Tholen - Zijn er over 25 jaar nog wel fruittelers met minder dan 10 hectare? Gerhard Sloot, perenteler in de Betuwe, is er na 45 jaar mee gestopt en denkt dat de kleine telers in de toekomst niet meer zullen bestaan. "Als klein bedrijf wordt het heel moeilijk om aan de nieuwe regelgevingen te voldoen en met nieuwe technologieën mee te gaan. Een fruitbedrijf met minder dan 25 hectare is dan niet meer rendabel te maken. Persoonlijk vind ik het wel jammer dat het allemaal zo groot en fors moet worden. Het wordt een sector die bulkproducten gaat produceren."
Gerhard wilde altijd al fruitteler worden, "Ik heb nooit getwijfeld, geen moment". In 1972 is hij gestopt met school om het bedrijf van zijn vader te runnen die toen ernstig ziek was. Een jaar later is zijn vader overleden en heeft hij het bedrijf gehuurd van zijn moeder. "Op dat moment had ik een areaal van 12 hectare: 4 hectare appelen en 8 hectare peren. Als ik mijn leven over kon doen, zou ik weer fruitteler worden". Vanaf 1978 is hij volledig peren gaan telen. "In die tijd waren er maar weinig anderen die peren teelden en dat zorgde voor een betere prijs", vervolgt hij. "Ik ben begonnen met Conference, Beurré Hardy, Doyenné du Comice, Gieser wildeman en Lukassen. De markt voor de Lukassen is een tijdje erg goed gegaan, maar midden in de jaren 70 is heel deze markt ingestort en is er door de EU een interventie ingesteld waardoor de telers er 11 cent de kilo voor kregen waarna ze allemaal werden vernietigd. In de jaren 90 zijn de Lukassen weer terug op de markt gekomen. Vroeger waren de variëteiten veel ruimer dan tegenwoordig."
Veiling
Je ziet het steeds vaker: grote teeltbedrijven die hun afzet ook zelf regelen. Wordt de afzet in de vorm van een veiling in de toekomst overbodig? Gerhard: "Ik heb in die 45 jaar drie veilingfusies meegemaakt en het is eigenlijk alleen maar slechter geworden. Veiling Septer in Tiel was een vrije veiling en was in particuliere handen, de directeuren kende ik persoonlijk. Deze veiling is op den duur gefuseerd met veiling Tiel en omstreken. De veiling werd op een gegeven moment te klein en er werd een nieuwe veiling gebouwd in Ochten. Deze is later samengegaan met Geldermalsen wat nu bekend staat onder de naam Fruitmasters. Al die jaren heb ik mijn volledige afzet via de veiling gedaan, maar toen het naar Geldermalsen ging, ben ik ermee gestopt en ben ik mijn eigen afzet gaan regelen. De afzetorganisaties worden veel te groot en er gaat hier veel geld verloren. Grote teeltbedrijven die zelf hun afzet regelen, zijn een vervelende concurrent voor de veilingen. Als de veiling een opdracht krijgt om 1000 ton conference te leveren, moeten ze eerst alle leden bellen of ze dit kunnen leveren. Een bedrijf dat zijn eigen sortering en afzet regelt, kan hier veel sneller in schakelen".
Variëteiten
"In de jaren 70 werd er tegen je gezegd dat je 25 verschillende soorten moet hebben staan, want er zijn er altijd 10 die niet lukken. Dat was risicospreiding toentertijd. Tegenwoordig ligt de focus meer op 2 à 3 variëteiten en dan in groten getale. De afgelopen 45 jaar heb ik geen nieuwe peer gezien die het echt is gaan doen. We hebben de Generaal de Klerk peer en de Condo peer gehad, deze zijn beiden niet van de grond gekomen. Nu met de telersverenigingen proberen ze wel nieuwe soorten op de markt te brengen net zoals de Xenia. Persoonlijk vind ik dat ze een rem zetten op de productie, het lijkt wel of ze bang zijn voor hun eigen product. Het grote publiek zal deze peer nooit tegenkomen als het maar bij 1 formule wordt verkocht. Daarbij hebben de nieuwe soorten een buitengewoon grote concurrentie aan de Conference want zelfs na 30 jaar is die nog steeds nog de lekkerste."
Bestrijdingsmiddelen
Gerhard: "In die 45 jaar heb ik ook heel erg het bestrijdingsmiddelenpakket zien veranderen. In 1967 werd er voor het laatst met DDT gespoten. Dit middel maakte echt alles kapot inclusief de teler zelf. Ook zag je 20 jaar geleden dat CCC in de herfst ineens verboden werd en alle producten waar dit op was gespoten niet meer verkocht mochten worden. De chemische industrie heeft ons jaren laten spuiten met producten die ontzettend slecht voor de mensen zijn. Dit is de laatste jaren toch wel anders, er verdwijnen nog steeds producten van de lijst. Als ik kijk naar wat er in de bestrijdingsmiddelenkast staat, zou ik het niet aanraden om die als aanmaaklimonade te gebruiken, maar het scheelt niet veel. Waar vind je tegenwoordig nog een product met een doodskop erop?"
Kwaliteit
"De kwaliteit is de laatste jaren ook ontzettend verbeterd. Er is geen enkele teler meer die alleen maar klasse 2 of 3 teelt. Iedereen gaat voor topkwaliteit klasse 1. In mijn begintijd waren er wel eens telers die zomaar wat deden. Nu wordt er heel weinig slecht fruit geteeld. Natuurlijk zijn de eisen hoger, waardoor ook de prijzen hoger zijn geworden. Vroeger teelde je nog 15 ton peren per hectare en nu is dat 80 ton per hectare. Het is bijna een revolutie die heeft plaatsgevonden. Je kunt het ook niet meer vergelijken met toen, er is teveel veranderd.
Klimaat
"Het enige wat ik wel heel drastisch zie veranderen, is het klimaat. Op 20 september 2015 was het precies in de pluk van de conference 32 graden. Dit had ik nog nooit meegemaakt. Niemand wilde meer koffie drinken, ze wilden allemaal water. Ook dat had ik nog nooit meegemaakt. Er komt steeds extremer weer en dit kan wel gevolgen hebben voor de telers", sluit Gerhard af.
Voor meer informatie:
Gerhard Sloot
g.sloot15@gmail.com