Tijdens de vorige week gehouden Citrus Summit in Port Elizabeth kwamen vertegenwoordigers uit de Zuid-Afrikaanse citrussector samen.
Citrus Summit 2019 fotoverslag
De rode draad tijdens de hele top was de kracht van de coöperatie. Wandile Sihlobo, landbouweconoom en 'wonderkind', zoals Justin Chadwick van de Citrus Growers' Association (CGA) hem noemt, omschreef het huidige sombere klimaat in de tuinbouw als een reactie op het onduidelijke overheidsbeleid en de onsamenhangende discussies over de toekomstige landhervormingen. Hij merkte hierbij op dat citrus juist tot de sectoren behoort die het beste rendement op investeringen bieden in Zuid-Afrika.
Dr. Mono Mashaba, voormalige attaché van Zuid-Afrika in Beijing (foto onder), sprak ook over het gebrek aan afstemming tussen het werk van de CGA, zoals de Citrus Growers 'Company (CGC), waarvan hij uitvoerend directeur is, en de regering. De CGACGC wordt volledig gefinancierd uit 20% van de telersheffingen voor transformatiedoeleinden.
Begunstigden treffen bedrijven soms in verwaarloosde staat aan
“Het bedrijfsleven heeft er geen vertrouwen in om ons geld te geven omdat we geen eigendomsakten hebben. Het land is niet van ons," legt Louisa Maloka-Magotsi uit, een citrusteler uit de provincie Northwest.
Ze vertelde de aanwezigen dat de regering zich nadat zij land aan een begunstigde van de landhervormingen heeft toegewezen niet meer bemoeit met de teeltbedrijven. Ze legt uit dat in haar geval de citrusboomgaarden niet onderhouden waren in de periode voor zij aan haar werden overgedragen. "Toen ik er eenmaal kon beginnen, was het irrigatiesysteem kapot, de bomen verwaarloosd en alles 'deurmekaar'."
Ze riep de regering daarom op om ook toezicht te houden in de periode tot de overdracht van de bedrijven, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een ambtenaar.
Ze legde aan de aanwezigen uit hoe ze aan haar nieuwe carrière in de citrussector moest beginnen zonder verzekerd te zijn voor ziektekosten of auto. Het publiek gaf haar een groot applaus toen ze vertelde dat op dit moment 90% van haar bomen weer gezond zijn.
Citrus Summit 2019 fotoverslag
Bennet Malungane, Siseko Maqoma en Louisa Maloka-Magotsi
“Zonder steun particuliere sector hadden we het niet gered”
“Ik klop nu al meer dan twintig jaar bij het ministerie van Plattelandsontwikkeling aan de deur," begint Seseko Maqoma van Gonzana Farm in de Oostkaap. "Ik verkeer namelijk ook in de omstandigheden dat ik geen eigendomstitels voor mijn tuinbouwgrond heb. We hebben veel steun gehad van de particuliere sector op het gebied van marktagenten en strategische partners. Zonder hun hulp denk ik dat onze bedrijven al lang kopje onder waren gegaan."
Hij vervolgt: "In de Oostkaap hebben we een overeenkomst met het ministerie van Plattelandsontwikkeling en Landbouwhervorming dat zwarte telers steunt met productiemiddelen en ontwikkelingsfinanciering."
Citrus Summit 2019 fotoverslag
Hij nam geen blad voor de mond en stelde dat de landhervorming in zijn ogen was mislukt omdat deze op een corrupte wijze werd uitgevoerd en sommige projecten aan mensen waren toegewezen die niet betrokken waren bij de tuinbouw of er geen recht op hadden.
“De discussie over landhervorming is momenteel wellicht de belangrijkste in ons land en we moeten dit goed aanpakken," vervolgde de nazaat van de negentiende-eeuwse Xhosa-koning Maqoma. Hij beschreef hoe de tuinbouwsector nog altijd op een ongelukkige manier wordt geassocieerd met de onderdrukking en zelfvoorzienende landbouw uit vroeger dagen.
"Het is nodig dat we in plattelandsregio's een nieuwe weg inslaan en de tuinbouwsector vanuit een commercieel perspectief gaan benaderen. Hierbij kan de georganiseerde tuinbouw een belangrijke rol spelen."