De aanvoer van het zomerfruit beïnvloedt de bananenmarkt op het noordelijk halfrond op verschillende manieren. In sommige markten, waaronder Polen en China, kwam de aanvoer van zomerfruit goed op gang en kiest de consument voor dat fruit. Dat resulteert in druk op de bananenmarkt. Franse pakhuizen liggen nog vol bananen, wat de prijzen drukt. In Spanje geldt een totaal ander beeld. Door een late start van het zomerfruit en een kleiner volume Canarische bananen rijzen de prijzen daar de pan uit. Tot verbazing van handelaren profiteert de importbanaan niet van die prijsstijging. Verreweg de meeste bananen worden nog altijd in Latijns-Amerika geteeld. Na de prijspiek begin dit jaar is er momenteel sprake van een grote aanvoer. In combinatie met de teruglopende vraag in Europa en Noord-Amerika zijn de prijzen laag. Toch wordt er nog veel geïnvesteerd. Peru en de Dominicaanse Republiek steken geld in de bioteelt. Panama hoopt op een herleving van de bananenteelt in het land en plant honderden hectares aan. Honduras verwacht dit jaar meer te exporteren dan vorig jaar. Die export uit Latijns-Amerika wordt niet overal gewaardeerd. Argentijnse telers worden sterk beconcurreerd door de import en daarom eisen zij maatregelen. In Zuid-Afrika en Mozambique kijken telers verbaasd naar supermarkten die de duurdere importbananen verkiezen boven de binnenlandse teelt. In Australië speelt dat allemaal niet. De bananen worden alleen voor de binnenlandse markt geteeld, al wordt er wel nagedacht over de exportpotentie.
Ecuador: perfect storm en nieuwe wetgeving
Begin van het jaar stegen de prijzen tot extreme hoogte op de spotmarkt, wat het gevolg was van een kleine aanvoer in de meeste productiegebieden en een goede vraag. Toen klonk al de waarschuwing dat in enkele maanden die markt zou instorten. Vorige maand bleek die verwachting niet ver naast de waarheid te liggen. In week 9 daalde de prijzen van 18 dollar naar rond de 7 dollar, vertelt een handelaar. Die dalende trend zette door tot 2 dollar per doos. De scherpe prijsdaling was het gevolg van drie factoren die samenkwamen: ten eerste de grote beschikbare volumes in alle productielanden. Onder andere door concurrentie uit Costa Rica, Colombia, Guatemala en Mexico stonden de prijzen onder druk. Ten tweede daalde de vraag van de multinationals en uit Rusland. Deze twee afzetkanalen namen alleen nog de gecontracteerde volumes af. Ten derde is er een tekort aan lege containers voor de export, zo vertelt een handelaar. Volgens hem kiezen de rederijen voor de klant die het meeste betaalt om de beperkte ruimte te vullen. Daarnaast zijn de tarieven gestegen en kost het transport meer dan exporteurs in hun contracten hebben meegenomen. De keuze is dan of niet verkopen of tegen hogere kosten verkopen.
De bananensector roept de regering op om de huidige bananenwet te hervormen om daarmee de productiviteit en de concurrentiepositie van het land te verbeteren. "De huidige wet stamt uit 1997. Toen zag de bananensector er totaal anders uit," vertelt een van de voorstanders van de wetswijziging. Toen waren de VS en Europa de belangrijkste markten, samen goed voor bijna 80% van de export. Tegenwoordig is dat aandeel geslonken tot 43% van de export. Rusland, Midden-Oosten, Oost-Europa en Zuid-Amerika zijn belangrijkere bestemmingen geworden.
Een van de voorstellen is om de spotmarkt anders te reguleren en telers te verplichten om 30% van de oogst op de spotmarkt te verkopen. Anderzijds zouden exporteurs ook verplicht worden om 30% van het volume op de spotmarkt te kopen. De gesprekken over de nieuwe wet lopen nog.
In mei werd een handleiding gepresenteerd voor gezondheid en veiligheid van de werknemers in de sector. De handleiding werd in november vorig jaar al gepresenteerd tijdens het World Banana Forum in Genève.
In de jaren '90 telde het land 129.000 hectare bananenteelt. In 2010 was dat areaal opgeklommen tot een piek van 210.000 hectare, waarna een daling volgde naar de huidige 180.000 hectare. Telers schakelen om naar andere producten.
