Wegen lopen vol, regels voor rij- en rusttijden worden strenger, tol- en brandstofkosten stijgen en de milieudruk neemt toe. Om haar concurrentiekracht te vergroten zoekt de verssector naar alternatieven voor wegvervoer. "Hoewel groenten en fruit vooral 's nachts worden vervoerd, wordt het steeds moeilijker om 450 miljoen consumenten 'just-in-time' te beleveren”, vertelt Baljeu. "Dat komt ook door strengere leveringseisen: stipte lostijden om zes uur 's ochtends en kleinere ‘drops’."
Tien jaar geleden al nam de verssector het initiatief om de mogelijkheden van spoorvervoer te onderzoeken. Anderhalf jaar reed een personen/goederen-trein van Amsterdam naar Milaan. "Dat begon stroef, want de tijden van de markt en de spoorwegen sloten niet aan", zegt Baljeu. "Pas aan het eind van de pilot kon voor 99% een aankomstzekerheid binnen 24 uur worden gegarandeerd: een 'concept car' voor de toekomst!"
Snelle containerisatie
Het duurt gemiddeld 22 dagen voordat verse producten vanuit de Rotterdamse haven in Duitse winkelschappen liggen. Maar toen de mogelijkheden toenamen om 'reefer containers' in te zetten, nam de containerisatie een hoge vlucht. In het project 'Coolboxx' werden geconditioneerde containers ontwikkeld, die aansloten op Europese palletafmetingen. "Vijf jaar geleden ging Frugi Venta met sleutelspelers uit de verssector in overleg over de mogelijkheden van binnenvaarttransport", vervolgt Baljeu. "Misschien niet de snelste transportmodaliteit, maar langzaam kan snel genoeg zijn als je producten niet meteen nodig hebt. Besloten werd dat er een fijnmazig co-modaal distributienetwerk moest komen, met onderscheid tussen producten die met en zonder haast vervoerd moeten worden. Dat besluit is de kern van Fresh Corridor."Dit programma onderzoekt de mogelijkheden om versproducten niet alleen over de weg, maar ook per spoor en vooral binnenvaart te vervoeren tussen de Rotterdamse haven en de Greenportregio's. Het is gestart met subsidie van het ministerie van EZ, provincie Zuid-Holland, Haven Rotterdam, het Productschap Tuinbouw, HBAG en Frugi Venta en bestaat uit tien deelprojecten.
Ideaalbeeld
"Die richten zich op verschillende aspecten van de transformatie naar een co-modaaldistributienetwerk", verklaart Baljeu. "Zoals het order- en betaalsysteem, de koelketen en de verhuizing van de Fruitport naar het gebied rond de Waal-Eemhaven in 2012. Die nieuwe Freshport wordt de uitvalsbasis. Alles is er: de A15 loopt er langs, net als een spoorverbinding, er zijn kades voor reeferschepen en er zijn een shortsea-verbinding en een binnenvaartterminal. Of, zoals Herman de Knijf, voorzitter van de Vereniging Samenwerkende Bedrijven Fruitport, het verwoordt: "Als het lukt is het a God's gift to the operator’."
Naast containerisatie is ook duurzaamheid een motor achter Fresh Corridor. Naar verwachting verdubbelt het aantal pallets met versproducten voor Rotterdam in
2020. Onderdeel van het Rotterdam Climate Initiative is de afspraak dat nog maar 35% daarvan over de weg wordt vervoerd, 20% over het spoor en 45%
door de binnenvaart. Het doel: de Ruit Rotterdam ontlasten, maar vooral de uitstoot van koolstofdioxide, stikstofoxide en fijn stof reduceren. "Om alle doelen te bereiken moeten we organisatorische stappen zetten", benadrukt Baljeu. "Freshport moet
een haven worden met goede zee- en landzijdige verbindingen, een naadloos verloop tussen goederenstromen, een gerobotiseerd warehousesysteem, een gesloten informatiesysteem én een duurzaam karakter. Dat is mijn ideaalbeeld."
Bron: Greenports Nederland