Verenigde Staten: mandarijnen stuwen citruscategorie
Mandarijnen uit Marokko en Spanje zijn "overvloedig" aanwezig op de markt, vertelt een handelaar. De volumes zijn vergelijkbaar met vorig jaar rond deze tijd. De prijsstelling is laag ten opzichte van de afgelopen weken. De prijs ligt met 25 tot 26 dollar pakweg 10 dollar onder de prijs van enkele weken geleden. De Spaanse Nules bereiken het punt waarop ze de reis naar de VS niet meer kunnen maken vanwege de rijpheid. De oogst van de Nour mandarijnen in Marokko is dit jaar lager, daarom verwacht een handelaar dat de prijs in januari omhoog kan gaan omdat er een gat in de Californische aanvoer wordt verwacht. Vanaf februari verwacht deze importeur een goede aanvoer van de Orri uit Israël.
De importmandarijnen hebben de markt echter niet voor zichzelf. De Californische telers plukken het kleine citrus ook. Een teler vertelt dat, net als voor ander citrus in de Amerikaanse staat, de ramingen naar beneden zijn bijgesteld. Het seizoen begint in oktober met de Satsuma's, later volgen de Clementines en Murcotts, die het seizoen volmaken tot mei. Binnen de citruscategorie zijn de mandarijnen de grootste groeiers. "Zoals navels dat tien jaar geleden waren," illustreert een handelaar. De merken Halo en Cuties zijn de laatste jaren flink gegroeid.
Australië: telers hopen op meer export
Het was een succesvol citrusjaar en de mandarijnen vormen daarop geen uitzondering. De export is in de cijfers tot september met 38% gestegen naar 64.755 ton. Dat cijfer zal nog hoger uitvallen als de jaarbalans wordt opgemaakt. De grootste afnemer van het citrus is China. De piek van het seizoen valt in de middelste maanden van het jaar. Volgens Citrus Australia schakelen telers om naar de mandarijnenteelt, omdat het een lucratieve teelt is. Dat is mede te danken aan de groei in de exportmarkten in Azië. Daarnaast wordt er gewerkt aan toegang tot de Amerikaanse markt. Queensland is de belangrijkste teeltregio in Australië. Het ras Murcott doet het de laatste jaren erg goed. Recent zijn de protocollen aangepast, onder andere de koude behandeling die het citrus moet ondergaan. Voor Riverland in Zuid-Australië is geconstateerd dat de fruitvlieg niet meer in het gebied aanwezig is en enkele andere fytosanitaire protocollen zijn aangepast. Daarmee hopen de telers dat de export naar Azië kan groeien.
China: citrus greening drijft prijzen op
De prijzen zijn gestegen. De productie lijdt onder de aanhoudende problemen met citrus greening en ongunstig weer. Daar komt bij dat lokale citrusbedrijven, met hulp van e-commerce, een groeiend aandeel hebben in de binnenlandse markt door de uitbreiding van de verkoopkanalen. Tot slot zijn de prijzen voor arbeid en grondstoffen, waaronder transport en verpakkingskosten, gestegen. Citrus greening heeft de teelt in het zuiden van het land getroffen, vooral in de provincies Guangdon en Guanxi. Dat wordt gedeeltelijk gecompenseerd door de teelt in de centrale en noordelijke regio', waaronder Hubei, Hunan en Sichuan.
De import van mandarijnen loopt snel op. Het land importeerde 21.000 ton in het seizoen 2015/2016, een groei van 10% ten opzichte van het voorgaande jaar. Populair zijn de Israëlisch Jaffa Orri, Australische Empress Mandarin en Zuid-Afrikaanse ClemenGold.
Pakistan: veel vraag naar kinnow
Volgens een exporteur van de kinnow mandarijnen is er veel vraag op dit moment. Klanten vragen vooral naar de grote maten, die het goed doen in markten als Rusland en Oekraïne. De aanvoer is echter beperkt omdat de kleuring van de mandarijnen nog onvoldoende is. Naar verwachting trekt de oogst over een dag of 10 aan, waarna de piek in het seizoen begint.
Een andere groeiende exportmarkt zijn de Golfstaten. De exporteur wijst op twee motieven voor die trend. Enerzijds zijn de consumenten in deze landen geneigd om meer mandarijnen te eten bij hoge temperaturen, zo betoogt hij. Anderzijds is er een aanzienlijk deel van de bevolking van Pakistaanse of Aziatische afkomst.
Israël: Vroege start essentieel
Hoewel het nog enkele weken duurt voordat de grote volumes clementines op de markt komen in Europa, is de oogst in Israël al officieel begonnen. De regen vertraagde de oogst met enkele dagen, maar ondertussen zijn de eerste containers op de schepen geladen. Vorig seizoen had het land grote volumes beschikbaar, dit jaar zal de oogst lager uitvallen, vooral door de weersomstandigheden en de natuurlijke cyclus van de bomen.
Een vroege start van het seizoen is essentieel voor de exporteurs. Ze haasten zich naar de markt om andere grote productielanden voor te zijn. Tot enkele jaren geleden was de Israëlisch export van clementines een gegarandeerd succes, omdat de markt dan leeg was. De laatste jaren is die positie afgebrokkeld doordat andere productielanden eerder aan de markt komen.
De vraag is goed, vooral in Europa. Die markt neemt 70% van de clementines af. Daarnaast werken exporteurs aan toegang tot de Noord-Amerikaanse markt, maar de lange transporttijd maakt van Europa nog altijd de eerste keus. Na tien jaar waarin telers goede winsten maakten, is het tij gekeerd. Het areaal is uitgebreid met 700 hectare, bovenop de bestaande 7.000 hectare.