Peru investeert in bioteelt
Met hulp van de regering is er geïnvesteerd in de teelt van biologische bananen. Een coöperatie kon dankzij de steun onder andere een vrachtwagen, watertank en infrastructuur voor het pakstation aanschaffen. Daarmee kan de productie groeien. De kleine teeltgemeenschap in Santa Sofia exporteerde drie jaar geleden nog één container per week. Vorig jaar vertrokken er drie containers per week richting Europa, wat overeenkomt met pakweg 80 ton biologische bananen.
Met hulp van de regering is er geïnvesteerd in de teelt van biologische bananen. Een coöperatie kon dankzij de steun onder andere een vrachtwagen, watertank en infrastructuur voor het pakstation aanschaffen. Daarmee kan de productie groeien. De kleine teeltgemeenschap in Santa Sofia exporteerde drie jaar geleden nog één container per week. Vorig jaar vertrokken er drie containers per week richting Europa, wat overeenkomt met pakweg 80 ton biologische bananen.
Colombia krijgt toegang tot Argentinië
Het Zuid-Amerikaanse land kreeg onlangs toegang tot de Argentijnse markt. De toegang tot Argentinië voor de Colombiaanse bananen is onderdeel van een project om de export te diversifiëren. Naast de export van bananen worden ook markten gezocht voor andere producten, zoals avocado, ananas en pitahaya. Vorig jaar exporteerde het land voor 918 miljoen dollar aan bananen. In het eerste kwartaal dit jaar kwam de export uit rond de 224 miljoen dollar. Colombia exporteert de bananen naar meer dan 20 landen, waaronder Duitsland, Saoedi-Arabië, Australië Canada, China, Noord-Korea, Egypte, Verenigde Arabische Emiraten, Japan en Marokko.
Het Zuid-Amerikaanse land kreeg onlangs toegang tot de Argentijnse markt. De toegang tot Argentinië voor de Colombiaanse bananen is onderdeel van een project om de export te diversifiëren. Naast de export van bananen worden ook markten gezocht voor andere producten, zoals avocado, ananas en pitahaya. Vorig jaar exporteerde het land voor 918 miljoen dollar aan bananen. In het eerste kwartaal dit jaar kwam de export uit rond de 224 miljoen dollar. Colombia exporteert de bananen naar meer dan 20 landen, waaronder Duitsland, Saoedi-Arabië, Australië Canada, China, Noord-Korea, Egypte, Verenigde Arabische Emiraten, Japan en Marokko.
Argentijnse telers niet blij met import
Voor de telers in Formosa was de start van de oogst teleurstellend. Door een gebrek aan beschermende maatregelen kunnen de telers hun bananen niet verkopen. De telers kunnen niet opboksen tegen de importbananen. Volgens de brancheorganisatie heeft het land een schuld richting de bananentelers. Die schuld bestaat uit protectionistische maatregelen, waaronder regulering van de import als lokaal product beschikbaar is (mei-september) en dat import de lokale oogst aanvult en niet beconcurreert. Momenteel is er door de grote import meer beschikbaar dan er vraag is, waardoor bananen vernietigd worden.
Voor de telers in Formosa was de start van de oogst teleurstellend. Door een gebrek aan beschermende maatregelen kunnen de telers hun bananen niet verkopen. De telers kunnen niet opboksen tegen de importbananen. Volgens de brancheorganisatie heeft het land een schuld richting de bananentelers. Die schuld bestaat uit protectionistische maatregelen, waaronder regulering van de import als lokaal product beschikbaar is (mei-september) en dat import de lokale oogst aanvult en niet beconcurreert. Momenteel is er door de grote import meer beschikbaar dan er vraag is, waardoor bananen vernietigd worden.
Panama: opleving bananenteelt levert duizenden banen op
Met de aanplant van 350 hectare bananenplanten in de regio Baru, Chirigui, is de bananenteelt weer opgestart. De teelt zou duizenden bananen moeten creëren in de provincie. De verwachtingen zijn hooggespannen en moet een oplossing vormen voor de economische problemen in het gebied. Volgens de verwachtingen worden de eerste 20 miljoen dozen in februari 2019 geëxporteerd. Uiteindelijk moet het project uitgroeien tot 900 hectare bananenteelt en duizenden banen opleveren.
Ook in andere delen van de sector zijn tekenen van herstel te zien. In de jaren '90 exporteerde het land nog 42 miljoen dozen bananen, maar enkele maanden geleden werden er nog maar 16 miljoen dozen verscheept. De opleving is terug te zien in de cijfers, die laten zien dat het volume in het eerste kwartaal van dit jaar met 28,3% gestegen is. Ook in geld uitgedrukt steeg de export met 28,6%. Vorig jaar waren deze cijfers nog negatief. Tussen januari en maart werd voor 23,9 miljoen dollar (2017: 18,6mln dollar) bananen geëxporteerd.
