De grapefruit heeft een flinke val meegemaakt. in 1976 stond dit citrus nog in de top van meest geliefde fruitsoorten in de Verenigde Staten, maar sindsdien is de consumptie in een neerwaartse spiraal beland. Volgens statistieken at de gemiddelde Amerikaan toen 25 pound (11 kilo) grapefruits per jaar. Dat cijfer is tegenwoordig een tiende van wat het ooit was: 2,5 pound (1,1 kilo). De consumptie is met zeventig procent gedaald.
Wat mede bijdroeg aan de dalende consumptie zijn een aantal wetenschappelijke studies, waarvan de eerste al in de jaren '70 gepubliceerd werden, die concludeerden dat grapefruit de effecten van medicijnen kon beïnvloeden. Onder andere medicijnen voor een hoog cholesterol, hoge bloeddruk en medicijnen tegen angst zouden reageren op grapefruits. Bijkomend nadeel: de grapefruit is het meest geliefd onder ouderen. Dat is ook de groep die het meest waarschijnlijk een van de medicijnen gebruikt.
Verenigde Staten: areaal Texas stijgt
Aan de productiezijde daalt het areaal in vrijwel alle staten van de VS, voor zowel de rode als witte variëteiten. De teelt van witte grapefruit verliest wel sneller terrein dan de rode rassen. Binnen de rode variëteiten is de vraag naar de donker gekleurde grapefruits het grootst. Op rassenniveau gaat het om Star Ruby, Flame en Rio Red.
Alleen in Texas werd het areaal in 2014-2015 uitgebreid ten opzichte van het voorgaande seizoen. In Californië bleef het areaal stabiel. Deze groei van het areaal vertaalt zich echter niet in een groter productie volume berekend in dozen. Die cijfers laten een daling zien ten opzichte van het voorgaande jaar.
Citrus Greening lijkt echter minder desastreus te zijn voor Grapefruit dan voor ander citrus. Dat betekent niet dat de teelt niet bedreigt wordt door de ziekte, maar de gevolgen onder sinaasappel- en mandarijnentelers zijn groter.
Seizoen Florida vertraagd
Florida, een van de bekendste teeltgebieden wereldwijd, heeft een relatief hete en vochtige zomer achter de rug. Daardoor rijpt het fruit langzamer en begint het seizoen later dan normaal. Er wordt een vertraging van twee tot drie weken verwacht en er zullen meer kleine kalibers op de markt komen. Telers die al wel aan de minimale eisen voor Brix voldoen, zijn begonnen met de oogst. Met een prijs van 30 dollar per doos ontvangen ze een goede prijs. Op het hoogtepunt van het seizoen schommelen de prijzen doorgaans tussen de 12 en 14 dollar per doos.
Op de binnenlandse markt concurreert Florida met de telers in Texas, waar het areaal van de Rio Red stijgt. Op de exportmarkten heeft Florida een stevigere voet aan de grond.
In de Indian River regio, bekend vanwege de goede kwaliteit grapefruit, verwacht het seizoen aan te vangen op 5 oktober. Januari en februari zijn de hoogseizoen maanden in kwaliteit van het fruit. De vraag piekt echter in de weken rond Thanksgiving en in aanloop naar de Kerst.
Grapefruitsector Israël krabbelt op na jaren van verlies
De grapefruitexport krabbelde afgelopen seizoen weer op na een dip in 2013/2014. In week 22 (eindigend op 30 mei), het hoogtepunt van het exportseizoen, stond de teller op 5263 ton. Daarmee kwam het volume 37 procent hoger uit dan in het voorgaande seizoen.
In de afgelopen vier jaar is het areaal wel geslonken. Daar lijkt afgelopen seizoen een kleine verbetering in gekomen te zijn. De ommekeer wordt ook ingegeven door de markten in het Verre Oosten, waar de vraag stijgt en de jongere generatie ziet het fruit ook weer zitten.
Naar verwachting zal de export dit seizoen op eenzelfde niveau uitkomen als het voorgaande. De start was goed en er worden positieve resultaten verwacht voor de telers.
Europa
Tussen november en april is Florida nog altijd de grootste leverancier van grapefruits voor de Europese markten. Wel is er concurrentie uit Israël, Turkije, Mexico en Spanje. Frankrijk is een van de grootste Europese markten voor dit citrus. Andere grote markten zijn Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk. Ook Polen, Zweden, Denemarken en Zwitserland nemen veel grapefruits uit Florida af.
