Chronische ziekten behandelen met voeding

Voeding verdient een prominentere plaats bij de behandeling van chronische ziekten en kan op die manier in belangrijke mate bijdragen aan gezondheidswinst. De grootste gezondheidswinst is haalbaar bij de behandeling van cardio-metabole ziekten (zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2) en diverse darmaandoeningen. Gezonde voeding heeft niet alleen een positief effect op de te behandelen chronische ziekte, maar ook op andere chronische ziekten en zelfs de algehele gezondheid. Voeding biedt daarmee een uniek voordeel boven farmacotherapie. Dit is de conclusie van een kennissynthese over de rol van voeding in de behandeling van chronische ziekten.

Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben in samenwerking met vier andere instellingen in opdracht van ZonMw de actuele kennis over de rol van voeding in de behandeling van chronische ziekten gebundeld. In de kennissynthese gaan ze in op voedingsadviezen in behandelrichtlijnen en de toepassing van voedingsadviezen in reguliere zorg. Ook worden barrières benoemd die effectieve inzet van voeding als onderdeel van de behandeling in de weg staan. De onderzoekers geven aanbevelingen voor onderzoek, beleid en praktijk.

Begin met voedingsadvies
Voedingsadviezen in de huidige behandelrichtlijnen worden vrijwel niet ingezet ter behandeling van chronische ziekte maar vooral aangewend ter preventie van ziekte, zo blijkt uit de kennissynthese. 'Er wordt vaak eerst gestart met medicatie en daarna wordt pas voedingsadvies gegeven. Dat kun je ook omdraaien indien dat mogelijk is: eerst kijken wat er met voeding te behalen valt', aldus Renger Witkamp, hoogleraar voeding en farmacologie aan Wageningen University & Research. De Richtlijnen Goede Voeding bieden een goed vertrekpunt voor voedingsadvies en kunnen waar nodig worden gecombineerd met ziektespecifieke aanpassingen.

Voeding als onderdeel van brede leefstijlaanpak
Onder een breed veld van geraadpleegde experts bestaat er een grote mate van consensus dat er met voedingsmaatregelen veel meer bereikt kan worden dan nu het geval is. Voeding kan een belangrijke rol spelen in de behandeling van chronische ziekten zoals cardio-metabole aandoeningen en darmziekten, maar ook ter ondersteuning van de behandeling van longaandoeningen en kanker. Voorwaarde hiervoor is dat voeding onderdeel is van algemene en duurzame leefstijlverbeteringen.

Aandacht voor voeding in opleiding zorgprofessionals
De onderzoekers concluderen dat voeding een prominentere plaats in de behandeling van chronische ziekten verdient. Om dit te bereiken is meer aandacht nodig voor het belang van voeding in de opleiding van zorgprofessionals zoals artsen, verpleegkundigen en praktijkondersteuners. De expertise van diëtisten en voedingswetenschappers kan door artsen en beleidsmakers beter worden benut dan nu het geval is. Inzicht in elkaars expertise en verantwoordelijkheden moet al tijdens de opleidingen worden bevorderd. Daarnaast zijn nieuwe behandelmodellen nodig die uitgaan van een multidisciplinaire en ziekte-overstijgende aanpak. De onderzoekers concluderen: 'Op de lange termijn vraagt de optimalisatie van de rol van voeding bij chronische ziekte om uitbreiding van de kennisbasis en een integrale aanpak voor dit maatschappelijke probleem'.

Bron: Wageningen University & Research