Met de aanplant van 350 hectare bananenplanten in de regio Baru, Chirigui, is de bananenteelt weer opgestart. De teelt zou duizenden bananen moeten creëren in de provincie. De verwachtingen zijn hooggespannen en moet een oplossing vormen voor de economische problemen in het gebied. Volgens de verwachtingen worden de eerste 20 miljoen dozen in februari 2019 geëxporteerd. Uiteindelijk moet het project uitgroeien tot 900 hectare bananenteelt en duizenden banen opleveren.
Ook in andere delen van de sector zijn tekenen van herstel te zien. In de jaren '90 exporteerde het land nog 42 miljoen dozen bananen, maar enkele maanden geleden werden er nog maar 16 miljoen dozen verscheept. De opleving is terug te zien in de cijfers, die laten zien dat het volume in het eerste kwartaal van dit jaar met 28,3% gestegen is. Ook in geld uitgedrukt steeg de export met 28,6%. Vorig jaar waren deze cijfers nog negatief. Tussen januari en maart werd voor 23,9 miljoen dollar (2017: 18,6mln dollar) bananen geëxporteerd.
Honduras heeft grote verwachting
Het land verwacht dit jaar de export van 2017 te overtreffen. Dat komt neer op meer dan 30.000 containers bananen tegen een waarde van 523 miljoen dollar. Hoewel de export in het eerste kwartaal een klap van 7,2 miljoen dollar krimp te verwerken kreeg, blijft de verwachting hetzelfde. In het eerste kwartaal werd voor 127,3 miljoen dollar geëxporteerd. Deze daling van 21% was het gevolg van stakingen bij een van de bananenbedrijven.
Het is nu de uitdaging om het areaal uit te breiden en de teelt te verbeteren met nieuwe technieken. Vorig jaar steeg de omzet in de sector met 2,7% ten opzichte van 2016, wat overeenkomt met een stijging van 13,7 miljoen dollar. Vorig jaar werden 32.422 dozen (18kg) geëxporteerd tegen een gemiddelde prijs van 16,12 dollar. Dat was een prijsverbetering ten opzichte van de 14,98 dollar per doos een jaar eerder. Vorig jaar waren de VS en Ierland de belangrijkste markten voor de bananen.
Het land verwacht dit jaar de export van 2017 te overtreffen. Dat komt neer op meer dan 30.000 containers bananen tegen een waarde van 523 miljoen dollar. Hoewel de export in het eerste kwartaal een klap van 7,2 miljoen dollar krimp te verwerken kreeg, blijft de verwachting hetzelfde. In het eerste kwartaal werd voor 127,3 miljoen dollar geëxporteerd. Deze daling van 21% was het gevolg van stakingen bij een van de bananenbedrijven.
Het is nu de uitdaging om het areaal uit te breiden en de teelt te verbeteren met nieuwe technieken. Vorig jaar steeg de omzet in de sector met 2,7% ten opzichte van 2016, wat overeenkomt met een stijging van 13,7 miljoen dollar. Vorig jaar werden 32.422 dozen (18kg) geëxporteerd tegen een gemiddelde prijs van 16,12 dollar. Dat was een prijsverbetering ten opzichte van de 14,98 dollar per doos een jaar eerder. Vorig jaar waren de VS en Ierland de belangrijkste markten voor de bananen.
Mexico: Boze telers bezetten handelscentrum
In San Rafael kwam de bananensector stil te liggen toen boze telers besloten de handelscentra over te nemen en een eerlijke prijs te eisen. De telers willen een prijs van 2 peso's, maar door concurrentie uit andere landen moeten de telers een prijs van 1,50 peso's accepteren. Naast dat de telers de handel stillegden stopten ze ook alle transport tenzij de prijs die ze eisten betaald werd. De bananenhandel in de regio is in handen van vijf personen, die de contracten met de telers afsluiten. De prijzen die geboden worden zouden te laag zijn. De telers waren niet van plan te vertrekken tot er een overeenkomst gesloten is.
In San Rafael kwam de bananensector stil te liggen toen boze telers besloten de handelscentra over te nemen en een eerlijke prijs te eisen. De telers willen een prijs van 2 peso's, maar door concurrentie uit andere landen moeten de telers een prijs van 1,50 peso's accepteren. Naast dat de telers de handel stillegden stopten ze ook alle transport tenzij de prijs die ze eisten betaald werd. De bananenhandel in de regio is in handen van vijf personen, die de contracten met de telers afsluiten. De prijzen die geboden worden zouden te laag zijn. De telers waren niet van plan te vertrekken tot er een overeenkomst gesloten is.
