GLB-voorstellen verwacht op 29 mei 2018
Daarmee laat hij zien dat hij tempo wil maken, al blijft het onwaarschijnlijk dat er vóór de Europese verkiezingen van eind mei 2019 besluiten vallen. Dat komt omdat de regeringsleiders van de EU waarschijnlijk meer tijd nemen voor een besluit over het EU-budget 2021-2027. Brexit, het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, zorgt voor nog meer onzekerheid, omdat er nog zoveel onduidelijk is.
Korting
De geluiden in Brussel zijn dat het GLB-budget wordt gekort met maximaal 15%. Daarnaast willen lidstaten als Polen, Litouwen, Estland en Letland ook nog een groter deel van de GLB-koek. Argument: een tractor kost daar evenveel als in Nederland, terwijl de hectare premies in deze lidstaten ongeveer de helft zijn van in Nederland. Het tegenargument van LTO is natuurlijk dat de landbouwgrond in Nederland gemiddeld het duurst is in de hele EU en ons minimumloon ligt ook hoger dan in de meeste andere lidstaten. Maar je merkt dat Phil Hogan al heeft toegezegd om de verschillen in de betalingsrechten per hectare tussen de lidstaten kleiner te maken. EU-commissaris voor de begroting Günther Oettinger presenteert op 2 mei aanstaande zijn voorstellen voor het EU-budget 2021-2027. De inzet van LTO en COPA-COGECA is om het GLB-budget minimaal op hetzelfde niveau te houden. De inzet van de Nederlandse regering is, zoals bekend, om te korten op het GLB. Uiteindelijk zal doorslaggevend zijn wat Frankrijk en Duitsland hierover afspreken. Dat kan nog wel tot eind 2019 duren.
Lidstaten mogen het zeggen
Door de hele geldkwestie ziet de Europese Commissie nu geen andere uitweg dan meer verantwoordelijkheid bij de lidstaten neer te leggen. Die moeten in een 'strategisch plan' doelstellingen gaan vastleggen die voor hen relevant zijn. De Europese Commissie gaat boeren en telers niet korten als er dan iets misgaat. Maar de lidstaten kunnen wel gevraagd worden om hun plannen aan te passen en daar kan in het uiterste geval wel een terugvordering plaatsvinden.
De hoop van de Europese Commissie is dus dat er met minder geld meer bereikt kan worden, doordat de doelstellingen beter bij de lidstaten en regio's passen, terwijl er minder administratieve controles hoeven plaats te vinden. Fysieke controles hoeven straks mogelijk helemaal niet meer, met dank aan betere satelliettechnologie.
Van cross-compliance via vergroenen naar "conditionaliteit"
Het voorstel van Hogan gaat uit van een basisbetaling waarvoor basisvoorwaarden ("conditionality") gelden. Die zullen een combinatie zijn van het huidige "cross compliance" en mogelijke vergroeningselementen, zoals vruchtwisseling. Daar boven op komt er ruimte voor 'eco schemes', zodat boeren en tuinders kunnen bijverdienen. Dat past op zich bij het LTO-standpunt, waarbij er een basisvergoeding komt voor iedereen, en de mogelijk voor top-ups voor hen die willen. Er moeten daarvoor extra prestaties geleverd worden. Voor de Europese Commissie gaat het dan vooral om klimaatbescherming en biodiversiteit. Meer informatie zal de komende tijd ongetwijfeld naar buiten komen in de aanloop naar 29 mei aanstaande.
Voor meer informatie:
LLTB
www.lltb.nl
Tsjerk Terpstra
tterpstra@lto.nl
Klaas Johan Osinga
kjosinga@lto.nl