Rellen in Zuid-Afrika: gevaar voor fruitcontracten met retailers

Sinds vorig jaar november zijn Afrikaanse landarbeiders al bezig met stakingen voor een hoger minimumloon. Momenteel lijkt het erop dat ze de strijd gaan winnen. De overwinning kan ervoor zorgen dat duizenden mensen hun baan verliezen, omdat telers afhankelijk zijn van leveringscontracten bij klanten zoals Asda, Walmarts in het Verenigd Koninkrijk. Telers willen mechaniseren om beter in te spelen op de vraag van retailers en uiteindelijk personeelskosten te besparen.

Tijdens de stakingen en protesten zijn er al drie mensen omgekomen. De stakingen zijn voornamelijk bezig in de West-Kaap, de grootste fruitproducerende regio van het land. Arbeiders willen een loonsverhoging van €5,92 naar €12,68 per dag. De Zuid-Afrikaanse fruitexport heeft een belangrijke wereldwijd aandeel. Het land is goed voor ongeveer 11% van de mondiale druiven- en perenexport. De stakingen vielen samen met de piek van het oogstseizoen. Zo is de naam als betrouwbare leverancier nu aan het wankelen en heeft Zuid-Afrika al marktaandeel verloren aan concurrenten zoals Chili. "Heel veel klanten vragen hoe het nu zit met de onrust in Zuid-Afrika", vertelt Pieter du Toit, directeur van Du Toit Group, één van de grootste telers en leveranciers in Zuid-Afrika met klanten als Asda en Edeka. "Wat we moeten doen, is de mechanisatie tot een hogere prioriteit maken."

Het aantal werknemers op teeltbedrijven is het afgelopen decennium al 30% gedaald tot 680.000 als gevolg van het vervangen van mensen naar machines. De overheid is bezig om deze trend te stoppen en wil nieuwe banen creëren om de werkloosheid in Afrika tegen te gaan. Het is dus de overheid tegen de telers en exporteurs die aan retailers leveren en juist meer willen mechaniseren.

Er zijn nu al merkbare vertragingen in verzendingen volgens een woordvoerder van Sainsbury's. Men hoopt dat de situatie zich stabiliseert. De stakingen zouden een gevaar kunnen zijn voor nieuwe contracten met retailers.