Groeiende afzetmogelijkheden aardappelverwerkers

De Nederlandse aardappelverwerkende bedrijven verwerkten in 2012 circa 3,6 miljoenton aardappelen tot voorgebakken producten (frites, blokjes en dergelijke), gedroogdeproducten, snacks en specialiteiten. De verwerking neemt sinds 2006 jaarlijks toe en groeitgemiddeld met 2,3 procent per jaar. In de eerste tien maanden van 2013 is de hoeveelheidverwerkte aardappelen echter met 4,6 procent teruggelopen ten opzichte van dezelfdeperiode in 2012. De aardappeloogst is in 2012 in de meeste West-Europese landenkleiner uitgevallen dan in andere jaren. Dit vertaalde zich in hogere aardappelprijzen endus hogere grondstofkosten voor de verwerkende industrie. Hierdoor is de industrieterughoudender in de verwerking.

Tevens ondervond de industrie in de eerstekwartalen van 2013 door de kleinere aardappeloogst een tekort aan grondstoffen.Deze tekorten konden gedeeltelijk worden opgevangen door aanvullende importen.Industriële verwerking neemt toeDe productie van voorgebakken producten (2012: ruim 1,5 miljoen ton) is in deafgelopen vijf jaar met gemiddeld 2,6 procent per jaar gestegen. In de eerste tienmaanden van 2013 is de productie van voorgebakken producten met 4,0 procentgedaald. De productie van gedroogde producten, snacks en specialiteiten (2012:400.900 ton) laat eenzelfde beeld zien als de productie van voorgebakken producten.Bij deze producten is het vijfjaarsgemiddelde groeipercentage 2,1 en is de productiein de eerste tien maanden van 2013 met 2,7 procent gedaald. De voorraden inde vrieshuizen van de verwerkende industrie werden in de eerste helft van 2013aangesproken en zijn gedaald. In de tweede helft van 2013 heeft de verwerkendeindustrie de productie fors opgevoerd om de sterk gereduceerde voorraden weer oppeil te brengen.

Groeiende afzetmogelijkheden
In de tweede helft van 2012 is de afzet aanvankelijk goed verlopen. In heteerste gedeelte van 2013 zakt de afzet in door de inmiddels sterk gestegenverkoopprijzen en de kleinere productie. Op de langere termijn groeit dewereldwijde vraag naar aardappelproducten jaarlijks met 2,5 procent. Vooral inAzië en in Zuid-Amerika, maar ook in het Midden Oosten en Rusland neemt devraag naar aardappelproducten momenteel toe. De groei van fastfoodketensgeeft een sterke positieve impuls aan de afzet van voorgebakken producten.In Europa en de Verenigde Staten vindt er geen marktgroei meer plaats. Detoenemende bezorgdheid over obesitas heeft in West-Europa een drukkendeffect op de afzet.

Concurrentiepositie
Op de Europese markt ondervindt de Nederlandse verwerkende industrie veelconcurrentie van bedrijven uit de ons omringende landen. In een groot aantallanden in Zuid-Amerika en in Azië zijn Amerikaanse en Canadese bedrijvengeduchte concurrenten van de Nederlandse industrie. De internationaleconcurrentiepositie van de Nederlandse bedrijven is sterk door het groteinnoverende vermogen, de goede kwaliteit van de beschikbare grondstoffen ende eindproducten en door de samenwerking in de keten. De concurrentiepositiewordt verzwakt door de grote volatiliteit van de grondstofprijzen (Amerikaanseen Canadese aardappelprijzen zijn minder volatiel), de huidige hogegrondstofprijzen, de ongunstige euro-dollarkoers en de hoge vrachtkosten. Ookhandelsbelemmeringen en importrestricties van enkele landen, waaronder Zuid-Afrika, hebben een negatief effect.

Verwachtingen voor 2013/14
In Nederland is 2013 niet ideaal verlopen voor de verwerkende bedrijven. Hetkoude voorjaar en de droge zomer hebben geleid tot een kleinere productieper hectare. Dit wordt gecompenseerd door een groter areaal, waardoorde totale aardappelproductie geen wijzigingen laat zien. De aardappelenzijn wel kleiner van formaat. In 2013/14 zal de aardappelproductie in de vijfbelangrijkste aardappellanden van de EU door de weersomstandigheden enareaalontwikkelingen kleiner zijn dan het langjarige gemiddelde, maar groterdan in het vorige seizoen. Per saldo zal de Nederlandse aardappelverwerkendeindustrie in het aardappelseizoen 2013/14 (juli-juni) wederom wordengeconfronteerd met relatief hoge aardappelprijzen vooral voor aardappelendie niet via contracten worden aangekocht ('vrije aardappelen'). Degrondstofvoorziening voor de aardappelverwerkende bedrijven zal voldoendegroot zijn, maar niet overdadig.De komende jaren kan de Nederlandse afzet van voorgebakken producten verderstijgen. Er zijn nog veel mogelijkheden voor afzetgroei op de fastfoodmarktenin emerging markets. In de EU en in de VS zijn de mogelijkheden voorafzetgroei met traditionele producten beperkt. Productontwikkeling kan opdeze markten een steentje bijdragen aan een grotere afzet. Hierbij kan deaardappelverwerkende industrie gebruikmaken van de beschikbaarheid vankwalitatief goede grondstoffen uit de Nederlandse akkerbouw.

Bron; Thijs PonsSector Research ABN AMRO