Het Spaanse meloenenseizoen is nagenoeg afgerond, maar is helaas niet geweldig geweest. De sector en dan met name de telers vragen zich af hoe in een seizoen met kleinere volumes en goede temperaturen over heel Europa een kilo in Castile-La Mancha slechts gemiddelde prijzen bereikte tussen de €0,12 en de €0,15, terwijl in Murcia alle variëteiten onder de €0,30 per kilo bleven. Dit zijn prijzen die niet eens de productiekosten dekken.
Alleen Cantaloupe-meloenen kregen iets hogere prijzen wegens het feit dat er alleen sprake was kleine volumes laat in het seizoen, zoals ook het geval was met watermeloenen vanaf medio augustus.
Lagere productie en overdaad aan grote formaten
"Met de uitzondering van het seizoen in Almeria en het eerste deel van het seizoen in Murcia, was dit seizoen een ramp," zegt Diego Maestre van Rijk Zwaan Ibérica.
Volgens hem was het een erg raar seizoen, dat begon met hoge temperaturen tijdens de bloeiperiode in alle teeltgebieden, wat leidde tot een slechte setting en een lagere opbrengst per vierkante meter. Wegens de lagere aantallen fruit per plant is er een overdaad aan grote formaten en een gebrek aan kleinere groottes, waar vooral voor de export veel vraag naar is.
Duidelijke groeitrend voor export Piel de Sapo
Volgens Diego is er bij Rijk Zwaan Ibérica een significante toename in de export van Piel de Sapo-meloenen geconstateerd. "Er is nog nooit zoveel Piel de Sapo-export naar Europese markten geweest," zegt hij.
Retailers veranderen meloenen in basisproduct
Er is dus sprake geweest van een kleinere productie, goede kwaliteit en hoge temperaturen die consumptie aanmoedigen. Wat is er dan mis gegaan?
"Ik geloof dat meloenen en watermeloenen basisproducten aan het worden zijn, omdat grote retailers ze gebruiken als 'lokaas'. Er is sprake van een prijzenoorlog tussen retailketens, waardoor de waarde van deze producten omlaag valt en dit heeft effect op de gehele sector," verklaart Diego.
"Ik denk dat telers stappen moeten ondernemen om direct te exporteren, door kwaliteitscertificaten te verkrijgen, door hun eigen verpakkingsfaciliteiten te beheren en vooral door goede marketing."
Net zo goed moeten volgens hem telers proberen om overeenkomsten te ondertekenen met retailers om te slagen. "Anders wordt Spanje een grote veiling met een versnipperd aanbod en profiteren gebruikers hiervan. Telers zouden moeten zoeken naar trouwe klanten in Spanje en in het buitenland en moeten focussen op kwaliteit, wat een groot verschil kan maken als het op dit product aankomt."
Klimaatverandering zal Spaans meloenenseizoen verkorten
De hoge temperaturen van deze lente en zomer hebben ook bijgedragen aan verspreiding van witte vliegen (oftewel motluizen), die het New Delhi-virus overdragen. "In het verleden werd dit alleen aangetroffen in Almeria en Murcia. Maar nu is de aanwezigheid van New Delhi in Castile-La Manch bijna niet meer te beheersen," waarschuwt Diego.
Gemiddelde temperaturen in de zomer nemen toe, zoals statistieken over de afgelopen tien jaar aanwijzen. "We moeten ons beschermen tegen de enorme opmars van vliegen en bladluizen. Ik denk dat het areaal van late meloenen verminderd zal worden. In Castile-La Mancha hebben ze geleerd om de teelt te diversifiëren. Dit kan ook het tijdsraam voor het vermarkten van Braziliaanse meloenen uitbreiden."