Oekraïne: grotere oogst, kleine maten
De eerste blauwe bessen werden deze week aangeboden. De prijzen lopen erg uiteen en variëren van 130 tot 200 UAH (4,43-6,51 euro) per kilo, afhankelijk van de maat. Volgens de telers is het gebrek aan regen de grootste uitdaging van dit seizoen. Het tekort aan vocht kan niet volledig gecompenseerd worden door druppelirrigatie, waardoor de sortering dit jaar kleiner uitvalt. Tegelijkertijd verwachten de telers wel een grotere oogst, vooral het gevolg van nieuwe aanplant. Vanaf juli zal de aanvoer van Oekraïense blauwe bessen verder stijgen.
Poolse telers zien gevolgen vorst
De oogst dit jaar zal niet zo hoog uitvallen als telers hoopten. Naar verwachting ligt de opbrengst in lijn met vorig jaar. Die getemperde verwachting is het gevolg van vorst eerder dit jaar. "We wisten dat er verliezen zouden zijn, maar veel telers hoopten op een goed seizoen omdat de vorst vroeg in het jaar toesloeg," vertelt een teler. De verliezen zijn afhankelijk van het ras. Een teler vertelt dat sommige rassen 50% verlies noteren, maar hij verwacht voor zijn teelt een verlies van 20 tot 25%. Hoe groot de schade in totaal is, is nog onduidelijk. Naast de vorst was ook het warme weer een uitdaging. Productie is daardoor nauwelijks te voorspellen en veel verschillende bomen en struiken stonden tegelijkertijd in bloei. Desondanks zijn de verwachtingen voor het seizoen goed. De afgelopen twee jaar is er werk gemaakt van promoties in Polen, waardoor de markt groeit. "Er wonen 40 miljoen mensen in Polen, dat is een grote markt, dus waarom zouden we die kansen niet grijpen," vraagt een handelaar. Daarnaast is er de export naar onder andere het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Scandinavië. Markten verder weg, in Azië of het Midden-Oosten worden gevolgd, maar de kansen daar zijn sterk afhankelijk van de wereldmarkt.
De aanvoer van Duitse blauwe bessen komt door het warme weer nu erg snel op gang. De hoge temperaturen leiden echter ook tot een vroege seizoenstart voor de bramen, rode bessen en kruisbessen uit eigen teelt. Of dit van invloed is op de vraag naar blauwe bessen is op dit moment nog moeilijk te zeggen en zal de komende twee weken duidelijk worden. De aanvoer van blauwe bessen in Noord-Duitsland (Lüneburger Heide) laat echter nog enkele weken op zich wachten. Regionale producenten verwachten de oogst in de tweede helft van juli aan te vangen.
De handelaren bevestigen dat het tot nog toe een redelijk importseizoen was, hoewel de sterke temperatuurschommelingen in met name Spanje tot wisselende volumes en kwaliteiten leidden. Wat betreft de binnenlandse productie is de concurrentie vanuit de buurlanden moordend: met name de duidelijke areaalgroei in Nederland en Polen houdt de Duitse specialisten duidelijk bezig. Men hoopt dan ook dat de blauwe bessen-hype onder telers enigszins overwaait en het areaal op termijn weer inkrimpt. De Duitse blauwe bessen hebben echter wel een goede reputatie, vanwege de goede en veelal biologische kwaliteit. Onder meer Denemarken en andere Scandinavische landen zijn dan ook voorname afzetmarkten voor de (Noord-)Duitse blauwe bes, zo benadrukken diverse handelaren.
Frankrijk: Allez les Bleus
'Allez les Blues' zal ook dit WK voetbal weer uit menig Franse keel klinken. En als het aan de sector ligt, wordt na deze uitroep de mond gevuld met blauwe bessen. "Het seizoen in Frankrijk begint dit jaar gelijk met de start van het WK," vertelt een handelaar enthousiast. Hij zette een promotie op waarbij de bessen met de kreeg Allez les Blues op de markt worden gebracht. De bessen worden in verpakkingen variërend van 100 tot 500 gram verkocht.