Een teler uit Teapa, Tabasco, besloot enkele jaren de export in eigen hand te nemen nadat het bedrijf decennia op contract geteeld had voor de grote multinationals. De handelaar vertelt deze maand de export naar Canada op te starten. Canada is een aantrekkelijke markt gezien de prijs die consumenten betalen voor de bananen, maar om te slagen is een goede kwaliteit noodzakelijk.
Dominicaanse Republiek zet in op bio
Het eiland heeft vooral bekendheid dankzij de biologische bananen, maar die teelt is ook lastiger. Daarom werden onlangs nieuwe biostimulanten geïntroduceerd die de teelt moeten bevorderen. Het land zet in op de biologische teelt van bananen en wil in die markt in de top van grootste exportlanden wereldwijd genoemd worden.
Het eiland heeft vooral bekendheid dankzij de biologische bananen, maar die teelt is ook lastiger. Daarom werden onlangs nieuwe biostimulanten geïntroduceerd die de teelt moeten bevorderen. Het land zet in op de biologische teelt van bananen en wil in die markt in de top van grootste exportlanden wereldwijd genoemd worden.
Zuid-Afrika en Mozambique: lokale bananen verdrongen door dure import
De productie in Zuid-Afrika herstelt van de droogte in 2015 en er worden weer normale volumes geoogst. De prijs ligt tussen de R70 (4,42 euro) en R80 (5,05 euro) per doos. De teelt is vooral te vinden in de regio Komatipoort, aan de grens met Mozambique. In de regio Kierpersol schakelen vrijwel alle bananentelers over naar de teelt van macadamia's of avocado.
De productie in Zuid-Afrika herstelt van de droogte in 2015 en er worden weer normale volumes geoogst. De prijs ligt tussen de R70 (4,42 euro) en R80 (5,05 euro) per doos. De teelt is vooral te vinden in de regio Komatipoort, aan de grens met Mozambique. In de regio Kierpersol schakelen vrijwel alle bananentelers over naar de teelt van macadamia's of avocado.
Momenteel wordt ongeveer 30% van de bananen op de Zuid-Afrikaanse markt in buurland Mozambique geteeld. Er is geen aanvoer uit het noorden van dat land, waar TR4 is aangetroffen. De teeltomstandigheden zijn vergelijkbaar met die in Komatipoort. De meeste telers in Mozambique zijn of oorspronkelijk Zuid-Afrikaans of werken voor een Zuid-Afrikaans bedrijf. Ruwweg een kwart van de oogst is bestemd voor de Mozambikaanse markt, al staat die markt onder druk door de recente economische crisis.
Sommige Zuid-Afrikaanse retailers importeren uit Ecuador, tot ongenoegen van de lokale telers die dit "idioot" vinden. Met die import worden lokale telers gedwongen te stoppen en stijgen de prijzen in de supermarkt. De import uit Ecuador kost tussen de R130 (8,20 euro) en R140 (8,84 euro) per doos (18kg). Daarmee ligt die prijs ver boven de kosten voor de binnenlandse banaan. De Zuid-Amerikaanse bananen zijn groter, groeien sneller en worden minder rijp geoogst om het lange transport te overbruggen. Onder de telers heerst enig pessimisme voor de toekomst van de teelt, al is het niet de verwachting dat de bananenteelt volledig zal verdwijnen uit het land.
In 2013 werd in het noorden van Mozambique (provincie Nampula) TR4 aangetroffen. Het getroffen gebied is nog altijd in quarantaine. Een van de twee getroffen bedrijven is failliet gegaan en de bananenplanten zijn gerooid. Het is de hoop van de sector dat er nooit meer bananen op dat stuk besmette grond zullen staan. Het andere bedrijf is nog in productie, maar moet aan strenge eisen voldoen en de oogst wordt alleen lokaal verkocht. Vorig jaar werd een lading bananen uit het noorden van Mozambique door een Zuid-Afrikaans bedrijf geïmporteerd, maar die partij is vernietigd uit angst dat met de bananen ook TR4 geïmporteerd werd. De schimmel leeft in de grond en kan zich bijvoorbeeld via stof op de dozen verspreiden. Tot op heden is er geen bewijs dat de bananen zelf de schimmel verspreiden.
