De wereldwijde ananasmarkt groeide in 2016 tot 14,9 miljard dollar in groothandelsprijzen. Dat cijfer omvat de omzet van telers en importeurs. Dat concludeert een recent onderzoek van Indexbox. In volume komt de markt uit op 26,4 miljoen ton. De afgelopen negen jaar groeide de markt gemiddeld met 3,3% per jaar.
De consumptie van ananas blijft groeien met het stijgende inkomen en het toenemende bevolkingsaantal in combinatie met marketingcampagnes rond gezonde voeding. De grootste groeimarkt zal in Azië te vinden zijn. Vooral in de landen China, Indonesië, Vietnam en de Filipijnen. Een tweede groeimarkt is Latijns-Amerika, vooral de Dominicaanse Republiek en Costa Rica.
Wereldwijd zijn de Brazilianen de grootste ananasconsumenten. Zo'n 11% van het wereldwijde volume wordt in het Zuid-Amerikaanse land geconsumeerd. Daarna volgen de Filipijnen en Indonesiërs die beiden goed zijn voor 8% van de consumptie. De derde positie is voor India (7%), gevolgd door China (6%).
Aan de productiezijde staat Costa Rica onbetwist op de eerste plaats met een export van 3,2 miljoen ton, of 12% van het totale volume in 2016. De top 3 wordt vol gemaakt door Brazilië (10%) en de Filipijnen (10%). Daarna volgen Indonesië (8%), India (7%), China (6%), Nigeria (6%), Thailand (5%), Mexico (3%) en Angola (3%). Tussen de 13 en 14% van het volume wordt internationaal verhandeld. Dat komt overeen met 3,6 miljoen ton in 2016. Costa Rica was veruit de grootste exporteur met een marktaandeel van 56%, gevolgd door de Filipijnen (16%). De vierde en vijfde exporteurs zijn re-exporteurs Nederland (7%) en België (3%).
Centraal-Amerika exporteerde meer ananas in 2017
De regio zag de export van ananas in 2017 met 8% stijgen. Daarmee kwam de export uit op meer dan 1 miljard dollar. Die groei past in de trend van de twee voorgaande jaren, toen een cijfer van 9% genoteerd werd. Ongeveer de helft daarvan was bestemd voor de Amerikaanse markt. Costa Rica is de grootste exporteur van de regio, goed voor 981 miljoen dollar. De tweede plaats wordt ingenomen door Honduras met 30 miljoen dollar, gevolgd door Panama (13 mln dollar) en Guatemala (12 mln dollar). Nicaragua en El Salvador registreerden geen significante exportcijfers.
Ongeveer de helft van de exportwaarde werd opgebracht door de VS. Op afstand volgt Nederland (12%) op de tweede positie. België (7%), Italië (7%) en Spanje (6%) nemen de volgende plaatsen in. Het aandeel van de Britse markt is de afgelopen jaren gedaald van 10% in 2012 naar 6% in 2017.
Costa Rica: grootste ananasexporteur
Dit jaar viert brancheorganisatie CANAPEP haar vijftien jarig bestaan. De organisatie heeft tot doel om de sector te verbeteren en te werken in overeenstemming met standaarden voor sociale aspecten, milieu en internationale eisen. Het land in Midden-Amerika telt momenteel zo'n 44.500 hectare, wat duizenden banen oplevert en voorziet in een exportstroom met een waarde van meer dan een miljard dollar. Dat komt overeen met een aandeel van 2% in het bnp. Costa Rica gaat al twintig jaar op kop in de productie en export van ananas. Volgens berichten zou er een wetsvoorstel liggen om een belasting van 1 dollar te heffen op elke doos ananas die geëxporteerd wordt.
De laatste tijd waren er veel berichten op internet over een vermeende fraude met biologische diepvries ananas. Een bedrijf beschuldigde een ander bedrijf er van conventionele ananas als biologisch in de markt te zetten; fraude dus. De zaak speelde in 2016, maar speelt nog altijd. De juiste instanties onderzochten de zaak en concludeerden dat de fraude niet bewezen kon worden. De klagende partij stapte vervolgens naar de rechter en maakte verwijten aan de politiek. De minister van Landbouw liet eind vorige maand weten dat de juiste procedures zijn gevolgd, dus dat er geen politiek ingrijpen nodig was.