Spaanse oogst -12%
Spanje verwacht dit jaar een grapefruitoogst van 72.000 ton. Dat is 12 procent minder dan in het voorgaande seizoen toen 81.900 ton geoogst werd. De dalende opbrengst is, net als voor ander citrus, veroorzaakt door het weer. Daarnaast wordt in sommige regio's de grapefruit verruild voor de citroenteelt. Het exportcijfer komt naar verwachting uit op 60.000 ton. Vorig jaar kwam de export uit 63.156 ton, waarvan 61.000 ton binnen Europa. Grote afzetmarkten zijn Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Een klein volume werd naar derde landen geëxporteerd, vooral Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zijn goede afnemers van het citrus.
Het Zuid-Europese land heeft een goede positie in Europa veroverd ten koste van Turkije. Kwaliteitsproblemen en overvloedig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen worden door een Spaanse teler genoemd als oorzaak voor het dalende marktaandeel van Turkije.
Frankrijk: grapefruit geen 'convenience'
De Franse consumptie staat onder druk, toch viel dit jaar de markt mee, vertelt een handelaar. De prijzen voor grapefruits lagen hoog, mede door een vrijwel lege markt. De eerste Mexicaanse grapefruits werden begin van de maand geïmporteerd, maar een importeur vertelt de voorkeur te geven aan de Zuid-Afrikaanse. Volgens de importeur zijn Mexicaanse grapefruits te groen en is de smaak minder goed dan die van de Zuid-Afrikaanse tegenhanger.
De dalende vraag wijt een importeur ook aan de veranderende markt. De grapefruit blinkt niet uit als het om gemak gaat, en consumenten kiezen toch vaker voor een easy peeler of een ander convenience product, betoogt hij. De vraag naar grapefruits piekt in de lente en in september/oktober. Voor de import is er een duidelijke rangorde, aangevoerd door Florida als 'prefered supplier' vanwege de kwaliteit. Zuid-Afrika is een goed alternatief als leverancier van product van het zuidelijk halfrond. Israëlische grapefruits kennen een gemiddelde kwaliteit en een gemiddelde prijs en zijn daarom ook geschikt voor de Franse markt. Turkse, Egyptische en Spaanse grapefruits hebben volgens deze importeur een lagere prijs, maar ook een lagere kwaliteit.
Daarnaast worden op het Zuid-Franse eiland Corsica grapefruits geteeld op een klein areaal. De productie is volledig bestemd voor de Franse markt.
Britse markt bijna leeg
De Britse markt heeft een sterk seizoen met Zuid-Afrikaanse grapefruits achter de rug. Met name de Star Ruby deed het goed, prijzen liggen rond de 14 tot 15 pond (19-20 euro). De laatste Zuid-Afrikaanse grapefruits komen op de markt, waarna een gat valt in de aanvoer voordat de Turkse, Israëlische en Spaanse producten op de markt komen. Wel is er geringe aanvoer uit Mexico.
Nederland telt weinig specialisten Florida Grapefruit
In het verleden telde Nederland meerdere importeurs van Florida Grapefruits, maar in de afgelopen jaren is het aantal specialisten gedaald. Deze specialisten hebben dan ook alleen lovende woorden voor de Florida Grapefruit: "Niet iedereen heeft er klanten voor. Echte specialisten weten de grapefruit uit Florida nog te waarderen. Florida-grapefruit heeft weliswaar wat meer schilschade, maar het is wel de allerlekkerste met twee keer zoveel sap, een dunnere schil en een veel hogere brix als een sinaasappel." De prijzen voor de grapefruits zijn goed met 17 tot 18 euro en een grote vraag. Importeurs spreken over 'goudprijzen' die ze in jaren niet hebben gezien.
Belgen kiezen voor Florida
Bij Belgische handelaren zijn maar kleine volumes grapefruit te vinden. De handel wacht af tot de start van het seizoen in Florida, omdat de consument een duidelijke voorkeur heeft voor deze grapefruits. De hoge prijzen, tot 18 euro, waarmee Zuid-Afrika het seizoen afsloot, wordt door de handel geïnterpreteerd als een teken van veranderingen in de wereldmarkt. Europa is niet langer de enige markt voor het citrus. De aanvang van het Florida-seizoen zal goed verlopen, verwacht de handel. Met hoge prijzen voor Zuid-Afrikaanse grapefruits en een bijna lege markt bij de start van het seizoen ziet het er positief uit.