De regeringen van Zuid-Afrika en Mozambique werken nauw samen om TR4 in te dammen. Er wordt onder andere kennis uitgewisseld.
VS: importeur kiest voor Mexicaanse bananen na orkaan Irma
Nadat orkaan Irma vorig jaar een spoor van vernieling trok door onder andere de bananenteelt in Florida werkt de sector in die staat hard aan herstel. Toch moest een handelaar omschakelen naar import uit Mexico, zo vertelt hij. De aanvoer van de bananen uit het buurland verloopt goed, al zijn er wel wat problemen met de kleuring. Door het warme weer in Mexico en een tekort aan koelruimte rijpen de bananen onderweg en arriveren ze met een kleuringspercentage van 50 tot 60 procent in de VS. "Dat maakt het lastig om de bananen te verhandelen, want klanten willen bananen met een goede shelflife. Ze willen geen rijpe bananen," vertelt een handelaar. In de eerste maanden van dit jaar was het de maatvoering die te wensen overliet, momenteel is de rijpheid het grootste probleem.
Ondertussen daalt de vraag op de Amerikaanse markt. Het zomerfruit vormt een concurrent en daarnaast staan de zomervakanties voor de deur. Dat is traditioneel een periode met een lagere vraag. "Er zal weinig vraag zijn tot de scholen in september weer beginnen," weet een handelaar. Prijzen zijn stabiel, al klommen ze de afgelopen weken op van 13,50 dollar FOB naar 14 dollar FOB. Een handelaar verwacht dat de prijs zal stijgen naar 15 dollar FOB als gevolg van een orkaan die onlangs door het teeltgebied trok.
Nadat orkaan Irma vorig jaar een spoor van vernieling trok door onder andere de bananenteelt in Florida werkt de sector in die staat hard aan herstel. Toch moest een handelaar omschakelen naar import uit Mexico, zo vertelt hij. De aanvoer van de bananen uit het buurland verloopt goed, al zijn er wel wat problemen met de kleuring. Door het warme weer in Mexico en een tekort aan koelruimte rijpen de bananen onderweg en arriveren ze met een kleuringspercentage van 50 tot 60 procent in de VS. "Dat maakt het lastig om de bananen te verhandelen, want klanten willen bananen met een goede shelflife. Ze willen geen rijpe bananen," vertelt een handelaar. In de eerste maanden van dit jaar was het de maatvoering die te wensen overliet, momenteel is de rijpheid het grootste probleem.
Ondertussen daalt de vraag op de Amerikaanse markt. Het zomerfruit vormt een concurrent en daarnaast staan de zomervakanties voor de deur. Dat is traditioneel een periode met een lagere vraag. "Er zal weinig vraag zijn tot de scholen in september weer beginnen," weet een handelaar. Prijzen zijn stabiel, al klommen ze de afgelopen weken op van 13,50 dollar FOB naar 14 dollar FOB. Een handelaar verwacht dat de prijs zal stijgen naar 15 dollar FOB als gevolg van een orkaan die onlangs door het teeltgebied trok.
Australië: export bananen mogelijk?
Jaarrond worden er bananen geteeld in Australië. De volledige oogst is bestemd voor de binnenlandse markt. Onlangs zijn wel de eerste onderzoeken gestart naar de exportpotentie van bananen en de mogelijke afzetmarkten. Een teler in North Queensland denkt dat de binnenlandse markt in de komende maanden zal afvlakken. De productie is de laatste maanden stabiel, maar de vraag daalt licht.
Jaarrond worden er bananen geteeld in Australië. De volledige oogst is bestemd voor de binnenlandse markt. Onlangs zijn wel de eerste onderzoeken gestart naar de exportpotentie van bananen en de mogelijke afzetmarkten. Een teler in North Queensland denkt dat de binnenlandse markt in de komende maanden zal afvlakken. De productie is de laatste maanden stabiel, maar de vraag daalt licht.
Uit recente statistieken blijkt dat in het jaar eindigend in juni 2017 413.660 ton bananen geoogst werden. Goed voor 514,4 miljoen dollar, een stijging van 22% in waarde. Verreweg het grootste deel van de teelt bestaat uit Cavendish (95%), daarnaast is er een beperkte teelt van Lady Finger (4%) en andere rassen.
Er zijn drie teeltbedrijven in de Tully Valley besmet met TR4. Eén van die bedrijven is opgekocht door de Australian Banana Growers Council en gesloten, de andere twee zijn nog wel in bedrijf. De autoriteiten werken nauw samen met de telers om de verspreiding te voorkomen en de ondersteunen de sector om hun verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de teelt te nemen. De sector werkt aan een lange termijnplan voor TR4. Een onafhankelijk adviesbureau ontwikkeld een controle en indammingsplan.