Iets wat in de komende jaren niet gaat veranderen is de positie van de Orri, aldus exporteurs. Hoewel de Orri al enkele jaren op de markt is, hebben recente marketingacties de populariteit van deze mandarijn vergroot.
Marokko verwacht kleinere oogst
Het hete weer in Marokko resulteert in een scherpe daling van het volume. Een citrusexporteur schat een krimp van 15 tot 20%, waardoor de oogst uitkomt op 2 miljoen ton. Vooral de oostelijke regio Oriental en rond Marrakesh heeft de hitte veel impact op de oogst. Door de strenge eisen die het land zelf stelt aan de exportmandarijnen, was er dit jaar minder fruit beschikbaar voor de export. Het seizoen loopt van oktober tot midden december. Door de hitte in die maanden valt de kwaliteit tegen. De belangrijkste markten voor de clementines zijn de VS, Canada en Rusland.
Italië: minder clementines
De oogst van de clementines begon in oktober. Als gevolg van de droogte afgelopen zomer is de brixwaarde twee punten hoger. De oogst valt echter lager uit door diezelfde droogte. Een teler schat dat er rond de 20% minder geoogst zal worden. Een andere teler schat het verlies tussen de 30 en 50% voor de clementines.
Eind november melde een handelaar dat de vraag groter was dan het aanbod, wat het gevolg is van de lagere productie. De daarmee gepaard gaande hogere prijs drukt de vraag wel iets. Op de internationale markt concurreert het land met onder andere Spanje
Spanje: moeizame start van het seizoen
De Spaanse oogst van mandarijnen en clementine valt 30% lager uit in de regio's in Castellón en Valencia, de belangrijkste teeltgebieden. Daardoor is de prijs afland sterk gestegen ten opzichte van vorig jaar, hoewel de handel moeite heeft om de prijsverhoging door te voeren. De handel werd in het begin van het seizoen geconfronteerd met hevige concurrentie van het zuidelijk halfrond. Dat speelde vooral voor de extra vroege rassen als Okitsu ben Iwasaki. Daarna volgen de Clemenrubi, Oronul, Loretina , Arrufatina of Orogrande. Die rassen hebben een betere kwaliteit waardoor de vraag in Europa aantrekt.
Op dit moment worden de clemenules geoogst. De productie noteert het grootste verlies als gevolg van de hoge temperatuur en het gebrek aan regen. Vorig jaar was de markt voor de clemenules rond deze tijd een drama door de hevige regenval. Dit jaar sluit het seizoen met minder volumes en eindigt het seizoen een week of twee eerder dan normaal. De prijs afland staat op 0,36 euro per kilo, wat een goede prijs is voor de telers.
In Andalusië, waar Huelva de grootste teeltregio is, is de productie stabiel. De eerste clementines van het seizoen zijn vrijwel van de markt. De kwaliteit van de vroege rassen als Clemenrubi, Oronules en Orogross is teleurstellend volgens de brancheorganisatie. Daarnaast botste deze aanvoer met de late rassen van het zuidelijk halfrond, vooral uit Zuid-Afrika. Daardoor vielen de prijzen in het begin van het seizoen tegen. De grootste zorg van de telers in deze regio is echter het gebrek aan oogstmedewerkers. Doordat de zachtfruitsector is gegroeid, heerst er krapte op de arbeidsmarkt voor oogstmedewerkers.
België: Stabiele markt met lagere prijzen
Volgens een Belgische handelaar is de smaak van de clementines momenteel "lekker zoet". Het fruit dat in België aankomt, is zowel afkomstig uit Marokko, als uit Spanje en is enkel bedoeld voor de Belgische markt. De handelaar heeft geen inzicht over het aantal tonnen mandarijnen die wekelijks in België aankomen. Wel merkt hij dat de prijzen dit jaar wat lager liggen, in vergelijking met vorig jaar. Hoewel de prijzen wat lager liggen, is de markt volgens hem stabiel.
Nederland: Matige vraag mandarijnen ondanks lager volume
De mandarijnen markt loopt tot nu toe dit seizoen zeer langzaam, er zijn dit jaar minder mandarijnen maar er is ruim voldoende voor de vraag die er is. Soorten op de markt zijn nu uit Spanje "clemenules", deze soort is naar verwachting over 2, maximaal 3 weken over, dan zullen de clemenvillas komen en daarna nadorcott. Uit Marokko komen nu clemenules en zullen begin januari de eerste Nour mandarijnen komen en al snel de nadorcott. De verwachting van Hollandse importeurs is dat januari al het citrus beter gaat lopen en duurder zal worden.
Duitsland: bladmandarijnen in trek
De Duitse handelaren zijn momenteel tevreden gestemd over de vraag naar het kleine citrus. Vooral bladclementines zijn tijdens de kerstperiode erg populair. Vanaf januari zal de vraag geleidelijk wat afnemen. Het zijn vooral de Spaanse producten die domineren, hoewel de oogsten door de lage temperaturen wat kleiner uitvallen dan normaal in deze tijd van het jaar. De prijzen worden hierdoor slechts zeer beperkt beïnvloed, en vallen voor zowel clementines als mandarijnen slechts een paar procent hoger uit dan vorig jaar.
De markt wordt gecompleteerd door Italiaanse en Marokkaanse producten. De kwaliteit is over de gehele linie goed. Bij de clementines zijn het vooral de Clemenules die momenteel gretig aftrek vinden. Voor de mandarijnen gaat het vooral om de Clemenvilla. Vanaf medio januari zullen de Hernandina-clementines meer en meer opduiken.