Vandaag maakten Jumbo, Greenpeace, Albert Heijn en Natuur & Milieu in persberichten bekend dat zij afspraken hebben gemaakt over het terugdringen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij de productie van aardappels, groenten en fruit. Door afspraken te maken voor de lange termijn en een eerlijke prijs voor hun product, moet het voor de telers een stuk aantrekkelijker worden hun producten te verduurzamen.
Jumbo streeft ernaar dat eind 2019 100% van de AGF-producten tenminste zijn gecertificeerd volgens de criteria van Milieukeur. Het aandeel biologische producten bij Jumbo zal worden verdubbeld, of verdriedubbeld. Albert Heijn maakte vergelijkbare afspraken met Natuur & Milieu. Albert Heijn gaat 28 gewasbeschermingsmiddelen, gebruikt in de teelt van Nederlandse aardappelen, groenten en fruit, verbieden. Daarnaast moeten teelten moeten minimaal voldoen aan de eisen van Milieukeur en ook vergroot de retailer het aanbod biologisch. Ook voor een duurzamere sierteelt werden met beide supermarkten afspraken gemaakt.
Door de sector wordt verdeeld gereageerd. "Kom maar op Jumbo. Hebben wij al 5 jaar ervaring mee", reageert fruitteler Cornelis Uijttewaal. Fruitteeltadviseur Peter van Arkel reageert verontwaardigd: "Dit moet van tafel! AH en Jumbo kunnen/mogen niet bepalen wat in Nederland wel of niet mag. Waar hebben we dan nog wetten voor?"
Michiel Gerritsen (NFO): "Machtsmisbruik"
Ook de Nederlandse Fruittelersorganisatie (NFO) spreekt van machtsmisbruik. De NFO vindt dat er sprake is van machtsmisbruik door deze twee dominante retailers. Extra eisen stellen alleen aan het Nederlandse product, zonder keiharde garantie over extra beloning en een transparante handelswijze, is het versterken van eigen imago over de rug van de Nederlandse telers", stelt Michiel Gerritsen.
De NFO heeft samen met LTO laten weten dat het Nederlandse product internationaal gezien al schoon wordt geproduceerd en dat er weinig tot geen residuen op Nederlandse producten voorkomen. Verder is aangegeven dat als er aanscherping komt van de eisen aan agf en sierteelt dat NFO en LTO én uitgaan van een eerlijke beloning voor extra inspanningen en kosten die telers moeten maken én dat deze eisen integraal gelden voor dezelfde soort producten in het schap, dus inclusief het importproduct. "Met name AH richt zich volledig op het Nederlandse product, maar ook de afspraken van Jumbo hierover zijn vaag.
Joris Baecke (LTO): Ongelijkheid Nederlands en geïmporteerd product
"De afspraken tussen Greenpeace en stichting Natuur en Milieu (SNM) enerzijds en de supermarktenketen Jumbo en Albert Heijn anderzijds over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de teelt van aardappelen, groenten en fruit hebben alleen betrekking op Nederlandse producten. Het akkoord doet niets aan de biodiversiteit in het buitenland. Kennelijk zijn buitenlandse bijen niet belangrijk." Zo reageert Joris Baecke, portefeuillehouder Plantgezondheid bij LTO Nederland, op de afspraken die de vermeende achteruitgang van de bijenstand moet stoppen. Baecke is akkerbouwer in Nieuw-Namen (Zeeland).
Volgens Baecke zetten de afspraken Nederlandse telers op achterstand. "En dat is wrang, zeker in het licht van het feit dat juist op Nederlandse aardappelen, groenten en fruit niet of nauwelijks gewasbeschermingsmiddelen worden aangetroffen. We zijn op dat punt zelfs internationaal koploper. Nederlandse telers die aan deze eisen voldoen, zullen hoge kosten maken. Garanties dat we ook een hogere prijs zullen ontvangen, geeft het akkoord echter niet. De afspraken daarover zijn boterzacht."
LTO Nederland was niet betrokken bij de onderhandelingen tussen supermarkten, Greenpeace en SNM maar heeft volgens Baecke wel altijd aangegeven dat er geen sprake mag zijn van 'het meten met twee maten'. "En dat gaat nu wel gebeuren. Supermarkten maken goede sier met verduurzaming in Nederland, maar houden de handen vrij wat betreft import uit het buitenland. Hiermee worden consumenten voor de gek gehouden. Wij zetten er op in dat deze ongelijkheid tussen Nederlands en geïmporteerd product wordt rechtgezet."