"Een keerpunt voor de Zuid-Afrikaanse citrussector." Veel citrushandelaren hebben deze bewoordingen gebruikt voor het recente besluit van de Verenigde Staten om de regels ten aanzien van de export van Zuid-Afrikaans citrus naar de Verenigde Staten aan te passen.
Voorheen mocht alleen citrus van de West- en Oostkaap in de Verenigde Staten geïmporteerd worden omdat in deze teeltregio's geen citrus black spot voorkomt. Citrus black sport komt wel in Florida voor maar niet in Californië en in de Verenigde Staten leeft al geruime tijd het besef dat citrus geen vector van deze schimmelziekte is.
Nu de nieuwe maatregel op 11 juni in de United States Federal Registry is gepubliceerd, heeft de Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) 'de daad bij het woord gevoegd', zoals een woordvoerder van de sector het omschrijft. Het is nog niet definitief maar er volgt een procedure om citrus uit heel Zuid-Afrika toe te staan en het is vrijwel zeker dat deze wetsmaatregel in haar huidige vorm aangenomen zal worden.
"Deze actie maakt de import van vers Zuid-Afrikaans citrus mogelijk, waaronder citrushybriden, terwijl de beschermende maatregelen tegen de introductie van plantenziekten in de Verenigde Staten voortgezet worden," staat in het amendement te lezen. Dit houdt in dat citrus black spot volgens de Amerikaanse wetgeving geen quarantaine-organisme is.
Citruscategorieën die zullen profiteren van de ruimere toegang tot de Verenigde Staten zijn grapefruit, pitloze Valencia-rassen, zoals Midknight en Delta, late mandarijnen en Navels. Vanwege het transportprotocol naar de Verenigde Staten zullen citroenen echter mogelijk koude schade oplopen wanneer zij naar deze markt verladen worden.
"Dit is goed nieuws want de citrussector groeit. Tevens betekent dit een erkenning van ons standpunt ten aanzien van citrus black spot," laat een woordvoerder van de sector weten.
"We bekijken de Amerikaanse markt niet door een roze bril"
Hoewel de Zuid-Afrikaanse sector enthousiast is over de ontwikkeling, is zij ook nog enigszins terughoudend. "We moeten niet al te rooskleurige verwachtingen van het betreden van de Amerikaanse markt hebben," meent Jan-Louis Pretorius van Groep 91 Uitvoere. "We weten dat we deze markt op een verantwoordelijke manier moeten bedienen om de waarde ervan te ontsluiten." Pretorius is van mening dat de Amerikaanse markt aanzienlijke kansen zou kunnen bieden voor Zuid-Afrikaans grapefruit.
Riaan Ellis van Unifrutti is het hier mee eens. "De eerste indruk is belangrijk dus we moeten eerst de noodzakelijke informatie over deze markt verzamelen voor we onze volumes verladen. Dit is in ieder geval wel een grote stap in de goede richting."
Bedrijven die al citrus naar de Verenigde Staten exporteren vanuit de West- en Oostkaap en multinationals met dochterondernemingen in de Verenigde Staten zullen snel kunnen profiteren van deze nieuwe kans. Exporteurs in het noorden van het land laten weten dat het moeilijk is om verplichtingen die zij aangegaan zijn voor het seizoen halverwege aan te passen.
Proefzendingen citrus uit de noordelijke en oostelijke regio's van Zuid-Afrika zullen dit seizoen dienen als testmateriaal voor de export van de grote volumes volgend jaar. Justin Chadwick, voorzitter van de Citrus Growers Association, en CGA-directeur Vangile Titi (voormalig landbouwattachée voor Zuid-Afrika in Washington) zijn op weg naar de Verenigde Staten en onbereikbaar voor commentaar.