Zuid-Afrikaanse Afrifresh wurmt zich uit mal

De Zuid-Afrikaanse fruitproducent Afrifresh heeft een geïntegreerd landbouwbusinessmodel ontwikkeld dat de landbouw- en exportefficiëntie in Afrika verbetert. Directeur van de nieuwe ontwikkeling, Roy Fine: "De Zuid-Afrikaanse verssector is sinds de invoering van de wet 'Marketing van Landbouwproducten' in 1997 ontzettend veranderd. Maar weinig kleine ondernemingen profiteren van de deregulering en de wereldwijde export van lokaal geteelde versproducten. Vooral in de citrus- en druivensector hebben veel van deze bedrijven hun deuren gesloten of blijven ze relatief klein in hun oorspronkelijke grootte en vorm.

Afrifresh is sinds 1999 exponentieel gegroeid toen twee kleinere ondernemingen hun krachten bundelden om een sterkere business te ontwikkelen. De oorspronkelijke Afrifresh, eigendom van Chris Conradie (die momenteel de CEO van de groep is), werd in 1992 gelanceerd als fruitimporteur en ging in 1997 over op export. Ondertussen werd in 1997 Sunpride opgericht door Roy Fine en de welbekende familie Fine in samenwerking met de internationale Gerber Group. Door de fusie konden de twee ondernemers hun kennis en ervaring van de productmarkten in Johannesburg en Kaapstad delen en beide merken onder de naam Afrifresh ontwikkelen. Samen hebben ze van een citrus- en druivenexportonderneming een internationale landbouwbusiness (met kantoren over de hele wereld) gemaakt. Afrifresh heeft verspreid over Zuid-Afrika 22 citrus- en druivenbedrijven. Deze formatie is zo ontworpen om klimaatgerelateerde risico's te verminderen en het aanbodseizoen te verlengen.

Er werd aanzienlijk geïnvesteerd in de laatste productvariëteiten, koelopslag, verpakkingshuizen, ondersteuning, training en materialen. Zo is een gekwalificeerd team van technische experts constant in contact met de bedrijven om advies te geven over de laatste teeltmethoden of over manieren om de kwaliteit en productiviteit te verbeteren.

Vanaf het begin hadden Conradie en Fine een sterke visie om het bedrijf tot een wereldwijde onderneming om te toveren en al snel zagen ze de landbouwverwerking als een goede kans voor diversificatie. Vandaag de dag wordt nog steeds ongeveer 70 procent van de productie geëxporteerd. De rest wordt ofwel verkocht op de lokale markt, ofwel gaat het naar de productverwerking. Het bedrijf begon deze trend van diversificatie in 2002, toen het zijn eigen wijnbusiness lanceerde: African Pride Wines uit Stellenbosch, één van de drie grote Zuid-Afrikaanse wijncentra.

Voortbouwend op het succes van deze onderneming, verbreedde het bedrijf zijn horizon naar de fruitsapproductie, samen met een lang gevestigde exploitant. In de nabije toekomst wil men een andere fabriek openen in Johannesburg.

Een andere onderneming in de landbouwverwerking begon in 2008 met de verwerving van een rozijnbedrijf, Desert Raisins. In 2011 verwierf het bedrijf Fruits du Sud, een grote rozijnfabriek en combineerde de twee bedrijven tot één enkele grote rozijnsorteer- en verpakkingsonderneming. 

Volgens Fine is de strategie voor de toekomst te blijven groeien en diversifiëren. "We hebben onlangs belangrijke landbouwbedrijven in Zimbabwe verworven, waar we verschillende nieuwe producten telen, waaronder macadamianoten, thee en ander fruit zoals appelen en bananen en we zijn van plan verder uit te breiden naar sub-Sahara Afrika. Momenteel kijken we naar mogelijkheden in Kenia, Mozambique en Tanzania waar we onze productbasis zullen verbreden, zoals we in Zimbabwe hebben gedaan."

Afrifresh wijdt zich ook aan het werken met lokale gemeenschappen. "Ons doel is werkgelegenheid en inkomensmogelijkheden te creëren", legde Fine uit. Een goed voorbeeld hiervan is het gemeenschapslandbouwinitiatief in Zuid-Afrika. Gesteund door zowel de International Development Bank als de Landbank en andere financiers, werkt het bedrijf met verschillende lokale groepen om gemeenschapsland te creëren voor de landbouw. Hiertoe behoort ook project van 500 hectare in het gebied Kakamas aan de Oranjerivier in de Noord-Kaap, waarin de lokale bevolking kan worden getraind: ze krijgen werk op het land, produceren voeding en exporteren om inkomsten te genereren.

Sinds de oprichting van de groep in 1999 is de omzet van Afrifresh gegroeid van ongeveer 400 miljoen rand tot meer dan 1,6 miljard rand. Afrifresh richt zich echt op alle gebieden; van 'snelle' teelten zoals van aardappelen of granen tot langdurende producties zoals van rund- en lamsvlees en macademianoten (waarbij het zes jaar duurt tot een nieuwe boom noten geeft).