Italië start seizoen positief
Het seizoen is begonnen. Om zowel in het noorden als in het zuiden aan de markt te zijn en anticiperend op de commerciële kansen door een langer seizoen, is de teelt in zowel het noorden als het zuiden van het land te vinden. "Gezien de start verwacht ik een normaal seizoen," vertelt een handelaar. Wel is er ruimte voor groei aangezien nieuwe aanplant in productie komt. De vraag blijft voorlopig stijgen, zo verwacht een handelaar. Hij ziet wel een verschuiving in de gevraagde verpakkingen; van portieverpakkingen tot gezinsverpakkingen. Op dit moment is er alleen Italiaans product beschikbaar tegen een prijs van 12-12,50 euro in Verona en Torina. In Rome brengen de bessen 17 euro op.
Spanje: grotere volumes dan verwacht
Door de milde temperatuur, overvloedige regen en bewolkte dagen heeft het Spaanse seizoen een periode met een lage opbrengst achter de rug. Die periode is inmiddels overgegaan in een overschot, wat resulteert in een lastige markt.
Het onstabiele weer heeft dit jaar heeft gevolgen voor al het zachtfruit. "Hoewel het blauwebessenseizoen in het algemeen goed geweest is, is de oogst aanzienlijk vertraagd en hebben we nog aanzienlijke volumes beschikbaar," vertelt een handelaar. Die volumes waren niet voorzien en dat maakt de markt lastig. "We dachten dat we de piek al gehad hadden, maar toen waren er ineens grotere volumes beschikbaar dan verwacht," vertelt een handelaar.
Daar komt de vroege start in het noorden van Europa en het zomerfruitseizoen nog bij, waardoor er meer concurrentie is. Dankzij de grote vraag is de markt dit jaar niet volledig ingestort. Voor de export kijkt de handel ook verder weg. Een grote exporteur zag haar uitvoer naar Zuidoost-Azië verdriedubbelen.
Nederland: Overlap blauwe bessen Noord- en Zuid-Europa
Door het mindere weer in Zuid-Europa en het goede weer in Noord-Europa komen veel bessen tegelijkertijd op de markt. Importeurs vertellen dat de aanvoer vanuit Marokko waarschijnlijk komende week al ten einde komt. Datzelfde geldt voor Spanje, al zijn die voorraden door aanbod in de CA-koeling nog wat ondoorzichtiger. De kwaliteit van de Spaanse bessen neemt echter snel af. Dit zorgt voor bodemprijzen in de blauwe bessen en ze worden in de handel ook tegen elke prijs aangeboden. Inmiddels is ook het Servische seizoen gestart met een kwalitatief goed product, maar een hagelstorm heeft daar nogal wat productie vernield. Er wordt een daling van 25% verwacht. Volgende week zal Portugal in volle productie gaan. De prijzen van de Portugese bessen liggen rond de 4,50-5 euro. Polen zal eveneens volgende week starten in het zuiden met oogsten, maar de eerste twee weken zullen de volumes nog beperkt zijn. Ook Nederland gaat eind volgende week al oogsten en vanwege de grote aanplant van het vroege ras Duke, zal de Hollandse aanvoer naar verwachting snel op een hoog niveau liggen. Handelaren melden dat de vraag naar bessen goed is geweest, met veel acties bij de supermarkten en een vlotte doorloopsnelheid. De piek in de aanvoer lijkt steeds meer in het zuidelijke seizoen te liggen. Vanaf september worden er lagere volumes in Europa verwacht, wat weer de weg vrijmaakt voor product uit Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.
Belgische markt groeit
Het aandeel van bioblauwebessen is in de laatste jaren erg hard gegroeid in België. De totale consumptie van blauwe bessen stijgt, maar het aandeel bio stijgt daar evenredig aan mee. Het prijsverschil tussen bioblauwebessen en de conventionele is ongeveer 20%. Deze hogere prijs is deels afhankelijk van de lagere opbrengst per hectare bij de teelt van bioblauwebessen. De consumptie van blauwe bessen in België is mede populair geworden door de promotie van Albert Heijn via Delhaize. De grootste afnemers van blauwe bessen in België (conventioneel en bio) zijn de retailers met 80 tot 85%. Veel supermarkten hebben naar de conventionele ook de bioblauwebessen in hun assortiment.
