Wereldmarkt ananas
Costa Rica: China nieuwe uitdaging
Costa Rica is een van de belangrijkste leveranciers van ananas; gewone ananas, maar ook biologische ananas en ananas zonder kroon zullen beschikbaar zijn voor de export. Het lijkt erop dat ondanks de orkanen en tropische stormen van een paar maanden geleden, er geen sterke nadelige effecten zijn zoals vertragingen of zeer lage exporthoeveelheden.
Eén bedrijf heeft een uitgebreid programma voor ananassen zonder kroon voor verschillende delen van de wereld, dat ieder jaar in omvang toeneemt. Het bedrijf ziet in dat dit de consumptie verhoogt, en hoopt dat er gewerkt kan worden aan de ontwikkeling van schilmachines in supermarkten, die zouden moeten bijdragen aan een hogere consumptie.
Kwekers in Costa Rica hebben productietechnologie waarmee ze efficiënt kunnen kweken en een goede opbrengst per hectare kunnen realiseren. De havens zijn ook dichtbij, waardoor ze concurrerend zijn op de wereldmarkt. Eén bedrijf zei er zeker van te zijn dat Colombia en Ecuador Costa Rica niet zullen inhalen. De middelgrote bedrijven in deze sector hebben Europa als hun belangrijkste afzetmarkt. Tegelijkertijd hebben Rusland, Turkije, Roemenië en andere Oost-Europese landen hun importhoeveelheden verhoogd."
De nieuwe uitdaging is China; de eerste directe verzending naar Shanghai is al verstuurd. Het zal tijd kosten om de resultaten van deze nieuwe connectie te zien, maar het lijkt een groot succes te worden voor Costa Rica.
Hoewel China in eigen land veel ananassen produceert, vooral in Zuid-China, is het een interessante exportbestemming voor Costa Rica. De Chinese variëteit is heel verschillend van kleur en smaak vergeleken de gouden MD2-ananas. Costa Rica exporteert al een paar jaar ananas naar Aziatische landen, zoals Japan en Zuid-Korea.
Ananas uit Costa Rica heeft op de Chinese markt wel last van concurrentie vanuit de Filipijnen, maar volgens een handelaar is dit niet hun grootste zorg. Hij legt uit dat de uitdaging is om de productie te verhogen, wat noodzakelijk is om voldoende aanbod te hebben. Op dit moment wordt de export gelijkmatig verdeeld over de Verenigde Staten en Europa. De vraag is daar groot en de prijzen zijn hoog, dus exporteurs hebben hun producten nodig voor deze bestaande markten. Als de productie toeneemt, komt er meer ananas beschikbaar voor de Aziatische en Chinese markt.
De reis van de haven van Caldera naar Shanghai -met een transittijd van 25 tot 28 dagen- resulteert in een relatief korte houdbaarheid van het product op de Chinese markt.
Dominicaanse Republiek: productie neemt toe
De productie in de Dominicaanse Republiek is aan het stijgen, en er is één bedrijf dat ernaar streeft om de productie in de nabije toekomst ieder jaar te verdubbelen. Het land zou voor de ananasteelt uitstekende omstandigheden hebben, en weinige schadelijke insecten. De Dominicaanse Republiek heeft daarnaast zeven internationale luchthavens met rechtstreekse verbindingen over de hele wereld. Ook heeft het eiland talrijke havens en zijn de lonen er laag.
Eén exporteur meldde dat de ananassen uit de Dominicaanse Republiek lekker zoet en lang houdbaar zijn, wat goed is voor de export. De meeste telers verkopen hun ananas op de lokale markten, maar een paar van hun krijgen exportcertificaten en zijn nu op zoek naar nieuwe markten.
Brazilië: vraag naar rode ananas
Er is een grote vraag naar de rode Braziliaanse ananas. Importeurs, grossiers en retailers van over de hele wereld zijn op jacht naar deze ananas. Telers overal ter wereld willen beginnen met test-percelen. Er wordt een plantage opgezet in de deelstaat Rio de Janeiro en er zijn mogelijkheden in Costa Rica en Azië om deze variëteit te gaan produceren.
Argentinië: 317 hectare ananasteelt
Ecuador is de belangrijkste ananasleverancier van Argentinië. Het Argentijnse areaal voor de teelt van ananas is 317 hectare met een productie van ongeveer 12.100 ton. De jaarlijkse consumptie is ongeveer 23.000 ton, dus het verschil wordt geïmporteerd uit Ecuador, Paraguay, Bolivia en Brazilië.
