Op 1 januari werd de euro 20. Precies 20 jaar geleden, op 1 januari 1999, introduceerden 11 EU landen hun gemeenschappelijke munteenheid en hun monetaire beleid onder één Europese Centrale Bank.
Dit historische moment was een mijlpaal op de weg naar stabiliteit en welvaart in Europa. Momenteel is de euro de munteenheid van 340 miljoen Europeanen in 19 lidstaten en heeft ze de Europese huishoudens voordelen opgeleverd, zoals stabiele prijzen, lagere transactiekosten, transparante en concurrerende markten en meer handel. 60 landen in de hele wereld linken hun eigen valuta aan de euro. Verwacht wordt dat meer EU lidstaten meedoen wanneer ze aan de eisen voldoen.
Om bij deze verjaardag stil te staan delen de Europese Commissie, het Europese parlement, de Europese raad, de Europese Centrale Bank en de Eurogroup hun inzicht over de euro.
Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie: "Ik herinner me nog de onderhandelingen als één van de ondertekenaars van het Verdrag van Maastricht. We openden een nieuw hoofdstuk in onze gemeenschappelijke geschiedenis. Een hoofdstuk dat Europa's rol in de wereld en de toekomst van al z'n mensen vorm zou geven. 20 jaar later ben ik ervan overtuigd dat dit de meest belangrijke handtekening van mijn leven was. De euro is een symbool van eenheid, soevereiniteit en stabiliteit. Ze biedt onze burgers welvaart en bescherming en we moeten ervoor waken dat ze dat kan blijven doen. Daarom werken we hard aan onze Economische en Monetaire Unie, die de rol van de euro internationaal gezien een boost zal geven."
Antonio Tajani van het Europese Parlement: "De euro is vandaag de dag populairder dan ooit. Om Europeanen volledig voordeel te laten genieten van banen, groei en solidariteit die een enkele munteenheid brengt, moeten we de Economische en Monetaire Unie voltooien door een echte financiële, fiscale en politieke unie. Hierdoor zal Europa haar burgers in de toekomst nog beter kunnen beschermen tegen potentiële, toekomstige crises."
Donald Tusk van de Europese Raad: "Het creëren van de euro was 20 jaar geleden - naast de bevrijding van Centraal en Oost-Europa en de hereniging van Duitsland - een cruciaal moment in de Europese geschiedenis. Onze gemeenschappelijke munteenheid is sindsdien gerijpt tot een machtige expressie van de EU als een politieke en economische macht in de wereld. Ondanks crises is de euro veerkrachtig gebleken en hebben ook de 8 leden die zich aan de oorspronkelijke 11 hebben toegevoegd van de voordelen kunnen genieten. Daar de wereld blijft veranderen, zullen we onze Economische en Monetaire Unie blijven upgraden en versterken."
Mario Draghi van de Europese Centrale Bank: "De euro was een logische en noodzakelijke consequentie van één enkele markt. Het maakt het gemakkelijker om te reizen, te handelen en te ondernemen binnen het eurogebied en daarbuiten. Na 20 jaar is er een generatie die geen andere munteenheid kent. Tijdens die periode heeft de ECB aan z'n hoofdtaak voldaan door prijsstabiliteit in stand te houden. Maar we dragen ook bij aan het welzijn van de burgers in het eurogebied door veilige en innovatieve bankbiljetten te ontwikkelen, veilige betalingssystemen te promoten, banken te overzien en financiële stabiliteit in het eurogebied te garanderen."
Mário Centeno van de Eurogroup: "De enkele munteenheid is een van de grootste Europese succesverhalen: er kan geen twijfel bestaan over z'n belang en impact gedurende de eerste twee decennia van z'n geschiedenis. Maar de toekomst wordt nog geschreven en dat legt op ons een geschiedkundige verantwoordelijkheid. De euro en de economische samenwerking hebben zich ontwikkeld en uitdagingen doorstaan. Het werk is nog niet gedaan, ze vereist blijvende hervormingen in goede en slechte tijden. Er kan geen twijfel bestaan over onze politieke wens om de Economische en Monetaire Unie te versterken. We moeten voorbereid zijn op wat de toekomst kan brengen - dat zijn we aan onze burgers verplicht."
Achtergrond
De lancering van de euro markeerde een reis die lang daarvoor begonnen was. De mondiale monetaire reuring van de jaren '70 en '80 trof Europese landen en vroeg om Europese oplossingen. Met één enkele markt zou het gemakkelijker zijn om te werken en handelen met één enkele munteenheid. In 1988 werd het Delors Commitee opgericht om een Economische en Monetaire Unie tot stand te brengen. De overeenkomst die leidde naar een enkele munteenheid werd door politieke leiders in 1992 in Maastricht ondertekend. In 1994 begon het Europese Monetaire Instituut (EMI) met de voorbereiding van een Europese Centrale Bank. Deze werd op 1 juni 1998 operabel.
Op 1 januari 1999 werd de euro geïntroduceerd. Na 3 jaar waren er eurobiljetten en -munten in 12 landen te vinden en was de euro de grootste monetaire verandering ooit.
De op één na meest gebruikte munteenheid ter wereld
De euro heeft een lange weg afgelegd van discussies in de late jaren '60 tot de munteenheid van 340 miljoen Europeanen en ze wordt gebruikt door nog eens 175 miljoen mensen wereldwijd. Ze is een veilige waardegarantie voor internationale centrale banken en wordt wereldwijd gebruikt als geaccepteerde munteenheid voor internationale betalingen.
10 jaar na de financiële crisis is er nog werk te verrichten op het gebied van de Europese Economische en Monetaire Unie. In 2015 en 2017 heeft de Europese Commissie een kaart uitgezet voor het verdiepen van deze unie en zijn EU leiders overeengekomen samen te werken om de internationale rol van de euro te versterken.
Een enkele munteenheid voor alle Europeanen
Publieke steun voor de euro was in de EU constant hoog. Een meerderheid van 74% van ondervraagden in heel het eurogebied zei dat ze dacht dat de euro goed voor Europa is. 64% zei te denken dat de euro goed voor het eigen land is. 36% identificeert de euro als symbool van de Europese Unie, een tweede plaats na 'vrijheid' als symbool. De euro bracht zichtbare en praktische voordelen voor Europese huishoudens, zaken en regeringen.