Waarom Zwitserse discounters arbeidsvoorwaarden verbeteren

Aldi en Lidl betalen in Zwitserland vanaf 2014 zelfs ongeschoolde personeelsleden lonen van 4000 Zwitserse frank (3270,38 euro) en hoger. Zo verdienen ongeschoolden met een fulltime dienstverband bij Aldi Suisse per 1 januari 4200 Zwitserse frank (3433,90 euro) per maand, en na 24 maanden gaan zij zelfs 4408 Zwitserse frank (3603,96 euro) verdienen. Daarmee betaalt de discounter haar personeel duidelijk beter dan de supermarkten Migros en Coop doen: zij betalen ongeschoolde starters een minimumloon van 3800 Zwitserse frank (3106,86 euro).

Vakbond Syna bekritiseert echter dat de lonen die Aldi noemt, vrijblijvend zijn en dat Aldi hier elk moment onder kan gaan zitten. Want anders dan bij concurrent Lidl ontbreekt bij Aldi een collectieve arbeidsovereenkomst waarin het loon is vastgelegd. Maar ook op Lidl is er kritiek. Het nieuwe minimumloon van 4000 Zwitserse frank is weliswaar een positief signaal, maar wel van relatieve aard, zo bekritiseert vakbond Unia de discounter. "Wie parttime werkt en dat is de meerderheid, verdient geen 4000 Zwitserse frank bij Lidl", zegt Natalie Imboden van Unia. Imboden spreekt van "verlicht deeltijd werken". De aanpassing van het loon aan het aantal arbeidsuren noemt zij weliswaar logisch, maar in een situatie waarin veel Zwitserse werknemers liever meer zouden willen werken, negeert de communicatie over een minimumloon van 4000 Zwitserse frank de problematiek van het lage aanbod aan werk.

Syna-vertegenwoordiger Carlo Mathieu neemt Lidl echter in bescherming: bij alle andere retailers is er namelijk ook sprake van weinig werkuren, zo zegt hij. Op één punt zijn de vakbonden het echter met elkaar eens: de arbeidsvoorwaarden zijn verbeterd bij de discounters met Duitse wortels. Dit was echter ook nodig, zegt Unia. "Wie op de Zwitserse arbeidsmarkt goed personeel wil vinden, moet fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden bieden." Het loon is daarbij slechts één van vele factoren. Maar wel een belangrijke: "Lidl wordt deels gezien als een bedrijf waarbij de lonen laag zijn", zegt Matthias Oppitz van Lidl Zwitserland. Dit beeld wil men veranderen. Bovendien is het werken bij een discounter deels lichamelijk zwaar werk. Bij Aldi en Lidl zet het personeel vanaf pallets hele dozen met producten in de schappen. Dat kost veel meer inspanning dan het neerzetten van losse producten zoals bij traditionele supermarkten. Ook daarom hebben de discounters, die zich erg inzetten voor hun imago, de lonen verhoogd.