De Zuid-Afrikaanse export van appels en peren groeit. In 2017 is er 560.000 ton aan appels en ruim 260.000 ton peren uitgevoerd. Voor appels zou dat 10% meer zijn dan vorig jaar en voor peren een paar procent meer. Althans volgens The South African Revenue Service (SARS). Deze bron publiceert gegevens over de totale Zuid-Afrikaanse import en export op basis van douane gegevens. Volgens de Zuid-Afrikaanse branche organisatie van fruittelers (Hortgro) zou de export van zowel appelen als peren dit jaar vrijwel even groot geweest zijn als vorig jaar. Door de jaren heen is de Zuid-Afrikaanse export van hardfruit ook volgens deze bron stijgend maar wel op een lager niveau als volgens SARS. Met de totale waarde van de Zuid-Afrikaanse hardfruit export is een bedrag gemoeid van ongeveer een half miljard euro (appelen en peren resp. 325 en 175 miljoen euro). Daarmee is Zuid-Afrika wereldwijd gezien de nummer 7 exporteur van appelen en de nummer 6 van peren, blijkt uit cijfers van Fruit and Vegetable Facts.
Areaal lijkt te stabiliseren
Tot het afgelopen seizoen ( september 2016 – augustus 2017) is het areaal van zowel appelen als peren in Zuid-Afrika steeds (licht) gegroeid. In 2016/17 is het areaal appelen gelijk gebleven op 24.200 ha waarvan 21.000 ha in productie was. Dat productieareaal was wel iets minder dan het seizoen er voor. Het perenareaal bleef constant op 13.000 ha waarvan 11.600 ton in productie. Dat was ook wat minder dan het seizoen er voor.
In seizoen 2017/18 kleinere productie
De totale productie kwam in 2016/17 uit op ruim 900.000 ton appels en 430.000 ton peren. Voor het lopende seizoen 2017/18 verwacht de USDA (Amerikaans ministerie van landbouw) overigens een aling van de productie vooral vanwege een te kort aan water.
Jaarrond export appelen naar Afrika
Over het hele seizoen gezien exporteert Zuid-Afrika de meeste appels naar landen op het eigen continent. De export van appelen naar EU landen begint eind maart op gang te komen en loopt door tot begin september. De export naar Afrikaanse landen vindt jaarrond plaats maar vooral als er naar elders weinig of niets wordt uitgevoerd. Dat komt neer op de periode oktober tot februari. Het zwaartepunt van de export naar overige landen valt grotendeels samen met de export naar de EU, namelijk in de periode maart - juni. Het Zuid-Afrikaanse peren seizoen komt in januari op gang. De export naar de EU gaat door tot begin juli. Het seizoen van de export naar andere landen loopt daar voor het overgrote deel mee parallel.
Belang EU neemt af
Zowel van appelen als van peren is de export op langere termijn gegroeid. De export naar de EU-landen groeit ook maar het belang van de EU neemt wel af. In 2005 was EU aandeel bij appelen nog ruim 60%, in 2016 was het nog ruim een kwart. Bij peren was dat resp. ruim 75% en circa 50%. Dit jaar is er ruim 180.000 ton appelen en circa 130.000 ton peren naar EU landen uitgevoerd. Volgens Eurostat data over de totale import uit Zuid-Afrika in de EU landen is het dit jaar gegaan om 80.000 ton appelen en 90.000 ton peren.
Bij appelen is vooral de Zuid-Afrikaanse export naar Afrikaanse landen gegroeid. Op jaarbasis gezien gaan er tegenwoordig aanzienlijk meer appelen naar Afrikaanse landen dan naar EU landen, nl. ruim 200.000 ton. Zuid en Oost Aziatische landen nemen nu ook aanzienlijk meer Zuid Afrikaanse appelen af. In 2016 ging het om ruim 110.000 ton en dit jaar zal de export daar naar toe weer een kleine 10% groeien. De golfstaten waren in 2016 goed voor 34.000 ton. Dit jaar is het belangrijk minder geweest. Wel een forse groei is te zien bij de export naar Rusland.
