Tholen - De roots van Fytolab werden gelegd in de jaren '70 binnen de vakgroep Gewasbescherming van de Universiteit Gent. De focus op beschermingsmiddel residu-analyse had tot gevolg dat op 1 juli 2001 werd gestart met een onafhankelijk privaat laboratorium. Carine De Clercq, general manager van Fytolab vertelt over de ontwikkelingen in de afgelopen jaren. "Vanuit de AGF-sector kwam de vraag om een laboratorium die residuen van beschermingsmiddelen kon analyseren. We ontstonden dus vanuit de stimulans van de sector. Ruwweg 60% van onze stalen is verse groenten en fruit en daarnaast bedienen we ook andere doelgroepen. Veel opdrachten in groenten en fruit die we uitvoeren zijn voor de Belgische Veilingen. Bekend aan België is het vooroogstcontrolesysteem op de bladgroenten. Dit is een vooroogstcontrole bij de teler, voor de oogst dus. Zo weet hij na resultaat of hij kan oogsten. Vanuit Duitsland kwam einde jaren '90 de klacht dat de Belgische sla te veel residuen bevatte. Daarom hebben de groentenveilingen dit systeem uitgedacht en opgestart. Dit preventieve systeem is uiteindelijk Belgische wetgeving geworden, die de groentensector ondersteunt want er gaat namelijk aardig wat Belgische sla naar Duitsland."
Technologie
"Een belangrijke ontwikkeling in de afgelopen jaren is vast en zeker de technologie. Toen we startten als Fytolab, hadden we kleine methodes met 10 of 20 beschermingsmiddelen en deze analyseerden we dan tot 0,5 of 0,1 ppm (parts per million). Vandaag de dag hebben we grote methoden, multiresidu methoden, waar honderden middelen inzitten en gaat de grens veelal tot 0,01 ppm. De technologie heeft het mogelijk gemaakt om steeds meer en steeds dieper te onderzoeken. Daarnaast werden vroeger alleen apolaire middelen onderzocht en nu worden ook polaire middelen onderzocht. Deze laatste categorie is steeds belangrijker omwille van de lagere milieubelasting en toxiciteit."
Wat heeft de klant eraan?
"Het is een feit dat we steeds lager kunnen gaan meten. 0,01 ppm is vergelijkbaar met een lat van 40 centimeter op de omtrek van de wereldbol. Dat zoeken wij en dat vinden wij. Tegenwoordig kunnen we al heel wat en dat zal nog verder ontwikkeld worden. Toch moeten we onszelf afvragen: heeft het nog wel zin om verder te gaan dan de wetgeving vraagt? Ik erger me wel eens aan laboratoria die zeggen: wij meten alles op de 0,001 ppm. Dat is echt overdreven, want een klant heeft daar niks aan. Wie wordt hier beter van en zijn we dan nog wel bezig met voedselveiligheid en goede agrarische praktijken? Bij deze doe ik dan ook een oproep: laat ons toch als laboratoria houden aan grens van 0,01 ppm. Dit met uitzondering van de lagere specifieke wettelijke vereisten van bijvoorbeeld babyvoeding. Als laboratorium doen we mee aan ringtesten en wij checken onze kwaliteit en performantie onder elkaar. We analyseren dan tot 0,01 ppm en dat lukt maar 50% van de laboratoria. De conclusie is dan: zouden we niet eerst allemaal goed meten tot 0,01 ppm, voordat er mensen zijn die beweren dat ze veel lager kunnen?"
Onderscheiden
Fytolab wil zich als labo onderscheiden door operational excellence. Betrouwbaarheid, in alle afdelingen, staat daarin centraal: betrouwbaarheid in resultaten, betrouwbaarheid in snelheid en betrouwbaarheid in support. Kwaliteit is voor klanten pas op langere termijn te zien. Snelheid is een belangrijke factor. Toen we startten, waren er pas analyseresultaten tussen de 5 en 10 dagen. Vooroogstcontrole ging toen ook al wel snel. Dat duurde twee dagen. Nu hebben we zelfs een spoedservice van 8 uur. Daarnaast hebben we nog een belangrijke stroom stalen, die binnen 24 of 36 uur afgehandeld worden. Met die acht-uur-service heb je vaak crisisgevallen. Vandaar dat deze stalen in een aparte stroom behandeld worden. Het belang van snelheid neemt toe in de AGF-sector. Meer en meer bedrijven werken met positive release. Dit betekent dat men wacht op het analyseresultaat voordat men een product op de markt zet of in verwerking neemt. Essentieel is dat alles met dezelfde kwaliteit en betrouwbaarheid plaatsvindt. Daar mag je absoluut geen afbreuk aan doen. Spoedservice is ook belangrijk voor importproducten en bederfbare waren zoals aardbeien."