Mexico wil groeien in export
Het Noord-Amerikaanse land staat op een zesde plaats op de wereldranglijst naar grootste exporteurs. Volgens schattingen, die spreken over een groei van 62% tot 2030, kan het land enkele treden klimmen op de ranglijst. De belangrijkste exportmarkten zullen in 2030 de VS, Duitsland, Spanje, Japan en Italië zijn. Hoewel het land voldoende ananas produceert om de binnenlandse vraag te voldoen, is de laatste jaren de import toch opgelopen. Dat hangt samen met de groeiende wereldmarkt voor de ananas.
Klik hier om een recent rapport van SAGARPA te lezen.
Ananas Ecuador ingevlogen in Spanje
Het weer vertraagde begin april het transport naar Spanje voor eerste MD2 uit Ecuador. Doordat de luchttransportmarkt uit Costa Rica verzadigd raakte koos een Spaanse importeur voor invoer uit Ecuador. De importeur is te spreken over het fruit dat volgens hem een mooie kroon en een gouden kleur heeft, die de Costa Ricaanse ananas niet heeft.
Zuid-Afrika: rustig seizoen met stabiele prijzen
Ananas wordt jaarrond geteeld in de regio's KwaZulu-Natal en Oost-Kaap. Momenteel zijn er grote volumes beschikbaar en is de prijs stabiel tussen de R30 (1,98 euro) en R50 (3,30 euro) voor dozen met 8 kilo. De afgelopen week was er minder volume beschikbaar als gevolg van een nationale vakantie. in het algemeen is er sprake van een klein overschot over het afgelopen jaar doordat de ananasteelt weer opbloeide na een periode van droogte in de voorgaande drie jaar. In die periode stegen de prijzen tot R100 (6,60 euro) en R120 (7,92 euro) voor dozen van 8 kilo.
In de wintermaanden loopt de consumptie iets terug, maar blijft jaarrond vrijwel stabiel. De laatste tijd komt ananassap op bij verschillende producenten. Daarnaast wordt het fruit geëxporteerd per vliegtuig n dozen van 4 kilo naar VK, Europa en het Midden-Oosten.
China: Aanvoer vanuit Zuidelijk Taiwan tijdelijk stopgezet
Ananas is een populair import product op de Chinese markt. China koopt ananas aan vanuit Taiwan, de Filipijnen, Costa Rica, Maleisië en Thailand, en heeft lokale productie in Hainan in het zuiden van het land.
Taiwan is een van de grootste aanvoerders van ananas aan China. Telers in Taiwan hebben recent geïnvesteerd in nieuwe, extra zoete rassen, om aan de vraag vanuit China te voldoen. De meerderheid van aanvoer vanuit Taiwan wordt naar China verscheept. Het seizoen start normaliter een tot twee weken na Chinees Nieuwjaar in februari en loopt tot aan juni.
De start van het Taiwanese ananas seizoen was sterkt met stabiele hoge prijzen van ongeveer 24 tot 26 Taiwanese dollar per kilogram. Echt, alle export vanuit Tainan, in het zuiden van Taiwan, is deze week onverwachts stil gelegd. De ananassen overspoelen momenteel de lokale markt en prijzen zijn gezakt naar 13 dollar per kilogram. Taiwan is een van de grootste ananas producerende gebieden in Taiwan en het piekseizoen staat op het punt te beginnen.
Maleisië kan sinds kort ananas exporteren naar China. Afgelopen maand heeft de Chinese overheid een lijst gepubliceerd met goedgekeurde boomgaarden en pakstations voor export naar China. Er wordt aangenomen dat de export naar China dit seizoen zal toenemen.
Australië teelt voor eigen markt
Tussen juni 2016 en juni 2017 werden 'down under' 77.482 ton ananas geoogst, waarvan 41% bestemd was voor de industrie. Dat blijkt uit cijfers van Hort Innovation. De productie vertegenwoordigde een waarde van 54.2 miljoen dollar, terwijl de waarde op de groothandelsmarkten uitkwam op 47.7 miljoen dollar. Australië heeft jaarrond productie, met een piek in de zomermaanden. Desondanks wordt er geen ananas geëxporteerd. In de verwerkte ananas wordt meer gehandeld. Zo werd er vorig jaar 20.428 ton bewerkte ananas geïmporteerd tegen een export van 166 ton. Daarnaast werd er 1,7 miljoen liter ananassap geëxporteerd. Telers hopen op een iets koelere winter, nadat vorig jaar een overaanbod ontstond door het warme weer.
