus daarin vond hij geen goede ontwikkeling. Peter ziet liever hoogvliegers: “Dat is gezonder.” Supermarkten zetten druk op de keten maar zijn ze bereid de prijs te betalen?
Keynote spreker Arne van Aalst van Koppert Biological Systems
Een van de twee keynote sprekers was Arne van Aalst van Koppert Biological Systems. Hij pleitte voor: biologisch als het kan, chemisch als het moet. Zonder chemie wordt het lastig om de groeiende wereldbevolking van voldoende veilig voedsel te voorzien. Nederland is hierin een gidsland zei Arne. “Preventief denken wordt cruciaal.”
Hanneke Verhelst van Syngenta
De andere keynote spreker was Hanneke Verhelst van Syngenta, ze ontvouwde de nieuwe koers van het bedrijf. Aanwezigen waren verbaasd dat Syngenta, leverancier van gewasbeschermingsmiddelen het congres sponsorde maar de nieuwe koers maakt duidelijk dat Syngenta op duurzaamheidsreis is gegaan. “De samenleving kijkt niet positief naar ons, dat signaal hebben we serieus opgepakt”, zei Hanneke en zo zijn we op ‘duurzaamheidsreis gegaan’. Syngenta doet drie beloften waarop stakeholders hen kunnen afrekenen: Naast de behoeften van telers krijgt Syngenta ook naar de behoeftes van de natuur en de samenleving; Zo weinig mogelijk residu op gewassen en in het milieu en nog meer investeren in duurzame oplossingen.
Leon Mol van Ahold Delhaize tijdens de sessie Commerciële waarde van Integrated Crop Management
De sessies 'Van land op schap' gingen in op de commerciële uitdaging van het vermarkten van meer duurzame teelt. Stefenie de Kool (Planet Proof), Leon Mol (Ahold Delhaize), Adri den Dekker (HAK) en Jan Seerden (retailexpert) spraken over "Biologisch of niks, hoe creëer je nieuw onderscheid?" Op dit moment is er een onderscheid tussen biologisch, gangbaar en On the way to Planet Proof. Voor een supermarkt of merk is het belangrijk dat en product bijdraagt aan het beter laden van de merknaam bij de consument. Planet Proof past wel bij het merk Hak maar niet bij de supermarkten van Ahold Delhaize. Voor hen zijn de begrippen duurzaamheid en voedselveiligheid voorwaarden. Leon Mol van Ahold Delhaize vond dan ook dat zij een faciliterende rol hebben en dat de primaire sector aan zet is. Daar zit immers de ervaring over de teelt. Grote wens van retailer is transparantie. “De data reizen niet met het product mee.”
Arne Bac over de wijze waarop Rabobank duurzame initiatieven ondersteund, bijvoorbeeld met lagere rente voor innovatieve telers
Arne Bac (Rabobank) en Leon Mol (Ahold Delhaize) spraken vervolgens in en aparte sessie over de "Commerciële waarde van integrated crop management" en Wim van Zoelen (FruitNL), Marc André de la Porte (NFO) en Ronald Damme (Syngenta) gingen op excursie in de boomgaard van FruitNL.
Pius Floris van Plant Health Cure die inging op het belang van bodemvruchtbaarheid
In een drietal sessies "Minder chemie in de praktijk" kwamen allerlei mogelijkheden tot verduurzaming voorbij: Van lichtgroen tot donkergroen, van drones en data tot integrated pest management. Presentaties waren van Pieter Boonekamp (Artemis), Annemarie Breukers (LTO Nederland) over "Integrated Pest Management". Pius Floris (Plant Health Cure) sprak over "Groene Landbouw" en Hinse Boonstra (Bayer) en Koen van Boheemen (Nationale Proeftuin Precisielandbouw) gaven een toelichting vanuit hun expertise over "Landbouw op algoritmes".
Moet de overheid reguleren of juist niet? stond centraal in de sessies van beoordeling tot beleid
Welke rol heeft de overheid? De sessies van beoordeling tot beleid bespraken panels bestaande uit Willem Ravensberg (Koppert Biological Systems), Helma Verberkt (Glastuinbouw Nederland), Jolanda Wijsmuller (Bayer) en Aleid Dik (NAV) over "Toelating Groene Gewasbeschermingsmiddelen". Aleid Dik (NAV), Petra Berkhout (WER), Martha van Abbema (gemeente Twenterand) over "Hoe kan de politiek alternatieven stimuleren?" En Dirk Bakker (Van Iperen), Rob van Drent (Ctbg) en Greetje van Heezik (Houthoff) over "Kansen en uitdagingen in de huidige wetgeving."