VLAM beschikt over gedetailleerde info over tal van exportmarkten, die het ter beschikking stelt aan de Vlaamse bedrijven. VLAM zal de komende dagen en weken overleg voeren met de sectorgeledingen en partnerorganisaties om te kijken welke extra inspanningen mogelijk en wenselijk zijn.
Europese producten in een Russische supermarkt
Tony Derwael Bel'Export
Volgens Tony Derwael van Bel'Export kon de timing van het Russische importverbod niet slechter. "Ik vergelijk het met een bakker die 300 broodjes per dag bakt, omdat hij daar klanten voor heeft. Als door onvoorziene omstandigheden de markt deels wegvalt en hij er maar 200 kan verkopen, heeft hij een probleem en moet hij er 100 weggooien, 's anderendaags zijn ze waardeloos."
"Voor ons is het bijna hetzelfde, mits we slechts tien maanden de tijd krijgen om voor de rest een markt te zoeken. Vooral in de peren, voor België nog meer als voor Nederland, verliezen we samen aan Rusland een klant van meer dan 200.000 ton, dat is 30% van onze oogst en praktisch 10% van de gezamelijke EG oogst (volgens Prognosfruit op een paar % na even groot als verleden jaar). Dit is niet onoverkomelijk, maar toch gaat dit druk brengen op onze Europese markt. Grote winnaars van dit conflict zijn de 'kameraden' van China en bevriende landen als Servië en Turkije, die de Russische markt zowel voor appels als voor peren en ander fruit en groenten dankbaar in ontvangst gaan nemen. Misschien wel voor langer dan de termijn van 1 jaar?"
Nieuwe markten
"Al jaren wordt er gezocht naar extra markten voor onze peren buiten de EG. We denken aan Azië, Canada, Brazilië en USA. Behalve voor een klein gebied van België (het Waasland) voor China, wachten we echter gedurende jaren op een exportvergunning voor deze landen. Hopelijk komt er onder politieke druk nu wat vaart achter, want zijn het niet onze politiekers die ons met dit probleem hebben opgezadeld? Hebben ze zich van beide kanten niet wat te hebberig opgesteld wat Oekraïne betreft met op kop het drama met de MH17 tot gevolg, de bijna 300 overleden passagiers indachtig?"
"Ook wij, exporteurs, moeten onze verantwoordelijkheid opnemen om nieuwe markten aan te boren om niet verzeild te geraken in een prijzenslag ten koste van onze telers! Zij samen met moeder natuur hebben er alles aan gedaan om een super product te telen. Ik ben nu 35 jaar fruitteler en heb zelden zulke perfecte peren gezien, zowel van maat als van vorm en kleur. Met nog een paar zonnige weken voor de boeg worden ze ook lekker, wat hopelijk het verbruik zal stimuleren. Zoals Johan Cruyff altijd zei: 'Elk nadeel heb zijn voordeel!' Dus kop omhoog en schouders eronder!", besluit Tony.
Verwarrend
Tony ontving vandaag nog bericht van zijn collega uit Rusland. "Het is een verwarrende situatie. Sommige vrachtwagens worden toegelaten en anderen tegengehouden. Prijzen op de Russische markt zijn al drie tot vier keer zo hoog. In het nieuws bespreekt men diverse zaken zoals: de opties die ze hebben in plaats van Europa. Daarnaast bekijkt men hoeveel geld er zal worden geïnvesteerd in lokale productie en welke landen nog steeds Russische partners zijn."
Reactie Jeroen Buyck, Calsa
"Het is een rake klap voor de sector, dit is het minste wat je kan zeggen", vertelt Jeroen Buyck van exportbedrijf Calsa. "Wat ons opvalt is dat vanuit politieke hoek dit exportverbod sterk geminimaliseerd wordt, blijkbaar wordt het probleem erg onderschat. Men haalt er cijfers bij om dit te staven, maar men negeert bij het interpreteren van die statistieken dat er bijvoorbeeld veel Belgische groenten en fruit via Litouwen, Polen of Nederland naar Rusland geëxporteerd werden. Daarnaast zal de prijsdruk enorm toenemen op de Europese markt."
Indirecte gevolgen
Hij vervolgt: "Wat men ook lijkt te onderschatten zijn de indirecte gevolgen. Er zijn transporteurs die gespecialiseerd zijn in het vervoer vanuit Europa naar Rusland, die plots meer dan 1000 vrachtwagens hebben stil staan. Die mensen willen nu kost wat kost rijden, dus voor de transportsector zal er ook wel heel wat overcapaciteit en prijsdruk te voelen zijn. Daarnaast zullen er leasingmaatschappijen zijn die moeilijker aan hun geld zullen geraken bij die transporteurs, en constructeurs van trailers die minder zullen verkopen. Er zijn fruittelers die nu overwegen om niet te oogsten, dus ook de verpakkingsindustrie, pakstations, constructeurs van verpakkingsmachines en de mensen die stockeren zullen dit voelen."
"Maar bovenal zal het de AGF-sector zijn die dit zal merken. Als dit embargo lang duurt, zullen we dit jaren ver nog voelen. Als men de Russische economie zal ontwrichten met harde acties, zal het een tijd duren tegen dat de roebel gestabiliseerd zal zijn, wat de export terug zal bemoeilijken, zelfs wanneer de markt zal opengaan met Rusland. Een nieuwe markt aanboren doe je niet op een-twee-drie. Om de Russische markt op te bouwen is er meer dan 25 jaar hard gewerkt door alle exportbedrijven. Bovendien kan je niet zomaar grote importmarkten die op vrachtwagenafstand te bereiken zijn bij creëren. Er moet echt een vraag zijn vanuit een land wil je daar grote volumes aan een behoorlijke prijs afzetten. Men spreekt nu over Zuid-Europa, maar dat zijn altijd al prijslanden geweest: aan scherpe prijzen kan je daar wel iets doen. Na de crisis daar is dit er jammer genoeg niet op verbeterd, integendeel."
"We hopen dat we hier snel uit geraken en dat er snel een oplossing gevonden wordt, maar de eerste lauwe reacties vanuit de Europese politiek laten helaas niet veel goeds verhopen", besluit Jeroen.
Voor meer informatie:
Tony Derwael, Bel'Export
Jeroen Buyck, Calsa