Cuba: Orkaan vertraagt aanplant
De zware regenval, veroorzaakt door orkaan Irma, vertraagde de aanplant van ananas in Ciego de Avila, maar er wordt gewerkt aan het uitbreiden van de export van ananas om buitenlandse valuta binnen te halen en de nationale economie te versterken. Ciego de Avila is van plan om vóór het einde van 2018 2.000 hectare ananas te verbouwen en heeft momenteel al 1.459 hectare aangeplant met de MD-2 en Spanish Red variëteiten. Ze zijn ook van plan de export naar Europa te verhogen vanwege de grote vraag vanuit Spanje, Italië en Frankrijk.
Bolivia: nieuwe variëteiten
Ananastelers in de regio Guarayos zijn van plan het hele jaar door ananassen te kweken. Ze werken aan nieuwe variëteiten. De provincie heeft geld geïnvesteerd in onderzoek naar nieuwe, vroegrijpe ananasvariëteiten die geen kwaliteits- of smaakverlies zullen hebben.
Europa
België: Schommelende prijzen en vertraagde aanvoer
België heeft te maken met vrij hoge prijzen en voldoende vraag. Dat is volgens een importeur te wijten aan een combinatie van weersomstandigheden en de invloed van enkele grote bedrijven, die de prijzen hoog houden. Ongeveer de helft van de ananassen die door België worden geïmporteerd is afkomstig uit Costa Rica. Volgens een importeur liggen de prijzen van ananassen in België deze week wat hoger doordat een schip vanuit Costa Rica vertraging opliep. Omdat er nu wat minder ananassen beschikbaar zijn, ligt de prijs tussen de 9,- en 10,- euro per doos. Door dit alles zal er volgende week een teveel aan ananassen zijn, omdat er twee schepen tegelijkertijd in België zullen aankomen. Daardoor zal de prijs dalen tot 6,- à 7,- euro per doos. Vanaf december verwacht de importeur een problematische periode vol vertragingen en slechte weersomstandigheden voor de ananassen die naar België worden verscheept. Bij de term 'naar België' moet een kanttekening worden geplaatst, omdat een deel van de ananassen voor de Belgische markt aankomt in Nederlandse havens.
De maten 6 tot 9 komen het meest voor in België, maar de maten 7 en 8 zijn het populairst. zijn. Het formaat 7 is relatief iets duurder dan de maat erboven, omdat de snijmachines van de Belgische retailers over het algemeen zijn ingesteld op maat 7. Het prijsverschil tussen de maten 7 en 8 schommelt op dit moment tussen de 0,75 en 1,25 euro.
Nederland: winst, gemaakt op ananas in 2015 en 2016 tenietgedaan in 2017
De vooruitzichten voor ananassen waren dit jaar hopeloos, en dat zullen ze ook blijven. Al sinds april is de vraag zeer klein, er was bijna geen promotie en de consumptie lijkt na twee goede jaren helemaal te zijn verdwenen. Ondanks de gebruikelijke consumptiestijging in augustus waren er geen tekorten en geen prijsstijgingen. De 'grote' hoeveelheden die in deze periode naar China werden verscheept, zorgden ook niet voor een stijging van de Europese prijzen. De prijzen bleven in de afgelopen maanden ver beneden de kostprijs en dit zal zo blijven voor de rest van dit jaar.
Het aanbod op de vrije markt was tot twee weken geleden erg groot. Maar vanaf deze week blijkt er vrijwel niets meer beschikbaar te zijn, zelfs niet voor de spotmarkt. Sommige importeurs bestellen slechts de minimum hoeveelheden, om te kunnen voldoen aan hun contracten en de vaste programma's. Ondanks het feit dat er maar weinig ananassen beschikbaar zijn, zijn de prijzen helaas niet eens hoog genoeg om de kosten te kunnen dekken.
Grote ananassen gaan momenteel voor 5 à 6 euro van de hand, afhankelijk van de versheid en het merk. De prijzen voor de midden- en kleine maten 8, 9 en 10 fluctueren tussen de 6,50 en 7,50 euro, wat ook niet kostendekkend is. De balans van dit jaar zal voor alle importeurs negatief zijn. Dit komt doordat de prijzen, los van de vaste contracten en programma's, in de meesten gevallen maar net kostendekkend zijn. En dit weegt niet op tegen geleden verliezen door de verkoop van overschotten op de spotmarkt. Wellicht zullen de prijzen eind deze maand of begin december nog wat opschuiven in de richting van de 8,50 à 9,00 euro, maar prijzen boven de 10,- euro zullen we dit jaar niet meer zien.
