Subtrop, dat ongeveer 1.200 avocado-, mango- en macadamiatelers vertegenwoordigt, heeft net zijn jaarlijks symposium achter de rug, dat gehouden werd in White River in Mpumalanga.
"Ik denk niet dat mensen het avocadoseizoen 2017 snel zullen vergeten," begint Zac Bard, uitvoerend manager bij Westfalia Fruit in Afrika. "Zuid-Afrika zal het niet vergeten vanwege de kleinere oogst en de zeer hoge prijzen. Waaraan was dit geweldige seizoen te danken? Er was allereerst sprake van grote groei op traditionele markten en nieuwe markten kwamen nog sneller op dan verwacht, zoals bijvoorbeeld Japan en China en de overige Oosterse markten. Het 'eetrijpe'-segment is bijna standaard geworden in Europa evenals op andere markten en dit zorgt voor een hogere consumptie. Naast zijn vele gezonde eigenschappen vormt de avocado daarnaast ook steeds vaker onderdeel van de dagelijkse voeding en consumenten zijn bereid hier een premium prijs voor te betalen."
Bard vervolgt door te vertellen dat Peru een zeer goede oogst had met hoge prijzen. "Ook zij kunnen terugkijken op een fantastisch seizoen. misschien nog wel meer dan wij." Hij voegt er aan toe dat de eerste promotiecampagnes van de World Avocado Organisation een grote rol hebben gespeeld in het aanjagen van de vraag naar avocado's.
Promotiecampagne van WAO in Londen 2017 tijdens de zomer van 2017
Zowel de avocado- als macadamiasector breiden uit en er wordt veel gesproken over nieuwe plantages in regio's zoals Haenertsburg (Limpopo) en de Zuidkaap, en de ontwikkeling van de bijbehorende infrastructuur zoals kwekerijen en koelfaciliteiten. Eén teler liet aan FreshPlaza weten dat de wachtlijst voor avocadobomen momenteel vijf jaar bedraagt.
Een ander thema dat naar voren kwam, was de omvang van de diefstal van avocado's en macadamia's, met name in de provincie Limpopo.
Zuid-Afrikaanse economie kwetsbaar voor politieke risico's
Thanda Sithole, econoom van de Standard Bank, schetste echter een ontnuchterend beeld van de Zuid-Afrikaanse economie, die de recessie te boven is gekomen dankzij de agrarische sector. "De landbouwsector overtreft de hele economie qua prestaties. De budgettaire vooruitzichten worden steeds somberder als gevolg van de politieke instabiliteit en de ongebreidelde overheidsuitgaven die het uitgavenplafond met €230 miljoen overschrijden vanwege de herhaaldelijke reddingsacties voor staatsbedrijven zoals South African Airways. Sithole verwacht dat het Zuid-Afrikaanse schuld/BBP-ratio tegen 2021-2022 opgelopen zal zijn tot ruim 60%.
Investeerders wachten de uitkomst van de stemming in het Afrikaanse Nationale Congres in december af. Men verwacht niet dat de de kredietstatus van Zuid-Afrika op de vergadering van kredietbeoordelaars op 24 november verder zal worden verlaagd. Wel wordt er rekening mee gehouden dat het land onder een zogenaamde 'credit watch' wordt geplaatst. Een verdere daling van de rating kan echter op korte termijn plaatsvinden gezien de financiële uitstroom uit het land. Sithole gaf de prognose dat de koers van de Rand tegen juni volgend jaar R14,75 ten opzichte van de Amerikaanse dollar zal bedragen. "Het risico bestaat echter dat de Rand nog verder wegzakt," aldus de econoom.
Barry Christie, operationeel manager macadamia's bij Subtrop met Lizette de Wet, SAAGA boekhouder en organisator van het symposium en Derek Donkin, directeur van Subtrop.
Mangosector minder opgewekt
Hoewel de zwakkere Rand gunstig is voor de export is de Zuid-Afrikaanse productie in grote mate afhankelijk van de input-import. Zoals het Bureau for Food and Agriculture Policy in de laatste uitgave van het Landbouweekblad schreef, worden stikstof en kalium nergens ter wereld zo duur betaald als in Zuid-Afrika en fosfaten komen op de vierde plaats.
Er doen anekdotes de ronde dat producenten van mais en zuivel die inputmaterialen importeren de kosten alleen in in Randen terug kunnen verdienen. Deze telers kijken dan ook naar de mogelijkheden om gewassen als macadamia's en avocado's te gaan exporteren. Een aantal telers dat het symposium bijwoonde, vertelde dat de mangoboomgaarden worden vervangen door avocado- en macadamiaplantages. Het afgelopen mangoseizoen kan het best als 'chaotisch' omschreven worden.
Douglas Hoets (Insect Science), Zylon McGaffin (DuRoi Kwekerij), Danie Vaughan (Growmac Kwekerij), Gerhard Duvenhage (Houers Koöperatief), Martin van Nierkerk (Insect Science) en Scott McKenzie (Cederberg tree kwekerij)
Toekomst van retail
Derek Donkin, directeur van Subtrop, bracht vorige week een bezoek aan Beijing als lid van een Zuid-Afrikaanse toelatingsdelegatie. Hij vertelde de aanwezigen op het symposium over het bedrijf JD-com, de op twee na grootste online-retailer met 250 miljoen klanten, hoofdzakelijk in China. De delegatie bracht een bezoek aan het hoofdkantoor in Beijing waar 14.000 medewerkers werkzaam zijn. Het bedrijf heeft 355 magazijnen in 40 verschillende steden.
"Als je dit soort cijfers ziet en je jezelf afvraagt waar je de opbrengst van de twee- tot drieduizend extra hectare macadamia's of duizend tot tweeduizend hectare avocado's kwijt kan dan moge het duidelijk zijn dat hier enorme kansen liggen. Het bedrijf houdt zich niet alleen met retail bezig maar ook met distributie en logistiek. Binnen een paar jaar wil het aan huis bezorgen door middel van drones. Dit is om een idee te geven van de toekomstplannen."
Vertegenwoordigers uit Oost-Afrika: Eric Kimutai en Gilbert Kimutai van Kenya Nut Company
Bonnie Buthelezi van Subtrop en Morongwa Seabela (Protactic) presenteerden een overzicht van hun promotiecampagnes en -programma's voor avocado's van het afgelopen jaar, die er vooral op gericht waren om de consumptie onder gekleurde Zuid-Afrikanen te stimuleren. Thabiso Dubazana van het marketingbureau Minanawe besprak de vele mogelijkheden om dit mogelijk te maken.
Elizabeth van Renen van het Ministerie van Handel en Industrie lichtte het Zuid-Afrikaanse handelsbeleid toe met een verwijzing naar inter alia, de onlangs gesloten Economische Partnerschapsovereenkomst (EPA) met de Europese Unie. Van Renen vertelde verder dat ze hoopte op een ononderbroken voortzetting van de handelsbetrekkingen met het Verenigd Koninkrijk na de Brexit.
De Zuid-Afrikaanse fruit- en notensector beslaat een areaal van ongeveer 55.000 hectare. Binnen de sector zijn 23.000 mensen werkzaam en de economische waarde bedraagt €325 miljoen.