Frankrijk: "Prijzen fors lager dan vorig jaar"
"Ik word 1 à 2 keer per week gebeld door bananentelers die zaken willen doen", vertelt een handelaar op Rungis. "Ik kan ze niet helpen, want zelfs onze eigen leveranciers kampen met overschotten."
Het bananenoverschot op de Franse markt wordt met name veroorzaakt door bananen uit Zuid-Amerika. "De bananen zijn van goede kwaliteit en ook nog eens heel goedkoop. Ze kosten 7 euro tot 9 euro per doos. Vorig jaar om deze tijd lag de prijs nog tussen 12 euro en 13 euro." Op dit moment zijn er nog enorme aantallen Zuid-Amerikaanse bananen naar Europa onderweg. De overschotten zijn zo groot dat supermarkten koopwaar moeten weigeren. "Er is niet veel vraag naar bananen. Het Europese steenfruit vormt een grote concurrentie."
De handelaar denkt niet dat de situatie op de bananenmarkt de komende jaren zal verbeteren. "De productieoverschotten zullen nog wel een tijdje aanhouden, tenzij er nieuwe markten ontdekt worden om te veroveren."
De interne markt van Île de France, de regio rondom Parijs, blijft licht protectionistisch. "De voorkeur van de Parijse consument gaat uit naar bananen uit Martinique. De prijs hiervan ligt op het moment nog steeds hoog."
"Ik word 1 à 2 keer per week gebeld door bananentelers die zaken willen doen", vertelt een handelaar op Rungis. "Ik kan ze niet helpen, want zelfs onze eigen leveranciers kampen met overschotten."
Het bananenoverschot op de Franse markt wordt met name veroorzaakt door bananen uit Zuid-Amerika. "De bananen zijn van goede kwaliteit en ook nog eens heel goedkoop. Ze kosten 7 euro tot 9 euro per doos. Vorig jaar om deze tijd lag de prijs nog tussen 12 euro en 13 euro." Op dit moment zijn er nog enorme aantallen Zuid-Amerikaanse bananen naar Europa onderweg. De overschotten zijn zo groot dat supermarkten koopwaar moeten weigeren. "Er is niet veel vraag naar bananen. Het Europese steenfruit vormt een grote concurrentie."
De handelaar denkt niet dat de situatie op de bananenmarkt de komende jaren zal verbeteren. "De productieoverschotten zullen nog wel een tijdje aanhouden, tenzij er nieuwe markten ontdekt worden om te veroveren."
De interne markt van Île de France, de regio rondom Parijs, blijft licht protectionistisch. "De voorkeur van de Parijse consument gaat uit naar bananen uit Martinique. De prijs hiervan ligt op het moment nog steeds hoog."
Polen: warm voorjaar drukt stemming bananenmarkt
Door het warme voorjaar is de markt sinds Pasen ingestort. In vier weken tijd halveerden de prijzen, zo vertelt een handelaar. De vroege start van het zomerfruit resulteerde direct in een kleinere afzet van bananen. Daarnaast kampt de hele sector met een nieuw probleem: een tekort aan arbeiders. De werkloosheid in het land ligt onder de 6,2%. Daardoor zijn er veel vacatures, ook in de agrosector.
Hoewel het gros van de bananen in Europa het continent bereikt via havens in de Benelux en Duitsland is 60% van de Poolse import rechtstreeks uit Latijns-Amerika. De re-export is goed voor 15% van de import. Die bananen vinden hun weg naar andere landen in Oost-Europa: Oekraïne, Wit-Rusland, Roemenië en de Baltische staten. Vorig jaar importeerde Polen 485.000 ton bananen. De gemiddelde consumptie ligt op 8 kilo per capita, maar groeit nog altijd. Het zijn vooral de retailers die met 30,3% een belangrijke aandeel hebben in de verkoop van bananen. Het aandeel van supermarkten (16,4%) en hypermarkten (13,5%) is kleiner.
Door het warme voorjaar is de markt sinds Pasen ingestort. In vier weken tijd halveerden de prijzen, zo vertelt een handelaar. De vroege start van het zomerfruit resulteerde direct in een kleinere afzet van bananen. Daarnaast kampt de hele sector met een nieuw probleem: een tekort aan arbeiders. De werkloosheid in het land ligt onder de 6,2%. Daardoor zijn er veel vacatures, ook in de agrosector.
