Worden opkomende markten weer het kind van de rekening?

Valuta's van opkomende landen komen steeds meer onder druk te staan van een oplopende Amerikaanse rente en groeiende nervositeit op de financiële markten, constateert Laurens Maartens van de Nederlandsche Betaal- en Wisselmaatschappij.

De Amerikaanse dollar heeft zich de afgelopen weken wat herpakt van de klappen die de munt sinds eind 2016 heeft gekregen. Voor het eerst sinds begin dit jaar krijg je weer net iets minder dan $ 1,20 voor een euro. Het herstel van de dollar laat zich voornamelijk voelen in opkomende landen. Een breed mandje valuta's uit deze landen is binnen twee weken ruim 3% gedaald ten opzichte van de Amerikaanse munt. Bij veel partijen roept dat nare herinneringen op aan de meimaand van vijf jaar geleden.

Op 21 mei 2013 zinspeelde toenmalig Fed-voorzitter Ben Bernanke op het geleidelijk terugschroeven van een groot stimuleringsprogramma voor de Amerikaanse economie. Het vooruitzicht dat de Amerikaanse centrale bank een meer behoudende koers ging varen, zorgde voor veel onrust onder beleggers. Uit vrees voor een stijgende rente haalden ze massaal hun geld uit de obligatiemarkt. Hierdoor schoot het rendement op Amerikaanse staatsobligaties omhoog van iets meer dan 1,5% tot bijna 3%. De rentestijging maakte een einde aan een populair spelletje voor institutionele beleggers: de carry trade. Hierbij werd in de Verenigde Staten tegen een lage rente geld geleend, om dit in opkomende landen tegen een beduidend hogere rente uit te lenen. 

Inmiddels is de lange rente in de Verenigde Staten zelfs verder opgelopen dan in 2013. De rentestijging wordt deze keer veroorzaakt door beleggers die anticiperen op een groeiend Amerikaans begrotingstekort, in plaats van doordat ze in paniek hun geld uit staatsobligaties halen. Het eerste deel van de rentestijging is niet ten koste gegaan van opkomende markten. Veel van deze landen hebben sinds 2013 veel grotere valutareserves en een gezond draaiende economie. Daar komt bij dat de korte Amerikaanse rente nog altijd vrij laag is. Voor beleggers die op zoek zijn naar een aantrekkelijk rendement, was er geen aanleiding om opkomende markten de rug toe te keren.

De inflatie in de Verenigde Staten is echter opgelopen van 1,6% in juni vorig jaar tot 2,5% in de afgelopen maand. Hierdoor komt de weg vrij voor de Federal Reserve om de rente sneller op te schroeven. Bovendien neemt de spanning op financiële markten toe. Als beleggers risico willen afbouwen, komt er gebruikelijk een stroom op gang vanuit de valuta's van opkomende markten naar veilige havens zoals de dollar en Zwitserse franc. Voorlopig trekken vooral de Turkse lira en de Argentijnse peso de aandacht met koersdalingen van ruim 15% in 2018. De kans is echter groot dat over enkele maanden blijkt dat dit slechts het topje van de ijsberg was.