In de Sundays River Valley in de Oostkaap, Zuid-Afrika, zal een empowerment project ter waarde van €20 mln gelanceerd worden. Dit kan een voorbeeld zijn voor de ontwikkeling van vergelijkbare projecten in het land, die tot nu toe weinig succesvol waren.
Het Ikamva Lethu empowerment project is anders dan andere landbouwprojecten. Dit komt doordat in dit project landeigenaars en medewerkers op de lange termijn gezamenlijk de aandelen in het bedrijf zullen bezitten.
Buyiswa Ndyenga, algemeen manager van de Sundays River Farming Trust empowerment plantage, gestart door SRCC, en Jafta April, een productiemanager op de plantage, inspecteren een sinaasappelboomgaard die in 2017 geoogst kan worden.
Sundays River Citrus Company (SRCC), verantwoordelijk voor ongeveer 10% van de Zuid-Afrikaanse citrussector en 45% van de citrus uit de Sundays River Vally, heeft het Ikamva Lethu project opgezet. Hiervoor zijn 700 hectare teeltoppervlak aangewezen in de regio. SRCC heeft in de regio al 1.200 hectare aangekocht en geregistreerd.
Onlangs heeft het SRCC een watervergunning gekregen van het provinciale departement voor Water and Sanitation. Met deze vergunning kan het bedrijf een equivalent van 675 hectare water uit het Sundays River irrigatieschema halen.
Er is ondertussen ook een impactanalyse voor de omgeving (EIA) ingediend bij het departement voor Environmental Affairs. Het areaal bestaat nu enkel uit struiken. Toestemming voor het project wordt verwacht aan het eind van 2017 en het EIA zal bepalen hoe groot het areaal uiteindelijk wordt.
Belangrijke empowerment deal:
Ken Nieuwenhuizen, SRCC directeur, legt de kracht van het Ikamva Lethu project uit: "De regio is één van de belangrijkste in de Zuid-Afrikaanse citrussector en er zijn hier 150 citrusplantages met een totaal teeltoppervlak van 12.000 hectare. We kijken hier misschien wel naar de grootste Zuid-Afrikaanse empowerment deal in de sector én een van de grootste landbouwondernemingen in de vallei wanneer het af is."
Ken Nieuwenhuizen (links), SRCC director en Frikkie Olivier, SRCC operations manager zijn verantwoordelijk voor de verschillende empowerment projecten.
Hij zei ook dat het domino-effect van het project op andere sectoren significant is.
Aandelen:
Binnen het Ikamva Lethu project kunnen SRCC telers voor de empowerment van hun werknemers aandelen in het project kopen tot 20% van hun eigen onderneming. De helft van de aandelen wordt dan gehouden door de teler en de andere helft door de permanente werknemers. Hiervoor wordt een speciaal fonds opgericht, meldt Nieuwenhuizen.
Boost werkgelegenheid:
Het project is een boost voor de werkgelegenheid in de landbouwsector in de Oostkaap. Wanneer het project compleet draait, kunnen hier 80 permanente werknemers en 700 seizoenswerknemers aan de slag. Per werknemer hebben ongeveer 5 afhankelijke personen ook baat bij het project. Volgens Frikkie Olivier zorgen veel andere empowerment projecten niet voor technische en financiële ondersteuning van de begunstigden. Bij Ikamva Lethu zijn de begunstigden permanente werknemers die op andere plantages werken. Tegelijkertijd worden veel nieuwe banen gecreëerd door de werkgelegenheid op Ikamva Lethu.
Belangrijke empowerment deal:
Ken Nieuwenhuizen, SRCC directeur, legt de kracht van het Ikamva Lethu project uit: "De regio is één van de belangrijkste in de Zuid-Afrikaanse citrussector en er zijn hier 150 citrusplantages met een totaal teeltoppervlak van 12.000 hectare. We kijken hier misschien wel naar de grootste Zuid-Afrikaanse empowerment deal in de sector én een van de grootste landbouwondernemingen in de vallei wanneer het af is."
Ken Nieuwenhuizen (links), SRCC director en Frikkie Olivier, SRCC operations manager zijn verantwoordelijk voor de verschillende empowerment projecten.
Hij zei ook dat het domino-effect van het project op andere sectoren significant is.
Volgens Nieuwenhuizen is het project van SRCC gebaseerd op het National Development Plan (NDP).
"Ikamva Lethu heeft een brede basis: het gaat om inclusiviteit en participatie. 400 werknemers worden aandeelhouders en begunstigden van het project. Ze zullen veel baat hebben bij succes van het project," zei Nieuwenhuizen.
Een richtlijn in het NDP over landhervorming, empowerment en verandering in de landbouwsector stelt dat 20% van de landbouwondernemingen overgedragen moet worden aan de werknemers. De landeigenaar mag de helft (10%) van het aandeel houden.
Nieuwenhuizen: "We wilden dit als richtlijn voor ons project gebruiken. We willen het succes van de sector delen met de mensen die jaren op de plantages hebben gewoond en gewerkt. Dit is een kans voor SRCC om proactief bezig te zijn met empowerment en hervorming."
Aandelen:
Binnen het Ikamva Lethu project kunnen SRCC telers voor de empowerment van hun werknemers aandelen in het project kopen tot 20% van hun eigen onderneming. De helft van de aandelen wordt dan gehouden door de teler en de andere helft door de permanente werknemers. Hiervoor wordt een speciaal fonds opgericht, meldt Nieuwenhuizen.