Amerikaanse markt kent twee gezichten
Hoewel de aanvoer van ananas uit Costa Rica stabiel is, kent de markt nog altijd twee gezichten. Die situatie ontstond eerder dit jaar als gevolg van weersinvloeden rond de jaarwisseling in combinatie met de extreme vorst eind december in Noord-Amerika. Momenteel worden er ananas aangeboden voor prijzen tussen de 9 en 11 dollar en tussen de 5 en 7 dollar. "Ik weet niet waar ze die ananas vandaan halen, maar ze houden de markt laag," reageert een handelaar. Met de stabiele aanvoer lijkt de markt niet te veranderen. Vorig jaar in dezelfde periode brachten de ananas 12 tot 13 dollar op. De gevolgen zijn merkbaar voor de verschillende landen van herkomst, zoals Costa Rica en Mexico. Zolang het goedkope fruit beschikbaar is, zal de situatie niet veranderen, voorspelt een handelaar.
Rustige markt voor Duitse handel
De prijzen zijn relatief stabiel binnen de Duitse markt. Omstreeks week 12 begonnen de meeste importeurs met de invoer van nieuwe, verse producten uit Costa Rica. Het is over het algemeen de MD2-variëteit die veruit het meest verhandeld wordt. In week 15 en 16 was er een kleine piek te zien in de toevoer en de afzet. Nadien stagneerde de markt en bleef vraag en aanbod op een gelijk niveau. Hetzelfde geldt voor de prijzen, hoewel bepaalde kalibers tegen een goede prijs verhandeld worden: de Extra Sweet (kaliber 6) werd de voorbije week nog tussen de 9 en 13 euro aangeboden op diverse groothandelsmarkten.
Kaliber 6, 7 en 8 zijn nog altijd het meest gevraagd; niet alleen in Duitsland, maar eveneens in andere West-Europese landen. De aanvoer van deze kalibers vanuit het voornaamste productiegebied Costa Rica is naar tevredenheid, aldus de importeurs. Costa Rica zal naar verwachting tot week 21-22 domineren. Nadien zal er een stop plaatsvinden van 8 tot 10 weken, waarna de volumes vanuit Panama normaliter terrein winnen. Het aandeel van bio-ananas, baby-ananas evenals premium-producten die per vliegtuig worden ingevlogen is momenteel nog gering in Duitsland. Tot slot merken de importeurs vooralsnog geen noemenswaardige concurrentie van ander zomerfruit, hoewel dit door de versterkte toevoer van steenfruit, meloenen en (Zuid-Afrikaans) citrus zeer plotseling kan veranderen.
Nederland: Minder kleine maten ananas, prijzen stabiel
Op de Hollandse ananasmarkt gebeurt er momenteel weinig spectaculairs. Wel gooien vertragingen links en rechts wat roet in de aankomsten. Waren er een week of twee terug nog veel maten 8-9-10 op de markt, inmiddels worden de kleine maatjes schaarser en zijn er meer binnenkomsten van de maten 5 en 6. Het prijsniveau ligt zo rond de 7,50 – 8,50 euro en met de aanstaande natural flowering in Costa Rica worden er ook geen prijzen boven de 10 euro verwacht. Traditiegetrouw zorgt het zomerfruit zo richting de zomer voor wat meer concurrentie, maar ook druiven en mango's zijn er genoeg op de markt. Mogelijk is de ananas voor de dure en beperkt beschikbare meloenen een goed alternatief.
Frankrijk: Ingewikkelde markt
Op de Franse ananasmarkt is het momenteel wat ingewikkeld, laat de woordvoerder van een groot handelsbedrijf weten. "Ik heb de indruk dat dit niet alleen voor Frankrijk geldt. Het aanbod is stabiel, maar de vraag is redelijk zwak. Dit ondanks pogingen van supermarkten om de ananas extra te promoten."
