Opmars van de optische sorteermachines

Erwin lijkt gelijk te gaan krijgen, want Ellips maakt nog steeds een indrukwekkende groei door. Niet alleen in belangstelling uit de sector, maar ook in de veelzijdigheid van de software. Op de recente PMA-beurs in het Amerikaanse Anaheim ontmoetten we Erwin Bakker opnieuw. Welke nieuwe ontwikkelingen kan hij ons melden?

De laatste keer sprak Erwin nog voornamelijk over uien, maar zoals we intussen weten beoordeelt de software uit Eindhoven ook de kwaliteit van kersen, perziken, tomaten, asperges, aardappelen en nog tal van andere producten. Als we hem op de beursvloer treffen, gaat het over de interne kwaliteit van kiwi's. Zowel groene als gele.

"Wij beoordelen ze allebei," zegt Erwin. "Eerst maken we een ruwe schatting van de hoeveelheid groene en gele kiwi's. Zo'n schatting komt in feite tot stand doordat we, na de data te hebben verzameld en geanalyseerd, een profiel kunnen aanmaken voor een kiwi. Op basis van die schattingen kunnen we de klant adviseren over het instellen van de machine. We hebben dit eerder met uien en appelen gedaan en ook met granaatappelen werkt het uitstekend. Het is even een kwestie van instellen in het begin, maar in slechts een paar weken kun je zo'n sorteerder behoorlijk verfijnen."

Het gaat dus om het instellen van parameters: wat is acceptabel en wat niet. In feite moet je een machine vertellen wat hij ziet. Die parameters zijn uiteraard per vrucht verschillend, maar willen per productiegebied ook nog wel uiteenlopen. Een kwestie van finetunen dus.

"Daar komt bij," zegt Erwin, "dat we ons ontwikkelproces nu zodanig hebben opgezet dat de software zelf de correlaties legt. Daarmee bedoel ik dat we de data kunnen invoeren, dus de variabelen en dat de software vervolgens een model voor je maakt. Die kunnen we als een profiel weer invoeren in de sorteerder."

Een zelflerende machine dus? Ja, zegt Erwin. Maar hier spreekt hij van een bijna noodzakelijk proces. Het alternatief, legt hij uit, is in toenemende mate ondoenlijk. "Van een batch ga je bijvoorbeeld honderd vruchten meten. Dan moet je ze eerst doorsnijden en invoeren in een Excel-sheet. Die sheet voer je weer aan de sorteerder en die gaat op basis daarvan de batch sorteren. En dat elke keer opnieuw! Dan ben je natuurlijk eeuwen bezig. En je moet er ook nog honderden doorsnijden." Hij schudt lachend het hoofd: "Ik geef het je te doen. Maar met een gedegen profiel zou dat dus niet meer nodig zijn."

Omdat de kiwisector hoofdzakelijk op deze wijze sorteert, ligt er in principe dus een hele markt open voor Ellips. Erwin betoogt dat sorteren "op het oog" niet alleen tijdrovend is, maar ook minder accuraat. Een expert op de vloer, zegt hij, had er drie op de vijfentwintig fout. Dat is een hoge foutmarge als je over een jaaromzet spreekt. 

Een paar maanden terug moest Erwin nog erkennen dat Ellips in de AGF-sector relatief onbekend was. "Wij zijn vooral een toeleverancier van de AGF," zei hij toen. "Ik kan niet zeggen of er binnen een paar jaar geen oculaire kwaliteitscontrole meer zal zijn, of dat er dan geen aardappelpakstation meer bestaat. Het is, naast de technologie, een kwestie van grenzen opzoeken. Een werknemer aan een pakstation kan niet in een product kijken, dat zal toch een bepaalde software moeten doen. En als de consument steeds hogere kwaliteitseisen stelt, dan zal de technologie gelijke tred moeten houden." 

Maar nu is de ondernemer al een stuk positiever over de terreinwinst in de AGF. 

"Ik denk dat het niet zolang meer duurt voordat iedereen een inwendige kwaliteitsmachine heeft staan," voorspelt hij. Daarbij denkt hij niet alleen aan de behoefte op de werkvloer. "Het zou me in het geheel niet verbazen wanneer bijvoorbeeld de retail erom gaat vragen. Die koopt op den duur alleen nog een lading granaatappelen als die op interne kwaliteit gecontroleerd is. Hier in Amerika zijn ze al zo ver. Twee jaar terug zijn ze begonnen met de eerste elektronische kersensorteerders. Nu zeggen de supermarkten doodleuk: als je geen optische sorteerder hebt, kopen wij jouw kersen niet!"

In de VS lopen ze wat dat betreft sowieso vooruit, stelt Erwin. Waar de Nederlandse markt nog aan het idee snuffelt, daar maakt Amerika een snelle opmars. Het bedrijf van Erwin Bakker installeerde onlangs acht sorteerlijnen in Washington State. "Uit voorzorg," vult Erwin aan. "Maar ze hadden de apparatuur nog niet geplaatst of ze kregen prompt binnenrot in de rode uien. Dankzij de sorteerders heeft het bedrijf toch nog 4.000 ton kunnen afzetten." Het praatje deed snel de ronde, en meerdere AGF-bedrijven hebben zich intussen gemeld. Erwin: "Amerika blijft gewoon een interessante markt voor ons: voor een deel is het onontgonnen terrein, maar toch ligt de behoefte er. De Amerikanen hebben bovendien weer hele andere kwaliteitseisen."

Ook wat betreft de technologische vooruitgang blijft Ellips positief, al houdt Erwin een slag om de arm. "Honderd procent detectie zullen we nooit gaan halen," zegt hij. "Niemand haalt dat. Er is altijd een marge van uitval. Maar we komen een heel eind, en dat geeft vertrouwen!"

Website: www.ellips.com