De Zuid-Afrikaanse citrussector moet zich ernstig zorgen maken over de ziekte citrusgreening, waarschuwde dr. Vaughan Hattingh (foto), directeur van Citrus Research International (CRI), tijdens de onlangs gehouden Citrus Summit in Port Elizabeth. Het is niet de vraag of deze ziekte, die ook wel huanglongbing (HLB) wordt genoemd, naar Zuid-Afrika komt maar wanneer.
"Wanneer de Asian citrus psyllid (Diaphora citri) wordt ontdekt, dan weet men dat een uitbraak van de ziekte HLB zal volgen. Er bestaat nog geen middel tegen deze ziekte en dit zit er voorlopig ook niet aan te komen. Er is geen duurzame beheersstrategie. HLB zal het citruslandschap in Zuid-Afrika ongetwijfeld gaan veranderen."
Zijn stelligheid is gebaseerd op de ervaringen met Asian greening in Brazilië, Californië en Texas. De Asian citrus psyllid is al ruim 62 jaar aanwezig in Brazilië, waar het eerste ziektegeval in 2004 werd gemeld. Het land is er ondanks het verlies van meer dan 52 miljoen bomen en een kwart van haar citrusplantages in geslaagd om HLB onder controle te houden door middel van een verhoogde collectieve waakzaamheid, een aanpak waar ook de Zuid-Afrikaanse citrussector goed mee bekend is.
Hoeveel tijd is er nog?
Wat de citrussector in de Verenigde Staten (met name Californië) en Brazilië doen, en het voorbeeld dat Zuid-Afrika zou moeten volgen, is tijd rekken, legt Hattingh uit.
De overbrenger, of vector, van de ziekte is de Asian citrus psyllid, die in 2015 in Tanzania werd aangetroffen en het jaar daarna in Kenia. Het insect komt naar verluidt ook voor op Réunion en Mauritius. In Kenia en Tanzania waren de insecten echter vrij van de Candidatus Liberibacter asiaticus bacterie. De bacterie zelf werd negen jaar geleden in Ethiopië aangetroffen en opnieuw in 2014.
De gevreesde ziekte huanglongbing, die desastreus is voor citrusbomen, ontstaat door de combinatie van de bacterie en vector (een zogenaamde 'hot vector').
"Het zorgelijke is dat er een rode stip staat waar het insect iets ten noorden van Mozambique onlangs is opgemerkt. Deze melding is van een paar weken geleden. De verwachting is dat de Asian citrus psyllid migreert en de via Mozambique op een bepaald moment ook de oostkust van Zuid-Afrika zal bereiken."
Een door Asian greening aangetaste boomgaard in Florida (Foto: Dr Paul Fourie)
Zuid-Afrika moet Braziliaans voorbeeld volgen
“Men kan de aanwezigheid van de bacterie in de vector vaststellen voor de boom symptomen gaat vertonen. In sommige gevallen werden tot wel zes jaar voor de bomen ziekteverschijnselen kregen vectoren in de bomen aangetroffen. Men kan de bacteriën niet in de bomen opsporen tijdens de eerste fase van besmetting."
Vroege opsporing van de vector en de bacterie is cruciaal en moet gevolgd worden door het onmiddellijk rooien van de aangetaste bomen. De mogelijke verspreiding van geïnfecteerd plantmateriaal is een andere belangrijke factor. Het CRI heeft in overleg met Zuid-Afrikaanse kwekerijen een HLB-actieplan opgesteld, dat op korte termijn uitgerold zal worden.
"Als men in staat is om effectief regionale controlestrategieën te organiseren dan kan de Braziliaanse aanpak nagebootst worden. Als men hier niet in slaagt dan zullen er ongetwijfeld problemen ontstaan."
HLB is een ongewone ziekteverwekker
Huanglongbing is een ongebruikelijke combinatie die dodelijk is voor de gastheer, de citrusboom. Onderzoekers zijn er nog niet in geslaagd om de bacterie op te kweken omdat het een ongewone ziekteverwekker betreft.
HLB verschilt van African greening doordat het beter bestand is tegen hitte en dodelijk is voor bomen. De ziekte is dan ook veel ernstiger dan de African greening die in Zuid-Afrika voorkomt en ook vallen zijn niet interessant om de overbrengers te kunnen monitoren.
Voor meer informatie:
Dr Vaughan Hattingh
Citrus Research International
Tel: +27 13 759 8000
Email: vh@cri.co.za
https://www.citrusres.com/