De Valenciaanse Coöperatie van Telers (AVA-ASAJA) heeft het Spaanse ministerie van Landbouw verzocht het proces op gang te brengen voor de toekomstige toepassing van een vrijwaringsclausule tegen citrus uit landen als Egypte en Turkije. De reden hiervoor is de exponentiële toename van de citrusexport uitdeze landen naar de EU de afgelopen vijf jaar. In deze zelfde periode was er ook sprake van een aanzienlijke toename van de Zuid-Afrikaanse citrusverschepingen naar de Europese markt, wat ertoe geleid heeft dat sommigen al verzocht hebben om de toepassing van een vrijwaringsclausule. AVA-ASAJA stelt echter dat Zuid-Afrika niet de enige bron van verstoring is voor de Spaanse citrussector aangezien er vanuit andere derde landen, zoals de twee genoemde, sprake is van een even oneerlijke concurrentie.
De officiële cijfers van het ministerie van Handel laten geen ruimte voor twijfel en bevestigen dit standpunt. De cumulatieve stijging van de Egyptische citrusexport naar Europa tussen 2014 en 2018, met name die van sinaasappelen, wordt vastgesteld op een zorgwekkende 78,9%, met een totaal volume van 332.126 ton. De Turkse citrusexport is met 18,2% gegroeid, en heeft een totaal van 284.882 ton bereikt in dezelfde periode. Het verscheepte volume vanuit Zuid-Afrika groeide ondertussen met 40,4%.
Het gevolg is dat meer dan 1,5 miljoen ton citrus vanuit deze drie landen (de import vanuit andere landen van herkomst, zoals Marokko, Argentinië of Brazilië, wordt dan nog niet eens meegeteld) Europa heeft overstroomd in de afgelopen jaren. Dit fruit concurreert met de Spaanse citrus voor hetzelfde marktniche. Het probleem is dat de geldende arbeids-, milieu-, belasting- en fytosanitaire voorwaarden in deze landen niet gelijk zijn aan die in de EU.
De voorzitter van AVA-ASAJA, Cristóbal Aguado, zegt dat het gaat om een onacceptabele situatie, die het nodig maakt om "de wenselijkheid van de toepassing van mogelijke vrijwaringsclausules te bestuderen", vanwege de "desastreuze gevolgen voor de inkomsten van duizenden families". Verder benadrukt hij de "dringende noodzaak voor de Europese Commissie om in te zien dat het noodzakelijk is om bij de ondertekening van handelsovereenkomsten wederkerigheidscriteria toe te passen". Dat laatste is volgens hem belangrijk voor zowel het garanderen van de gezondheid van het fruit dat verzonden wordt, als op het gebied van andere voorwaarden, om ervoor te zorgen dat de concurrentie zich op een enigszins eerlijke manier kan ontwikkelen.
Aguado verzocht de Spaanse regering ook om op te schieten met het aanpakken van dit onderwerp, "aangezien de processen voor het bereiken van een vrijwaringsclausule lang zijn. Er gaat drie jaar overheen, en alles moet perfect gedocumenteerd worden, daarom is het essentieel om nu aan de slag te gaan".
Bron: Ministerie van Industrie en Handel
De cijfers van 2018 hebben betrekking op de periode van januari tot november.