VS: noordwesten neemt markt over
Californië maakt zich op voor het einde van het seizoen, waarna de oogst verschuift naar andere staten in de VS. Er is momenteel voldoende aanvoer, zo meldt een handelaar. Het seizoen verschuift van Californië naar het noordwesten van de VS. "De oogst in Californië was dit jaar niet zo groot als gedacht. We hebben stevige vorst gehad in maart, wat impact had." Afhankelijk van de regio wordt het seizoen in de komende weken afgesloten. "Er zit hitte in de weersverwachting en warmte is de vijand van blauwe bessen, dus het kan snel gaan," aldus een teler.
Voor telers in Georgia en North en South Carolina was het een goed seizoen. Er was geen overschot, waardoor de markt mooi in balans is, zo typeert een handelaar het seizoen. Nadat de consumptie in de afgelopen 15 tot 20 jaar stevig groeide, anticipeert de markt nu op een minder explosieve groei.
Met het einde van het seizoen in Californië zet ook de prijs een dalende trend in. Met de start van de oogst worden doorgaans de beste prijzen gemaakt. Naarmate het volume toeneemt tijdens het seizoen daalt de prijs.
Chili: zorgen om toekomst
De regio Ñuble is aangewezen als mogelijk teeltgebied voor blauwe bessen die zonder restricties naar de VS geëxporteerd kunnen worden. De VS voerde restricties in vanwege de Lobesia botrana plaag in de regio's O'Higgins, Maule en Bio Bio. Een technische oplossing werd gevonden in de begassing van de bessen, maar voor de biologische telers was dit geen oplossing en bleef de Amerikaanse grens gesloten. Het Blueberry Committee wijst op het record volume van 110.000 ton dat geëxporteerd werd. De regio Bio Bio heeft een aandeel van 32% in dat volume.
Binnen de Chileense sector zijn zorgen geuit over de kwaliteit van de blauwe bessen. Volgens de bezorgde handelaren is de kwaliteit de afgelopen drie seizoenen gedaald en heeft dat zijn weerslag op de positie van Chili op de wereldmarkt. Slecht onderhouden plantages, ontoereikende rassen, een complex klimaat en extremer weer zijn enkele van de factoren die de telers parten spelen. De kwaliteit van de bessen uit andere landen, zoals Marokko, Peru, Mexico en Zuid-Afrika is verbeterd, maar volgens de bezorgde handelaren blijft Chili achter. Alleen een keuze voor andere rassen is volgens hen onvoldoende, er moeten meer stappen gezet worden om de keten beter te organiseren.
Peru ziet export China fors stijgen
Volgens de exporteursvereniging kwam de export in het eerste kwartaal van dit jaar uit op ruim 48 miljoen dollar, een stijging van 229% ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Uit de cijfers blijkt verder dat de VS de belangrijkste markt is, goed voor een omzet van bijna 32 miljoen dollar. Daarna volgen Nederland, Verenigd Koninkrijk, Canada, China en dertien kleinere markten. Sinds de toegang tot de Chinese markt in 2016 is deze markt explosief gegroeid. Tussen januari en maart werd er 1.226,7% meer blauwe bessen naar China verscheept dan in dezelfde periode een jaar eerder.
Argentinië krijgt toegang in Azië
In september zullen de eerste blauwe bessen uit Argentinië naar China verscheept worden. Het Zuid-Amerikaanse land kreeg in december 2017 officieel toegang tot deze enorme markt. In totaal zijn er twintig bedrijven geselecteerd die mogen exporteren. De branchevereniging wil dit ondersteunen met een campagne in China.