Residucontroles pesticiden
"Naast residu-analyses van beschermiongsmiddelen voert Fytolab ook steeds meer controles uit van mycotoxines. Mycotoxines zijn toxines die geproduceerd worden door bepaalde schimmels en vaak worden aangetroffen in koffie, vlees en granen. Dus in de AGF-sector speelt dat minder. Als gespecialiseerd residu labo heeft Fytolab sinds hun opstart een positieve trend waargenomen met betrekking tot de residuen, namelijk de gehaltes zijn duidelijk gedaald. Op West-Europese producten worden weinig problemen vastgesteld. Europese studies tonen aan dat de meeste overschrijdingen komen van importproducten van buiten Europa. In Europa heb je een MRL-wetgeving die een grens is voor goede agrarische praktijken. Deze wetgeving alsook de toepassing van de goede agrarische praktijk en de controle hierop, ontbreekt nog in vele landen. Fytolab heeft 2 buitenlandse laboratoria, namelijk in Bulgarije en in Colombia. En dit laat zeker toe om te zien hoe het in dergelijke landen gaat."
Carine geeft aan dat hun scope als laboratorium steeds breder wordt. "Elk jaar duikt er wel weer iets nieuws op. Begin dit jaar hadden we de nicotinecrisis bij de champignons en deze zomer de perchloraatkwestie bij groenten. Maar residu-analyse gebeurt in een steeds rijpere markt. "Natuurlijk moeten producten worden gecontroleerd, maar als we willen groeien, moeten we ons ook op andere landen richten. De handel wordt namelijk steeds mondialer. Niemand weet nog vanwaar een product afkomstig is. Daarom is een brede scoop, die middelen opspoort die erkend zijn aan de andere kant van de wereld, nodig. Om onze klanten extra te verzekeren, starten we volgend jaar met een volledig nieuwe methode: de hoge resolutie LCMS. Deze methode ondersteunt ook exporteurs die te maken hebben met andere wetgevingen buiten Europa."
Consolidatie
"Residu analyse zal nog lang heel belangrijk blijven. Consumenten zien beschermingsmiddelenresiduen nog steeds als een hoog risico. Toch is het duidelijk dat de 'laboratoria-markt' aan het consolideren is. Laboratoria worden overgenomen of fuseren volop. Een uitdaging is om je niet te laten meesleuren in de algemene prijsdruk, want bij velen heeft dat als gevolg dat de kwaliteit verslechtert. Betrouwbaarheid en kwaliteit blijft bij ons centraal staan. Ook internationalisering is een belangrijke pijler. In Frankrijk en Nederland zijn we reeds vrij actief maar dit zullen we nog versterken in de toekomst. Op termijn zullen we ook naast Bulgarije en Colombia andere vestigingen openen. Daarnaast verwacht ik dat de vraag naar mycotoxine-analyses zal toenemen."
"Tegenwoordig is het een uitdaging voor een laboratorium om snel te zijn en de kwaliteit te kunnen behouden. Dit alles tegen een kosten efficiënte prijs. Onze missie is het versterken van de activiteiten van onze klanten en voor onze klanten is het belangrijk dat onze naam en goede reputatie niet stopt aan de landgrenzen. De kwaliteit moet ook in alle Fytolab labo's op hetzelfde niveau zitten en daar sta ik vandaag borg voor", besluit Carine De Clercq.
Voor meer informatie:
Carine De Clercq
Fytolab cvba
Technologiepark 2/3
B-9052 Zwijnaarde - België
carine.declercq@fytolab.com
www.fytolab.com