Een andere ontwikkeling is dat een toename van kleine importeurs de markt verziekt. Dit effect treedt echter op na ieder goed jaar, bij elk type fruit. Voorzichtigheid en stabiliteit zijn de twee sleutelwoorden die voor 2018 van belang zijn. Dit komt doordat Costa Rica alleen maar meer heeft aangeplant en dat fruit kan niet allemaal naar China en de VS gaan. Europa blijft de grootse afzetmarkt.
Ook een collega-importeur noemt het een historisch slecht jaar. Verliepen de eerste drie maanden van het jaar nog goed, sinds Pasen is de markt in het slop geraakt. Hoofdreden hiervoor is het instorten van de industriemarkt. Alternatieve markten zijn noodzakelijk, maar niet direct voorhanden, waardoor de enige oplossing lijkt te liggen in terugdringen van het areaal.
Duitsland: Bio-prijzen aanzienlijk hoger
De Duitse markt wordt momenteel voornamelijk gedomineerd door de MD2 ananas (extra zoet) uit Costa Rica, aangevuld met een kleine hoeveelheid Victoria ananassen uit Zuid-Afrika. Deze laatstgenoemde moeten echter worden vervoerd als luchtvracht, en zal dus naar verwachting beperkt blijven. Verwacht wordt dat de vraag medio december zijn hoogtepunt zal bereiken.
Op de spotmarkt liggen de prijzen rond de 7,50 euro per doos van 12 kg. De gewone prijzen zijn iets hoger: circa 8 euro per doos van 12 kg. Dit is iets lager dan in andere jaren. In het biologische segment zijn de prijzen aanzienlijk hoger: ongeveer 4,40 euro per stuk. De kwaliteit is over het algemeen bevredigend. De importeurs verwachten dat de hoeveelheden nog meer zullen toenemen, gezien de komende feestdagen.
China: binnenlandse productie in Hainan
Ananas zeer populair op de importmarkten van China. China importeert ananas uit Taiwan, de Filipijnen en Thailand en heeft binnenlandse productie in Hainan, in het zuiden van het land. Dit jaar hebben Costa Rica en Maleisië ook toegang tot de markt gekregen. Taiwan is een van de grootste ananasleveranciers van China. Vanwege tropische stormen is de oogst in Taiwan met 10% gedaald, vooral voor wat betreft ananas van topkwaliteit, wat de prijzen heeft doen stijgen.
Costa Rica startte begin juli de eerste ananasexport naar China. Op dit moment zijn vier bedrijven geregistreerd die naar China mogen exporteren. Over het algemeen denken Costa Ricaanse telers niet dat de opening van de Chinese markt zal leiden tot een sterke toename van het ananas-areaal van Costa Rica, dat momenteel bijna 43.000 hectare beslaat. Dit jaar bestond de export van ananas uit zo'n 30 containers met ongeveer 600 ton ananas per week. Dit cijfer werd laag gehouden omdat de vraag niet aan het aanbod beantwoordde, volgens sommige exporteurs. De Chinese importmarkt voor ananas zal over drie of vier jaar ongeveer 1 miljard dollar (0,86 mld euro) waard zijn.
Ananassen uit de Filipijnen zijn populair op de importmarkt, vooral vanwege hun zoete smaak en de relatief korte transittijd. In oktober kwamen Maleisische ananassen op de markt. Op dit moment zijn daar drie exporteurs die naar China mogen exporteren. De eerste prognoses zijn dat Maleisië jaarlijks 12.000 ton ananas -met een waarde van circa 9,6 miljoen dollar (8,2 mln euro)- naar China zal exporteren. De Maleisische export van ananassen naar China zal naar verwachting tegen 2020 jaarlijks goed zijn voor zo'n 50 miljoen dollar (43 mln euro).
Verenigde Staten: Meer import
De hoeveelheid geïmporteerde ananas bevindt zich nu op een hoger niveau dan in voorgaande jaren.
Costa Rica en Mexico zijn de belangrijkste leveranciers, met nog wat extra import vanuit Guatemala, Panama, Honduras en Colombia. Volgens één importeur is er momenteel zoveel fruit uit Costa Rica dat de andere landen vrijwel geen kans maken. Dit komt doordat de consument de voorkeur geeft aan ananas uit Costa Rica.