De werknemers blijven op de plantages werken, maar bezitten nu 50% van de investeringen. Werknemers in het SRCC pakhuis zijn ook onderdeel van het project.
De inschrijvingen voor het project zijn al vol met meer dan 35 telers die aangeven 20% van hun landbouwonderneming in aandelen te willen kopen. Door het overschot aan inschrijvingen kan het zijn dat niet alle telers de volle 20% krijgen toegewezen.
De aankoop van aandelen zorgt voor geld voor de verdere ontwikkeling van het project. Er moet infrastructuur komen voor de grond van irrigatiepijpen en de aanleg van boomgaarden tot gebouwen en de aankoop van materialen.
Het is ook onderdeel van het project om kersverse empowerment aandeelhouders te trainen om bestuursleden of directeurs te worden van het project. "Op dit moment is het plan dat SRCC 5,5% van de aandelen bezit. SRCC zal Ikamvu Lethu steunen, waar 60% van de aandelen in bezit zijn van de permanente werknemers die wonen en werken op de plantages, toekomstige Ikamva Lethu werknemers en SRCC werknemers in het pakhuis. De andere 34,5% van de aandelen is in bezit van de telers," zei Nieuwenhuizen. De precieze details worden nog uitgewerkt.
Boost werkgelegenheid:
Het project is een boost voor de werkgelegenheid in de landbouwsector in de Oostkaap. Wanneer het project compleet draait, kunnen hier 80 permanente werknemers en 700 seizoenswerknemers aan de slag. Per werknemer hebben ongeveer 5 afhankelijke personen ook baat bij het project. Volgens Frikkie Olivier zorgen veel andere empowerment projecten niet voor technische en financiële ondersteuning van de begunstigden. Bij Ikamva Lethu zijn de begunstigden permanente werknemers die op andere plantages werken. Tegelijkertijd worden veel nieuwe banen gecreëerd door de werkgelegenheid op Ikamva Lethu.
"Ondersteuning - zowel financieel als technisch - is tot nu toe een groot struikelblok geweest in onsuccesvolle empowerment deals," zei Olivier. Nieuwenhuizen: "We hebben invloed op het project. We sturen en helpen mee." Beiden zeggen dat het een lange-termijn project is: "We starten met niks. We hebben op dit moment struiken en water. Wanneer we toestemming hebben voor de EIA aanvraag kunnen we beginnen met de aanleg van infrastructuur voordat we de bomen gaan planten."
De eerste van 4 fasen bestaat uit de aanleg van infrastructuur en de bouw van dammen. Dit duurt ongeveer 18 maanden. Ook zal de eerste 150 hectare boomgaard aangelegd worden met ongeveer 75.000 bomen. Nieuwenhuizen: "Om dit even in perspectief te stellen, de gemiddelde plantage in de vallei is 60 hectare. We zullen dus praktisch 2 plantages per jaar planten." De geplande startdatum voor het planten van bomen is het voorjaar van 2019 en het moet afgerond zijn in 2023. Het eerste fruit zal waarschijnlijk geoogst worden in 2022. Gedurende de ontwikkeling van het project zal op basis van vraag besloten worden welke variëteiten geplant worden.
SRCC heeft al eerder empowerment projecten gedaan. Het bedrijf heeft sinds de nieuwe hervormingsstrategie uit 2006 wel 3 landbouwondernemingen die toebehoren aan werknemersfondsen: de Luthando Farm, Mbuyiselo Farm en Sundays River Farming Trust. Luthando Farm is voor 75% in bezit van het werknemersfonds en voor 25% door SRCC. De plantage exporteert meer dan 200.000 dozen citrus per jaar. Mbuyiselo Farm is helemaal in bezit van het werknemersfonds en de totale export bedraagt 75.000 dozen per jaar. De Sundays River Farming Trust bestaat uit 5 plantages die nog voornamelijk in bezit zijn van de overheid. De huidige export is ongeveer 450.000 dozen per jaar. Dit zal groeien door de ontwikkeling van een plantage die onlangs is aangekocht.
Voor meer informatie:
Hannes De Waal
Sundays River Citrus Company
Tel: +27 42 23303320
Email: hdewaal@srcc.co.za
www.srcc.co.za
SRCC heeft al eerder empowerment projecten gedaan. Het bedrijf heeft sinds de nieuwe hervormingsstrategie uit 2006 wel 3 landbouwondernemingen die toebehoren aan werknemersfondsen: de Luthando Farm, Mbuyiselo Farm en Sundays River Farming Trust. Luthando Farm is voor 75% in bezit van het werknemersfonds en voor 25% door SRCC. De plantage exporteert meer dan 200.000 dozen citrus per jaar. Mbuyiselo Farm is helemaal in bezit van het werknemersfonds en de totale export bedraagt 75.000 dozen per jaar. De Sundays River Farming Trust bestaat uit 5 plantages die nog voornamelijk in bezit zijn van de overheid. De huidige export is ongeveer 450.000 dozen per jaar. Dit zal groeien door de ontwikkeling van een plantage die onlangs is aangekocht.
Voor meer informatie:
Hannes De Waal
Sundays River Citrus Company
Tel: +27 42 23303320
Email: hdewaal@srcc.co.za
www.srcc.co.za