Verenigd Koninkrijk is belangrijkste afnemer van appelen
Als het om afzonderlijke landen gaat is het Verenigd Koninkrijk de belangrijkste afnemer van Zuid-Afrikaanse appelen. Volgens SARS-cijfers is er t/m september dit jaar maar liefst ruim 150.000 ton naar de Verenigd Koninkrijk uitgevoerd tegen een kleine 110.000 ton vorig jaar. Uit cijfers van telersorganisatie Hortgro komt naar voren dat er dit jaar circa 70.000 ton naar Verenigd Koninkrijk is uitgevoerd. Volgens Eurostat data is er dit jaar circa 65.000 ton uit Zuid-Afrika is ingevoerd. De andere grote afnemers van Zuid-Afrikaanse appelen zijn: Maleisië, Nigeria, Bangladesh, de Emiraten, Kenia en dan Nederland. De export naar Nederland is volgens SARS-cijfers dit jaar circa 15.000 ton groot geweest. Dat is wat minder dan de 16.800 ton van 2016. De Export naar Nederland wisselt wel van jaar-op-jaar maar in het verleden is er al eens meer dan 30.000 ton geweest. Normaal wijken de SARS-data niet veel af van de Eurostat-data van Nederland alleen geeft Eurostat dit jaar een import in Nederland van 11 tot 12.000 ton.
Nederland belangrijkste perenafnemer
Nederland is met afstand de belangrijkste afnemer van Zuid-Afrikaanse peren. Volgens SARS data zou het dit jaar gaan om bijna 70.000 ton, een record. Volgens Eurostat gegevens heeft Nederland dit jaar circa 45.000 ton peren uit Zuid-Afrika ingevoerd. Vergeleken met de voorgaande jaren is dat iets minder. Andere belangrijke afnemers van Zuid-Afrikaanse peren zijn: de Emiraten, Rusland en het Verenigd Koninkrijk. Evenals bij appelen het geval was zijn er dit jaar aanzienlijk meer peren naar Rusland gegaan. De grote stijging van de export naar het Verenigd Koninkrijk wordt niet bevestigd door importcijfers in het Verenigd Koninkrijk (Bron: HM Revenue & UK customs, oftewel Eurostat).
Golden nog steeds de belangrijkste
Golden Delicious is in Zuid-Afrika nog steeds het belangrijkste ras. Van het totale areaal beslaat dat van Golden ongeveer een kwart. De laatste jaren neemt het aandeel van Golden maar heel langzaam af. Granny Smith is nog net het tweede ras maar het belang van dit ras neemt snel af. Royal Gala/Gala is sterk in opkomst. Het aandeel in het totale Zuid-Afrikaanse appelareaal is nu 17%. Ook in opkomst zijn Pink Lady, Fuji en vooral Cripps Red/Joya. Verder beslaat het areaal Kanzi in Zuid-Afrika inmiddels 266 ha. Bij de export is Golden nog wel het belangrijkste ras maar het aandeel neemt snel af naar een kwart nu. Het aandeel Royal Gala/Gala was in 2015 even 23% maar daarna daalde het iets. Grannies zijn nog goed voor 18% van de totale appel export uit Zuid-Afrika. De aandelen in de export van de andere rassen zijn: Cripps Pink/Pink Lady 12%, Fuji 8,4%, Starking 6,7%, Breaburn 4,0%, Cripps Red/Joya 3,0% en Kanzi 0,3%.
Ook Grannies naar Afrika; Pink naar Europa en Red naar Azie
De groene rassen gaan vooral naar Afrikaanse landen. Naar Europa gaan vooral de (Bi-)Pink rassen. Naar het VK gaan relatief veel (BI-)Red rassen. Deze gaan relatief ook veel naar het verre en midden oosten. Van de totale appelproductie wordt een belangrijk deel in het buitenland afgezet. Op basis van SARS/USDA data zou de exportquote zelfs tegen de 60% lopen. Op basis van Hortgro-data is dat een kleine helft.
Volgens Hortgro gaan er veel meer (100.000 ton) appelen naar de industrie dan waar USDA (Amerikaans ministerie van landbouw) het op houdt.
Packham's belangrijkste perenras
Bij de peren is Packham's Triumph het belangrijkste ras en het aandeel neemt nog steeds toe. Tegenwoordig vertegenwoordigt dit ras een derde van het Zuid-Afrikaanse peren areaal. Op afstand is Forelle het tweede ras en Williams het derde. Het aandeel Forelle is stabiel maar dat van Williams daalt sterk. In opkomst zijn Rosemarie en vooral Cheeky. Bij de Zuid-Afrikaanse perenexport is het aandeel van Packham's nog iets meer dan een derde. Forelle s met ruim 20% het tweede exportras. Uit SARS/USDA data komt naar voren dat circa 60% van de Zuid-Afrikaanse perenoogst in het buitenland wordt afgezet. Volgens Hortgro gegevens is dat ruim de helft. Volgens Hortgro gaan er veel meer peren naar de industrie dan dat de USDA aangeeft.
Voor meer informatie:
Jan Kees Boon
Fruit and Vegetable Facts
E: fruitvegfacts@gmail.com
T: +31654687684
Bron: Fruit and Vegetable Facts