De aardappelproductie in India is in de afgelopen vijftig jaar explosief gegroeid. India is na China nu de grootste producent van aardappelen in de wereld. Met 2 miljoen hectare is het teeltoppervlak 12,5 keer groter dan in Nederland. De opbrengst per hectare is echter veel lager: wel 15 tot 20 maal.
In India draait alles om grote cijfers. Het aantal inwoners blijft maar groeien: 600 miljoen mensen zijn afhankelijk van de landbouw. Er zijn 135 miljoen teeltbedrijven. India is de grootste producent van zuivel ter wereld. Dit geldt ook voor fruit, jute, specerijen. India is de op één na grootste producent van rijst, tarwe, katoen, groenten, eieren, suikerriet, etc.
Maar India is ook het land met enorme uitdagingen en tegenstellingen. De productiviteit is laag, de armoede op het platteland is groot, de bedrijven zijn kleinschalig, er dreigt een enorm watertekort en met klimaatverandering wordt dit allemaal niet beter. Tegelijkertijd groeien de steden snel, groeit ook de middenklasse in de steden en neemt de vraag naar kwaliteitsproducten toe. Het aantal mobiele telefoons dat in gebruik is, ligt boven de 1 miljard en is 40 maal het aantal vaste telefoonaansluitingen.
Aardappelproductiegebieden
Aardappelproductiegebieden in India
De aardappelconsumptie ligt met 27 kilo per capita veel lager dan in Nederland. Slechts 3% van de productie wordt verwerkt. Met de komst van fastfoodketens gaat dit percentage echter wel snel omhoog. De belangrijkste aardappelproductie-deelstaten zijn Uttar Pradesh, West Bengal, Bihar, Gujarat, Madhya Pradesh en Punjab. Punjab is tevens de deelstaat waar het Indiase aardappelpootgoed wordt geteeld.
Het groeiseizoen loopt van oktober tot februari met uitzondering van de berggebieden in het noorden. Hier loopt het seizoen gelijk aan dat van Nederland. Van het poten tot de oogst duurt ongeveer 100 dagen, alhoewel soms ook al na 60-70 dagen geoogst wordt. Dit gebeurt vooral om te profiteren van de relatief hoge prijzen in november/december. Zo'n 90% van het pootgoed wordt verkregen via minitubes. Populaire rassen zijn de van oorsprong Nederlandse rassen Lady Rosetta en Diamant. Diamant is royaltyvrij, Lady Rosetta is in India via illegale vermeerdering verspreid.
Kwekersrecht
Het duurt circa vijf tot acht jaar voordat de formele registratie van buitenlandse rassen rond is. Daarna volgt nog commerciële toelating en de vermeerdering. De lange duur van dit proces en het ontbreken van een goede implementatie van het kwekersrecht maakten tot voor kort dat weinig buitenlandse rassen werden aangemeld. Nederland en Duitsland werken op dit moment samen met India om te bezien of toelatingsprocedures verkort kunnen worden. Dat kan bijvoorbeeld door wederzijdse erkenning van DUS-testen (DUS: Distinctness, Uniformity, Stability). Daarbij helpt het echter niet dat India geen lid is van UPOV (International Union for the Protection of New Varieties). In de discussie met India wordt nu wel bezien hoe een eventueel UPOV-lidmaatschap dichterbij gebracht kan worden.
Nederlands ambassadeur Alphonsus Stoelinga opent Mahindra-HPZC -faciliteit in Mohali, Punjab
De regelgeving voor kwekersrecht is inmiddels op orde. Maar dat wil niet zeggen dat het ook goed geïmplementeerd wordt. Het voorbeeld van Lady Rosetta heeft jarenlang buitenlandse bedrijven ervan weerhouden nieuwe rassen op de Indiase markt te brengen. Inmiddels zijn een kleine twintig rassen van Nederlandse herkomst in het proces van toelating. Dat men nu toch de stap zet, komt ook omdat de buitenlandse spelers zich realiseren dat de Indiase markt te groot is om te negeren. Bovendien speelt het probleem met het innen van royalty's vooral bij de kleine op zelfvoorziening gerichte telers. De grotere telers kunnen zich vandaag de dag niet permitteren het betalen van royalty's te ontwijken en dragen meestal wel af. Aardappelteelt voor verwerking gebeurt vaak op contractbasis. Hier doet zich het probleem van royalty-afdracht dus niet voor.
Grote verliezen
De verliezen in de keten zijn groot. Zo'n 30 tot 40% gaat verloren. In Nederland is dit zo'n 7%. Belangrijke oorzaak voor deze verliezen is het ontbreken van voldoende koelopslag. Alhoewel zo'n 80% van alle koelopslagcapaciteit in India bestemd is voor aardappelopslag, wordt het grootste deel van de oogst niet volgens moderne methoden bewaard. De productiestructuur is nog erg kleinschalig. De sector wordt gedomineerd door kleine boeren. De gemiddelde bedrijfsgrootte is 1,15 hectare. Een kleine 70% van de telers heeft minder dan een hectare. En de bedrijfsgrootte neemt nog steeds af.
Agrariërs uit India bezoeken Hotraco Group tijdens Potato Europe, september 2017
Nederlandse kennis en technologie zijn prominent aanwezig in India. Met name in de koelopslag domineren Nederlandse bedrijven. Met machines voor de aardappelteelt is Nederland minder dominant aanwezig. Hier zijn vooral de Duitsers en Japanners actief. In de bewerking zijn we wel zeer zichtbaar, vooral in de chips en flake-lijnen.
Op kennisgebied is Nederland ook nadrukkelijk aanwezig. Al onze groene opleidingsinstituten zijn in India actief. Nederlandse kennis van de aardappelteelt wordt in India hoog aangeslagen. Wageningen Universiteit en Research (WUR) heeft in verschillende trajecten India ondersteund bij het ontwikkelen van een efficiëntere teelt. Ook heeft India aan Nederland gevraagd om te ondersteunen bij het opzetten van Centers of Excellence waar boeren kunnen worden getraind en Nederlandse kennis en technologie kunnen worden gedemonstreerd. Een eerste centrum in Punjab is vrijwel operationeel. Ook andere deelstaten tonen belangstelling voor dergelijke centra, zoals West Bengal en Utter Pradesh.