"Eigenlijk is het vanaf mei altijd ingewikkeld op de ananasmarkt. Dit komt vooral door de concurrentie van lokaal zomerfruit, zoals meloenen, abrikozen en kersen. Franse distributeurs geven de voorkeur aan deze producten en zetten ze 's zomers flink in de spotlight. Als er bijvoorbeeld tekorten ontstaan op de meloenenmarkt, trekt de ananasmarkt misschien weer aan. Maar zolang er voldoende zomerfruit beschikbaar is kiezen distributeurs niet voor de ananas."
Gelukkig is er nog een manier waarop het deze zomer goed kan komen met de ananasmarkt, vertelt de woordvoerder verder. "In Costa Rica loopt de natuurlijke bloeiperiode nu tegen het einde. Dit betekent dat er in korte tijd grote volumes op de markt zullen komen. Hierna wordt het aanbod ineens een stuk kleiner en kunnen de prijzen rond juli of augustus flink stijgen. Dit gebeurde in 2016, wat daardoor een erg goed jaar was. Vorig jaar hadden we ons ook ingesteld op dit scenario, maar dat viel tegen. Het aanbod was beperkt maar de prijzen stegen niet. Voor dit jaar is het moeilijk te voorspellen wat er gaat gebeuren. Ik ben bang dat we meer op weg zijn naar het scenario van 2017 dan naar dat van 2016."
"De meeste ananassen worden nog altijd vervoerd per boot. Dit om de prijs laag te houden. Ananassen die vervoerd worden per vliegtuig blijven een nicheproduct. Sommige importeurs zijn alweer gestopt met het vervoer per vliegtuig in verband met de ecologische voetafdruk. Anderen willen juist graag een premium product aanbieden dat rijp geplukt is. Zij kiezen wel voor het vliegtuig. Wij zelf importeren ananassen zowel per vliegtuig als per boot, van verschillende origines."
Italië: gevlogen ananas vooral zomerproduct
De afgelopen jaren waren juni, juli en augustus de maanden met de grootste vraag naar gevlogen ananas, vertelt een handelaar. "Dat is een teken dat een product met en hoge mate van rijpheid niet lijdt onder de concurrentie van het zomerfruit," vertelt hij. De categorie van de gevlogen ananas beleeft een bloeiperiode, waardoor zelfs de grote merken in de markt zich op dit product storten. Ondanks de toenemende concurrentie is het aanbod nog altijd lager dan de vraag en zijn de vooruitzichten positief. De enige bedreiging die de laatste jaren is opgekomen is de ananas per schip met een aantrekkelijke kleur, betoogt een handelaar. "Al moeten kleur en rijpheid niet met elkaar verward worden, dat zijn verschillende parameters."
De prijzen voor de ananas op de groothandelsmarkt in Turijn laten een neerwaartse trend zien in april. De Gold ananas uit Costa Rica (monolayer, 7st., cat. I) stond tot halverwege de maand op een euro, maar daalde daarna naar 0,85 euro. Begin mei zakte de prijs nog 5 cent. Ook de gevlogen aanvoer uit de Dominicaanse Republiek laat een neerwaartse trend zien, al liggen de prijzen op een totaal ander niveau met een prijs van 3,35 euro in de eerste week van april, die daalde via 3,30 euro halverwege april tot 3,10 euro begin mei. Ook de producten onder het Del Monte label dalen in prijs. Eind maart brachten die ananas 1,30 euro op, begin april liep de prijs op naar 1,45 euro, om vervolgens elke week 5 cent in te dalen.
In Rome was alleen aanvoer uit Costa Rica beschikbaar, wat in een stabiele markt resulteert. De Gold ananas (monolayer, 7st., cat. I) bracht 1,10 euro op. Del Monte ananas ging van de hand voor 1,30 euro. Begin mei werden de volgende prijzen genoteerd:
0,90 euro/kg voor Cat. I, 7-8 st., zeevracht uit Costa Rica
1,40 euro/kg voor Cat. EX, 6-7 st., zeevracht uit Costa Rica
2,80 euro/kg voor Cat. I, 6 st luchtvracht uit diverse origines.