Ook Thailand opende de grenzen voor blauwe bessen uit Argentinië. Met deze nieuwe markt hoopt het Argentinië de afzet naar het Verre Oosten te kunnen laten stijgen. Volgens de autoriteiten heeft Argentinië in de afgelopen twee jaar tot 120 nieuwe markten toegang gekregen. Voor de export naar Thailand is alleen een fytosanitair certificaat, met bijbehorende documenten, nodig. Naar verwachting wordt er dit jaar 18.000 ton blauwe bessen geoogst.
Uruguay focust op China
In mei meldde de autoriteiten in Uruguay dat er een overeenkomst is gesloten met China waardoor de blauwe bessen toegang krijgen tot die markt. De Uruguayaanse sector hoopt een relatie op te bouwen met Chinese bedrijven. "De overeenkomst is getekend, nu moeten we het alleen nog waar maken," aldus de Uruguayaanse minister in mei.
Mexico voert importheffing in
Het seizoen is net afgerond, maar het is vooral de handelsoorlog met de noorderbuur die de gemoederen bezighoudt. Nadat de VS tarieven instelde op de import van Mexicaans aluminium en staal reageerde Mexico met importheffingen voor verschillende producten. Onder andere op de import van blauwe bessen is een extra heffing van 20% ingesteld. Andere producten waarvoor importeurs te maken krijgen met verhoogde tarieven zijn onder andere appelen, kaas, varkensvlees, ham, cement en whiskey.
Productie Australië stijgt
Het seizoen valt doorgaans in de zomer en het najaar, maar met de teelt in het noorden kan er jaarrond binnenlands product op de markt zijn. Vorig jaar steeg de productie met 25% en kwam uit op 9.553 ton, goed voor 193,6 miljoen dollar. Het was een goed jaar in termen van vraag, niet alleen op de binnenlandse markt, ook de export noteerde groei. Er werd 356 ton geëxporteerd, wat 8,2 miljoen dollar (+62%) opleverde. Bijna de helft (47%) van de export is bestemd voor Hong Kong. Naar verwachting zal de export in de komende jaren verder stijgen, aangezien er gewerkt wordt aan toegang tot nieuwe markten. De import daalde met 15% ten opzichte van het voorgaande jaar. De grootste leverancier is Nieuw-Zeeland. De hitte in Nieuw-Zeeland resulteerde in een vroege start van het zomerseizoen, waardoor er een groter volume dan verwacht op de markt was. Het zonnige weer had nog een positief effect: het suikergehalte steeg en daarmee verbeterde de kwaliteit.
China: verwachtingen blijven hoog
De Chinese consumptie blijft stijgen en de verwachtingen blijven hooggespannen. Onlangs voorspelde Driscoll's China dat de Chinese zachtfruitmarkt die van de VS voorbij kan streven. Om aan die groeiende vraag te voldoen is vijf jaar geleden geïnvesteerd in de teelt in China.
Jaarlijks wordt er meer geïmporteerd. In de eerste maanden van dit jaar was er product uit Peru, Chili en Mexico op de markt. Argentinië heeft ondertussen ook toegang gekregen. De vraag en binnenlandse teelt stijgen ook. Dit seizoen is de productie voldoende om aan de vraag te voldoen. Het seizoen in het zuidoosten is net afgerond. De grote afstanden in het land vormen nog wel een uitdaging voor de telers, aangezien de vraag vooral goed is naar blauwe bessen met een hoge brix.
De Chinese consumptie blijft stijgen en de verwachtingen blijven hooggespannen. Onlangs voorspelde Driscoll's China dat de Chinese zachtfruitmarkt die van de VS voorbij kan streven. Om aan die groeiende vraag te voldoen is vijf jaar geleden geïnvesteerd in de teelt in China.
Jaarlijks wordt er meer geïmporteerd. In de eerste maanden van dit jaar was er product uit Peru, Chili en Mexico op de markt. Argentinië heeft ondertussen ook toegang gekregen. De vraag en binnenlandse teelt stijgen ook. Dit seizoen is de productie voldoende om aan de vraag te voldoen. Het seizoen in het zuidoosten is net afgerond. De grote afstanden in het land vormen nog wel een uitdaging voor de telers, aangezien de vraag vooral goed is naar blauwe bessen met een hoge brix.