200 telers denken na over samenwerking op FVO festival
Presentator Donatello Piras introduceerde het dagthema "Samen Groeien" en peilde de ambities van de aanwezigen met een korte quiz. Verder werd het publiek bevraagd naar de bereidheid tot samenwerking om de concurrentiepositie van de Nederlandse vruchtgroentesector te verbeteren.
Toekomst ligt in onze eigen handen
Cees Veerman, FVO-voorzitter en voormalig landbouwminister vertelde optimistisch te zijn over de kansen voor Nederlandse vruchtgroenten. "Niemand had ooit gedacht dat de telersverenigingen samen met het ontwikkelen van nieuwe markten bezig zouden gaan. We zijn nu bezig export van paprika naar China op te pakken! Kijk eens waar we nu staan," aldus Veerman. Hij benadrukte dat het succes van de Nederlandse vruchtgroentesector voor een groot deel afhangt van de bereidheid van telers om zelf aan het stuur te zitten. "Wij moeten het samenwerken goed in de benen krijgen. De toekomst ligt in onze eigen handen. Daar moeten de telersverenigingen zich ook van bewust zijn. Daarom is FVO bezig met een toekomstvisie 2026, met onderwerpen als market intelligence en duurzaamheid."
FVO: één krachtige stem
Na de opening was het woord aan Michiel van Ginkel (ZON). In een interview met Piras uitte hij zijn zorgen over de nieuwe exportstrategie van de overheid: "De Staatssecretaris van Landbouw richt zich op technologie in plaats van productie. Dat is opmerkelijk voor een industrie die zo belangrijk is voor Nederland." De gewijzigde koers wijt hij onder andere aan de sterke verdeeldheid. "Door de versnippering zijn wij geen spreekbuis meer richting de overheid en andere marktpartijen. Daar hebben wij als sector steken laten vallen." Juist daarom is het volgens Van Ginkel belangrijk om samen te werken: "FVO is opgericht om één krachtige stem te ontwikkelen voor de belangen van de tuinbouwsector. Een sector die het zwaar had, sterk verdeeld was en een gebrek aan leiderschap kende."
De klant staat centraal
Hoofdspreker van de dag was serie-ondernemer Michiel Muller, die met de oprichting van onder andere online supermarkt Picnic en Tango tankstations meerdere successen boekte. Met zijn enthousiasmerende verhaal over de introductie van het nieuwe supermarktconcept inspireerde hij de aanwezigen om de keten op een creatieve manier te benaderen. "Boodschappen doen bij Picnic staat voor gemak. Het kan op elke plaats en elk moment. Binnen 2 tot 5 minuten ben je klaar en je weet tot op de minuut precies wanneer je bestelling wordt bezorgd. De klant staat centraal en beslist mee over het assortiment".
Van grondstof naar merk
Jelte van Kammen (Harvest House) vervolgde het programma met een presentatie over de geschiedenis en toekomst van de Nederlandse vruchtgroentesector. FVO heeft de keten-ontwikkelingen van producent tot consument op een illustratieve poster in beeld gebracht. Waar telers zich voorheen primair bezighielden met het produceren van homogeen product, vergt succes anno 2016 meer ondernemerschap en diversificatie in het assortiment. "Vruchtgroente is getransformeerd van grondstof naar merk. Er is een verandering in afzetkanalen. De consument bepaalt steeds meer." Een nadrukkelijkere rol van de telers mag daarbij niet ontbreken.
Workshops
In het tweede gedeelte van het FVO Vruchtgroentenfestival konden de aanwezige vruchtgroentetelers zich aansluiten bij een drietal workshops. In de workshop 'Met data dichterbij de klant' demonstreerden Harrij Schmeitz (Frug I Com) en Hans van Luijk (Van Nature) hoe telers marktdata kunnen benutten. "Niet de vruchtgroente maar data is ons product. Zonder data is er geen levering" aldus Schmeitz in zijn presentatie. Market Intelligence is één van de speerpunten waar FVO zich mee bezighoudt. Zo worden er momenteel tools ontwikkeld die de consumentenvraag naar paprika in Nederland en de productie van tomaten in Europa zullen voorspellen.
Jan Doldersum (RijkZwaan) en Jan Opschoor (DOOR) gingen in de workshop 'Internationale kansen: China' in op de kansen van China voor vruchtgroentetelers. Specifieke aandacht kreeg het paprikatraject waar FVO het initiatief in heeft genomen. "Dit is de ultieme testcase of telersverenigingen bereid zijn om samen te werken en concessies willen doen." Opschoor keek terug op een succesvolle testperiode met een duidelijke regierol voor de telers. "Wij houden toezicht op de distributie van Nederlandse paprika's en sturen waar nodig bij." Doldersum adviseerde om in China de voedselveiligheid te benadrukken: "Het gezondheidsaspect is belangrijk voor Chinezen. Vermeld informatie over de herkomst en benoem de voedingsstoffen. Laat dit ook meespelen in de keuze voor een merknaam."
De derde workshop, 'Door samenwerking meer regie en toegevoegde waarde', werd door Jelte van Kammen (Harvest House) verzorgd. "Er is maar één weg om succesvol te zijn en dat is de weg van onderscheidend vermogen en toegevoegde waarde." Met stellingen lokte Van Kammen discussies uit. Zo zorgde de stelling 'kostprijsverlaging vs. waardevermeerdering' voor veel beroering. "Niet iedereen kan waarde toevoegen, ondernemers moeten keuzes maken", klonk er vanuit de zaal. De oproep tot een duidelijke klant- en marktbenadering kon echter wel op de nodige goedkeuring rekenen.
FVO - Federatie VruchtgroentenOrganisaties - wordt gevormd door zes Nederlandse glasgroententelersverenigingen. Het zijn de grootste telersverenigingen, met ruim 400 aangesloten groentenproducenten van paprika, aubergine, courgette, komkommer en tomaat (vruchtgroenten).
Toekomst van de glastuinbouw
Ook Coalitie HOT heeft van zich laten horen. Om de Nederlandse glastuinbouw toonaangevend te laten zijn, is het volgens HOT belangrijk om te bepalen welke positie een onderneming vandaag en morgen heeft. Tijdens een serie mastersessies met ruim 85 tuinbouwondernemers bleek dat ondernemers in bepaalde gevallen de ontwikkeling van de onderneming in de weg zitten. Daarom is het belangrijk om een transitie in gang te zetten waarbij in 2026 de onderneming prevaleert boven de ondernemer, zo was de conclusie. Zonder daarbij voorbij te gaan aan de gedrevenheid van de ondernemer. Immers, een onderneming moet wel zijn ziel behouden.
Op vrijdag 30 september jl. is Coalitie HOT daarom een communicatiecampagne gestart voor De Onderneming 2026. De Onderneming 2026 richt zich op de lange termijn positie van de tuinbouwonderneming en geeft antwoord op de vraag "Welke elementen bepalen het succes van de Onderneming2026?".
De Adviesgroep Telers HOT, een groep van acht ondernemers die de coalitie adviseert (Tom Zwinkels, Frank van Kleef, Theo van Noord, Ron Fransen, Hans Koolhaas, Bert van Ruijven, Aad Sonneveld en Jean Aerts) delen op het online platform onderneming2026.nl met regelmaat hun ervaringen en inzichten met collega's in de glastuinbouw.