De Zuid-Afrikaanse kiwioogst is net afgelopen en er zijn positieve tekenen over de verjonging van sommige oude en verwaarloosde kiwiboomgaarden van het ras Hayward. Ook naar de gold kiwi is vraag. De export van gold kiwi's is een nieuwe sector voor Zuid-Afrika en deze laat de telers zien dat ze prijspunten kunnen bereiken die zowel realistisch als betrouwbaar zijn.
Peter Turner van Variety Innovation, dat de mondiale licentie voor het ras Soreli heeft, zegt dat de gold kiwi-export van dit jaar naar Europa (van ongeveer 100 ton) een bevestiging is van de uitbreiding die in 2013 gestart werd. "Het bracht veel dingen samen en het commentaar uit Europa was dat dit de beste Soreli is die ooit geproefd werd."
De voordelen van deze Zuid-Afrikaanse sector liggen in de ontwikkeling van suikers in het fruit en dat wordt veroorzaakt door een geografisch fenomeen: de noordelijkste van de teeltgebieden van de Zuid-Afrikaanse kiwi (op de hellingen van de Mpumalanga) liggen op de noordelijkste breedtegraden voor de teelt op het zuidelijk halfrond waardoor het aantal uren zonlicht per dag hoog is.
De relatie tussen het beschikbare zonlicht en de rijpingssnelheid en daardoor het oogstvenster deed Variety Innovation nadenken over het risico om hier een gold kiwi-exportsector op te zetten, ook al kwam de exportsector voor groene kiwi's niet van de grond.
"De enige manier om het op te nemen tegen Chili en Nieuw-Zeeland is door heel vroeg, voor hen, op de markt te komen met fruit dat een hoge brixwaarde heeft."
Nieuwe bestuivingsmethodes en meer ervaring helpt het formaat
De oogst van de gold kiwi's door de 22 gelicentieerde telers start eind februari en zal doorlopen tot eind juni. "We werken nog aan een lijn rassen om het oogstvenster te vullen. Daaronder bevinden zich rode kiwirassen, waarvoor we 6 testblokken door het hele land hebben opgezet. Ook in appelteeltgebieden."
In Elgin/Grabouw en de oude Hayward boomgaard, die al meer dan 30 jaar in productie is, is de tonnage het afgelopen jaar bijna verdrievoudigd door nieuwe bestuivingstechnieken.
Een nieuw merk voor gold kiwi's gloort aan de horizon
Er is uitbreiding van het huidige 500 ha areaal van de kiwisector in Zuid-Afrika. "De curve loopt op, maar het is geen hockey stick. Een van de negatieve ervaringen van het afgelopen seizoen is dat de lokale gold kiwi consumptie een heel klein percentage van de lokale kiwi afzet is. De export ziet er goed uit, maar aan de lokale consumptie moet gewerkt worden." Hij noemt lokale retailers die graag pr campagnes voor de gold kiwi willen starten onder de Zuid-Afrikanen, die momenteel de gold kiwi kopen onder het merk Kiwigold.
Een internationaal merk voor de Zuid-Afrikaanse gold kiwi's, geteeld door een sector die steeds meer de voordelen van coöperaties in de concurrentie op de mondiale markt ziet, zal in de nabije toekomst gelanceerd worden. De groep wacht op het rijpen van de jonge boomgaarden wat smaak en formaat betreft terwijl de telers ervaringen opdoen. "Als je geen standaard hebt, dan heb je niets. In de aanvangsjaren is het belangrijker om te werken aan telersupport. De timing voor het lanceren van een internationaal merk is belangrijk. Je hebt een kritische massa vol kwaliteit nodig om een merk in stand te houden. De consument hoeft maar één keer teleurgesteld te worden."
Kiwi's passen zich minder goed dan blauwe bessen
Een van de redenen dat de Zuid-Afrikaanse kiwisector niet van start ging als andere sectoren was het gebruik van high-chill rassen die ingewisseld werden voor geschiktere lower-chill rassen.
Turner waarschuwt tegen overmoed veroorzaakt door het succes van blauwe bessen in Zuid-Afrika: low-chill blauwe bessen rassen hebben in Zuid-Afrika op onwaarschijnlijke plaatsten gefloreerd. Artikelen met een positief perspectief voor de kiwisector hebben ertoe geleid dat telers geloven dat low-chill kiwirassen ook succesvol in dezelfde gebieden geteeld kunnen worden. Maar deze gebieden hebben nog steeds een jaarlijkse drempel van 500 koele uren. Zelfs sommige van Zuid-Afrika's koelste teeltgebieden behalen deze drempel slechts twee van de vijf jaar, wat ze minder optimaal voor de kiwiteelt maakt, zelfs voor de low-chill gold kiwi's. Daarom "ontmoedigen we mensen om mee te doen wanneer hun microklimaat niet helemaal perfect is. Het is erg belangrijk dat telers hun eigen microklimaat kennen."
"Ons einddoel is om zelfvoorzienend te zijn in de groene en gold kiwiteelt gedurende 8 of 9 maanden per jaar. Er zal altijd import zijn maar de huidige prijs die lokale consumenten betalen is hoog. Anders dan andere hoogwaardige grondstoffen, die er jaren over hebben gedaan om prijspariteit te bereiken, heeft kiwi al prijspariteit. Als je de transportkosten van Nieuw-Zeeland wegneemt, dan kun je een product van topkwaliteit voor een redelijke prijs verkopen, terwijl je in de toekomst nog steeds een goede winst aan telers, retailers en consumenten biedt," aldus Turner
Voor meer informatie:
Peter Turner
Variety Innovation B.V. (EU)
Tel: +27 82 894 5938
Email: peter@sorelikiwi.com