Hoewel het gros van de bananen in Europa het continent bereikt via havens in de Benelux en Duitsland is 60% van de Poolse import rechtstreeks uit Latijns-Amerika. De re-export is goed voor 15% van de import. Die bananen vinden hun weg naar andere landen in Oost-Europa: Oekraïne, Wit-Rusland, Roemenië en de Baltische staten. Vorig jaar importeerde Polen 485.000 ton bananen. De gemiddelde consumptie ligt op 8 kilo per capita, maar groeit nog altijd. Het zijn vooral de retailers die met 30,3% een belangrijke aandeel hebben in de verkoop van bananen. Het aandeel van supermarkten (16,4%) en hypermarkten (13,5%) is kleiner.
Spanje: Hoge prijzen voor Canarische bananen
Al ruim een maand is er een tekort aan bananen van de Canarische eilanden en zijn de prijzen hoog. "We schrijven een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de sector," reageert een handelaar. Sommige dagen zijn er geen bananen van de eilanden beschikbaar en dat is een uitzonderlijke situatie. Door de weersomstandigheden is de oogst veel vroeger begonnen waardoor de aanvoer eerder afzwakte. In combinatie met een trage start van het zomerfruitseizoen zijn de prijzen fors gestegen, vertelt een handelaar.
Al ruim een maand is er een tekort aan bananen van de Canarische eilanden en zijn de prijzen hoog. "We schrijven een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de sector," reageert een handelaar. Sommige dagen zijn er geen bananen van de eilanden beschikbaar en dat is een uitzonderlijke situatie. Door de weersomstandigheden is de oogst veel vroeger begonnen waardoor de aanvoer eerder afzwakte. In combinatie met een trage start van het zomerfruitseizoen zijn de prijzen fors gestegen, vertelt een handelaar.
Gezien de hoge prijs voor de Canarische bananen is het lastig om de rust op de markt voor importbananen te verklaren. De importbananen zijn de helft goedkoper dan de Canarische bananen. "Opmerkelijk genoeg is de vraag naar importbananen maar licht gestegen," vertelt een handelaar. Hij denkt dat de consumenten gewend zijn aan de Canarische bananen. De hoge prijzen voor importbananen in de eerste maanden van dit jaar heeft daar aan bijgedragen.
Het seizoen voor de Canarische bananen loopt door tot september. "Telers zijn bezorgd omdat het werk in de pakstations stilligt. Sommigen houden het personeel aan, ondanks dat er geen werk is," schetst een handelaar. "Ze weten dat ze de werknemers later nog nodig hebben."
Volgens een handelaar hebben de rijperijen en distributie van bananen de afgelopen jaren een flinke ontwikkeling doorgemaakt. De druk van de grote retailers, die flink gegroeid zijn, op de kleinere ketens is toegenomen. De kleine winkels sluiten de deuren, of specialiseren in bijvoorbeeld biologische producten. De markt voor biobananen is de laatste tijd flink gegroeid.
Italiaanse handel noteert stabiele prijzen
Tussen 16 mei en 20 juni was de bananenprijs op de groothandelsmarkt in Turijn stabiel rond de 0,95 euro. Het verschil met bananen van grote merken was gering. Chiquita bananen noteerden een prijs van 1,17 euro. Ook in Rome bleven de prijzen voor de verschillende origines de afgelopen 10 dagen stabiel. Daar noteerde het fruit uit centraal-Amerika een prijs van 1 euro, Chiquita noteerde 1,20 euro. Plantains, categorie I, uit Afrika werden verkocht voor 1,05 euro. Op 20 juni stonden de prijzen in Verona tussen de 0,75 euro en 1,15 euro per kilo, afhankelijk van origine en merk.
Tussen 16 mei en 20 juni was de bananenprijs op de groothandelsmarkt in Turijn stabiel rond de 0,95 euro. Het verschil met bananen van grote merken was gering. Chiquita bananen noteerden een prijs van 1,17 euro. Ook in Rome bleven de prijzen voor de verschillende origines de afgelopen 10 dagen stabiel. Daar noteerde het fruit uit centraal-Amerika een prijs van 1 euro, Chiquita noteerde 1,20 euro. Plantains, categorie I, uit Afrika werden verkocht voor 1,05 euro. Op 20 juni stonden de prijzen in Verona tussen de 0,75 euro en 1,15 euro per kilo, afhankelijk van origine en merk.
