Göteborg en Helsingborg: het Rotterdam van Zweden

Tholen – Met drie hoofdsteden binnen een cirkel van nog geen 500 kilometer en waar de Oostzee bij extreme kou nog wel eens wil bevriezen, zijn de havens van Göteborg en Helsingborg jaarrond ijsvrij. Niet verwonderlijk dat bij deze steden de twee grootste havens van Zweden te vinden zijn.

De haven van Helsingborg, de tweede haven van het land, verwerkt jaarlijks zo'n 280.000 TEU zeevracht en nog eens 170.000 TEU landvracht. De haven van Göteborg noemt geen exacte cijfers, maar claimt dat 60 procent van het Zweedse containertransport via de haven van deze stad loopt. Dat percentage is gelijk verdeeld tussen im- en export.

bron: www.portofgothenburg.com

En net zoals er in de regio Rotterdam veel bedrijven in de groenten en fruit samenklonteren, zijn de Zweedse importeurs ook rond deze twee steden te vinden. Grote en kleinere importeurs zijn in een straal van een kilometer van elkaar te vinden, even ten oosten van Helsingborg. Hoewel het aantal spelers beperkt is, noemt een importeur uit Helsingborg de concurrentie als grootste bedreiging. Veel bedrijven in de sector hebben een buitenlandse eigenaar, zo is bijvoorbeeld Everfresh onderdeel van Total Produce.

Voor verkoopkantoren uit landen van het zuidelijk halfrond is geen plaats, legt een importeur uit. "Het is een kleine markt met 10 miljoen consumenten," legt hij uit. Daar komt bij dat het retaillandschap geconcentreerd is. ICA is de grootste speler met een marktaandeel van net boven de 50 procent. Andere grote spelers zijn Coop en Axfood. Van de internationaal bekende discounters is alleen Lidl in Zweden te vinden. Waar deze keten in andere markten voor een aardverschuiving in het retaillandschap zorgde en in de VS de eerste tekenen van een prijzenoorlog zichtbaar zijn sinds de Duitse supermarkt afgelopen voorjaar voet aan wal zette in de VS, is het effect in Zweden beperkt. "Lidl heeft 170 filialen en ze verdienen geld. Ze doen het heel goed," vertelt de importeur. Toch is er van een prijzenoorlog geen sprake ondanks de hoge prijzen voor groenten en fruit in de supermarkten. "Ik hoorde eens iemand zeggen dat we het aantal vierkante meters supermarkt voor een bevolking van 50 miljoen hebben," verklaart de importeur. "Daarnaast hebben de supermarkten ruime openingstijden. Dat kost veel geld."
 
Naast de supermarkten vormt de horeca een groeiende markt. Deze groep vormt een belangrijke afzetmarkt voor de importeur. Ook in het horecasegment verschuift de markt. Ongeveer 15 tot 20 procent van de menuprijs wordt ingenomen door voeding. Daarvan wordt ongeveer de helft uitgegeven aan het vlees. Een horecaleverancier gespecialiseerd in groenten en fruit uit Göteborg vertelt dat de prijs voor vlees de laatste jaren gestegen is. Daardoor komt er meer ruimte voor groente op het bord.

De Zweden geven veel geld uit aan eten in restaurants. "In Stockholm spendeert men 51 procent van de uitgaven aan voeding aan uiteten gaan," rekent de groothandelaar voor. In Göteborg staat dat percentage op 16 procent. Het bedrijf levert aan restaurants in de regio Göteborg. De grootste uitdaging voor hem is om voldoende personeel te vinden.

Werknemers uit andere Europese landen maken alleen kans als ze Zweeds verstaan. "Chauffeurs zijn het visitekaartje van ons bedrijf. Zij hebben contact met de chefs," legt hij uit. De taalbarrière is dan onoverkomelijk, ook omdat de chauffeurs die de bestellingen afleveren informatie inwinnen voor de afdeling sales.