Hoge prijzen op Duitse markt
De prijzen in Duitsland zijn goed en zullen naar verwachting voorlopig goed blijven. Daarmee rekent de handel op een positief seizoen. Tijdens het laatste seizoen lagen de prijzen nog onder de kostprijs, dit jaar brengen de Zuid-Afrikaanse en Mexicaanse grapefruits meer op. De vraag piekt tijdens de wintermaanden. De Duitse consument heeft een duidelijke voorkeur voor de rode rassen, er is geen vraag naar de witte. Volgens de Duitse handelaar is de vraag naar witte grapefruits het grootst in Japan en Italië.
Turkije spreidt export
De oogst begint naar verwachting in week 43, twee weken later start de oogst van de witte grapefruit. Gedurende het seizoen worden de rassen Star Ruby, Ruby Red, Rio Red en White Marsh geoogst. Belangrijkste exportmarkten zijn Commonwealth of Independent States (CIS; voormalige Sovjetrepublieken) met Rusland als belangrijkste markt. Daarna volgen Europa, Midden-Oosten en Azië. De spreiding van de export naar verschillende markten is belangrijk, vertelt een handelaar, want elke markt heeft eigen voorkeuren voor maten en rassen.
Zuid-Afrika sluit succesvol seizoen af, Azië veelbelovend
Het seizoen nadert zijn einde, eind van deze maand worden de laatste grapefruits geoogst. De export naar Europa werd echter al eerder stilgelegd. Exporteurs kijken tevreden terug op het seizoen, alle markten leverden goede resultaten. Dat de grapefruitexport dit jaar ook positief verliep, doorgaans is grapefruit een zorgenkindje, is mede te danken aan een meer gespreide uitvoer, legt een exporteur uit. "We hebben een droge zomer gehad tijdens het regenseizoen, dus waren er zorgen over de maten van de grapefruits", vertelt een exporteur. "Grote kalibers zijn het meest geliefd." Veel citrustelers willen de grapefruits zo snel mogelijk verpakt hebben om de lijnen vrij te maken voor de Valencia's. Dit jaar was er een groep onder de naam 'TASTES' die de export in het ook hield en het beschikbare volume reguleerde. Er werd gekeken naar de vraag in plaats van de producten gewoon op de markt te brengen. Vaak wordt een groot volume in één keer op de markt gebracht wat de prijzen laat kelderen, die aanvoer was nu vlakker.
Zuid-Korea is een veel belovende markt. De grenzen zijn nu voor het derde jaar open voor Zuid-Afrikaanse grapefruits, de Koreaanse markt nam zo'n 600.000 tot 700.000 dozen af. Ook de Chinese markt geeft positieve signalen. In Azië is er geen concurrentie van de pomelo's, naast dat het een ander product is, overlappen de seizoenen niet.
Australië ruikt exportkansen
In het zuidelijk deel van het land, South Australia, Victoria en New South Wales, is de oogst in volle gang. Telers zijn tevreden over de maat 40 (100mm) en de kwaliteit van het fruit. De vraag naar grapefruits gaat naar verwachting stijgen nu de temperatuur stijgt en de mandarijnenaanvoer afremt. Op de exportmarkten ziet Australië ook mogelijkheden nu er een gat valt tussen het Zuid-Afrikaans seizoen en de start van Florida. De exportkansen liggen dan vooral in China, Japan en India. De gesloten handelsakkoorden dragen bij aan het potentieel, maar bijvoorbeeld ook in Japan wordt de negatieve link tussen grapefruit en bepaalde medicijnen gelegd. Dat kan de handel afremmen.
Azië groeimarkt
De Aziatische markt heeft nog wel een groeiende interesse in de grapefruit. De populariteit in China is vooral groot rond het Chinese Nieuwjaar.
De Chinese markt is afhankelijk van de import. Er is een kleine teelt, maar de meeste consumenten geven de voorkeur aan de (honey) pomelo. De invoer komt vooral uit Thailand, Israël, Argentinië, Peru, Spanje, Cyprus, Zuid-Afrika en Australië. De import uit Zuid-Afrika komt dit jaar naar verwachting uit op 1,4 miljoen dozen. Op de Chinese markt kan de grapefruit echter ook voor verwarring zorgen; het Chinese woord voor pomelo wordt vaak vertaald met grapefruit en andersom.
Egypte exporteert vooral naar Wit-Rusland
Wit-Rusland is de belangrijkste afnemer van Egyptische grapefruit, aldus een Egyptische handelaar, vooral voor de witte rassen. De Ruby is in trek in Dubai en de andere landen in het Midden-Oosten. Daarnaast zijn Nederland, Polen en Oost-Azië afnemers. De Egyptische consumptie is laag
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan meloenen centraal.