Ondanks een tropische storm die het land afgelopen oktober trof, blijven de hoeveelheden ongeveer hetzelfde. De teelt van ananas werd niet nadelig beïnvloed, maar er waren wat problemen vanwege beschadigde wegen. Het vervoer naar het binnenland werd soms wat vertraagd, maar dit had geen invloed op de hoeveelheden en de normale loop van zaken.
Hoewel de ananasprijzen laag zijn vergeleken met vorig jaar, was vorig jaar de markt voor dit fruit gewoon totaal anders. Een vergelijking met vorig jaar gaat niet op, omdat er vorig jaar een stabiele markt was, met een stabiele aanvoer en prima prijzen. Maar door de aankomst van orkaan Harvey in Texas werd dit jaar het meeste fruit dat naar onderweg was naar de Golf van Mexico omgeleid naar de westkust van de VS. Dus los van de normale import werd de markt overspoeld door veel extra fruit. Ook was er fruit dat al weken onderweg was, dus de kwaliteit was niet optimaal, de markt stortte in en deze heeft zich nog niet hersteld.
Er wordt niet verwacht dat de grote hoeveelheden erg zullen afnemen, althans niet gedurende de volgende drie tot vier weken.
Israël: hoogste prijzen ter wereld
De prijzen voor ananas in Israël liggen momenteel rond de 9,- euro per kilo, waarmee de trend van extreem hoge prijzen voor het populaire fruit wordt voortgezet. In feite blijven de prijzen van ananas in Israël tot de hoogste ter wereld behoren, tot wel 20 keer hoger dan de prijzen in de VS en de EU.
De hoge prijzen zijn het resultaat van een beperkte lokale productie en een complexe importsituatie, waardoor het aanbod aanzienlijk vermindert. In Israël wordt jaarlijks tot wel 4.000 ton ananas geconsumeerd, waarbij ongeveer 80% afkomstig is van lokale telers en slechts zo'n 500 ton wordt geïmporteerd.
De import van ananas is moeilijk gebleken vanwege de gevoeligheid van het fruit en de ernstige bezorgdheid over ongediertebestrijding. De lange transittijd vanaf de grote producenten zoals Costa Rica en Zuid-Afrika maakt dat alleen fruit van topkwaliteit naar Israël kan worden verzonden. Verder zijn er in Israël lokale beperkingen die eisen dat alle geïmporteerde ananassen wordt verzonden zonder kroonbladeren, wat de houdbaarheid van de ananas aanzienlijk verlaagt.
Australië: alleen binnenlandse markt
De belangrijkste oogst van Australische ananassen vindt plaats in het voorjaar en de zomer, maar de sector heeft net een winter van overaanbod achter de rug. Dit maakte dat er een twee keer zo groot aanbod was op de markt, wat leidde tot lage prijzen van rond de 2 à 3 Australische dollar (1,30 à 2,00 euro). Dat was het gevolg van de hete zomer, waardoor het fruit eerder beschikbaar kwam. Daarbij arriveerde de normale winteroogst eerder dan normaal, dus telers moesten fruit plukken in plaats van de winter aanplant. De vraag naar ananas is in de winter over het algemeen veel lager, dus probeerde iedereen hun producten eerder op de markt te brengen. De telers hopen nu op een kortere lenteoogst, zodat ze weer wat geld kunnen terug verdienen. De Australische ananassector levert alleen aan de binnenlandse markt.
Ghana: Veel concurrentie op de markt
De ananashandel in het noorden van Ghana heeft het dit seizoen erg moeilijk. Er is veel concurrentie op de markt, waardoor de prijzen van ananas zijn gedaald en de telers en handelaren het zwaar hebben. Er is veel concurrentie op de markt. De kosten van de teelt, de verpakking en het transport knagen aan de winstmarges; een doos ananassen gaat de markt op voor ongeveer 3.00 à 3,50 euro, maar de verpakking alleen al kost 1 euro.
In Ghana worden het hele jaar door ananassen geteeld en exporteert, naar Europa en Noord-Afrika. Op dit moment heeft Noord-Afrika de stabielere prijzen. Ananassen worden ook geëxporteerd naar Zwitserland en Marokko. Zwitserland fungeert als een doorvoerpunt naar andere Europese landen, terwijl Marokko fungeert als doorvoerpunt voor Noord-Afrika.