Duitse markt stabiel ondanks concurrentie zomerfruit
De Duitse bananenmarkt bevindt zich momenteel in een impasse: hoofdoorzaak is vooral de vroege start van het binnenlandse zachtfruitseizoen, maar ook de beschikbaarheid van typische zomervruchten zoals meloenen, kersen en overig steenfruit. In de regel zijn de groothandelaren hier echter op voorbereid, waardoor ze hun importvolumes niet noemenswaardig dienen bij te stellen.
De prijzen blijven over het algemeen stabiel: slechts hier en daar zwakte het prijsniveau van de B- en C-merken enigszins af. Ten opzichte van vorig jaar juni is het prijsniveau echter vrijwel gelijk. Importeurs dan wel handelaren maken zich dan ook geen zorgen en verwachten dat de markt weer wat aantrekt, zodra de hausse aan binnenlands zachtfruit en buitenlands steenfruit straks voorbij is.
Een lange termijn-ontwikkeling die de handelaren bevestigen is de geleidelijke toename van biologische en fairtrade bananen. Enkele leveranciers van de retail geven aan dat meer dan de helft van hun jaarlijkse afzet vandaag de dag uit biologische producten bestaat. Over het algemeen is de verwachting dan ook dat deze trend zich de komende jaren gestaag zal doorzetten.
De Duitse bananenmarkt bevindt zich momenteel in een impasse: hoofdoorzaak is vooral de vroege start van het binnenlandse zachtfruitseizoen, maar ook de beschikbaarheid van typische zomervruchten zoals meloenen, kersen en overig steenfruit. In de regel zijn de groothandelaren hier echter op voorbereid, waardoor ze hun importvolumes niet noemenswaardig dienen bij te stellen.
De prijzen blijven over het algemeen stabiel: slechts hier en daar zwakte het prijsniveau van de B- en C-merken enigszins af. Ten opzichte van vorig jaar juni is het prijsniveau echter vrijwel gelijk. Importeurs dan wel handelaren maken zich dan ook geen zorgen en verwachten dat de markt weer wat aantrekt, zodra de hausse aan binnenlands zachtfruit en buitenlands steenfruit straks voorbij is.
Een lange termijn-ontwikkeling die de handelaren bevestigen is de geleidelijke toename van biologische en fairtrade bananen. Enkele leveranciers van de retail geven aan dat meer dan de helft van hun jaarlijkse afzet vandaag de dag uit biologische producten bestaat. Over het algemeen is de verwachting dan ook dat deze trend zich de komende jaren gestaag zal doorzetten.
China: warm weer stuwt productie, remt vraag
De prijzen voor zowel de import als de binnenlandse bananen zijn laag. Door het warme weer is er een ruim aanbod van binnenlandse bananen. Door datzelfde warme weer kiezen consumenten eerder voor zomerfruit, zoals watermeloenen, litchi en mango. Dat fruit is in grote volumes beschikbaar in de maanden juni, juli en augustus. De binnenlandse bananen worden tegel lage prijzen verkocht. Die situatie zal waarschijnlijk aanhouden tot september.
De prijzen voor zowel de import als de binnenlandse bananen zijn laag. Door het warme weer is er een ruim aanbod van binnenlandse bananen. Door datzelfde warme weer kiezen consumenten eerder voor zomerfruit, zoals watermeloenen, litchi en mango. Dat fruit is in grote volumes beschikbaar in de maanden juni, juli en augustus. De binnenlandse bananen worden tegel lage prijzen verkocht. Die situatie zal waarschijnlijk aanhouden tot september.
China importeert bananen uit Ecuador, maar de Filipijnen, dichtbij en gemakkelijk, blijft de grootste leverancier. Recente investeringen in rijpkamers heeft het aanbod van goed gerijpt fruit in de supermarkten vergroot. Een grote importeur heeft de hoop dat in de toekomst bananen een belangrijke positie zullen innemen en dat elke Chinees twee bananen per dag zal consumeren.
Nederland: Bananenmarkt lastig
Een Hollandse importeur noemt de bananenmarkt als lastig. Voor de gerenommeerde merken valt nog een prijs te maken, maar daarnaast zijn er volgens de handelaar veel B-merken op de markt die met prijzen van 6-8 euro de markt wat verpesten. "Hasj, coke- en pillenbananen", zo betitelt de importeur deze categorie. De bananenaanvoer zal de komende tijd wat afnemen en dat is niet ongunstig gezien de zomervakantie, waarbij de banaan in de schooltasjes wordt gemist en het overvloedige aanbod zomerfruit.