Door de politieke stabiliteit en sterke gas en olieprijzen, is de omzet van de Russische retailmarkt tussen 2001 en 2011 vervijfvoudigd en ligt nu jaarlijks op meer dan 600 miljard dollar. Cijfers wijzen uit dat deze branche het steilste gedeelte van zijn groeicurve heeft bereikt. Hoe zullen Russische retailer's reageren op de komende uitdagingen in deze kritische periode van groei? Zullen buitenlandse retailer's een stukje meepakken van deze groei?
Door de oppervlakte van het land en de economische ontwikkeling is de retail markt verdeeld onder een aantal spelers. Terwijl grote retail ketens proberen om de concurrenten te belemmeren om op deze markt te komen, is hun marktaandeel relatief klein. De X5 Retail Group is de grootste supermarktketen, zij controleren 5.6% van de markt, de top tien van supermarktketens vertegenwoordigen minder dan 20% van de markt. Dit staat in schril contrast met de ontwikkelde West-Europese markt, waar toonaangevende supermarktketens een marktaandeel hebben van meer dan een kwart van de totale markt, bijvoorbeeld Tesco heeft in Engeland meer dan 30% marktaandeel en Edeka in Duitsland 26% marktaandeel.
De gelegenheid tot uitbreiding van het marktaandeel is brandstof voor een felle strijd tussen de Russische supermarktketens om zowel regionaal als internationaal marktaandeel te winnen. Welke keten als nummer 1 eruit wil komen is afhankelijk van hoe deze omgaat met de logistieke uitdagingen van het land zoals de slechter wordende infrastructuur, verantwoordelijk omgaan met uitbreiding en het het goed kunnen manoeuvreren in de onzekere omgeving van regelgeving.
Het Russische wegennetwerk bestaat uit 981.673 kilometer, waarvan 775.682 is geasfalteerd. ( ter vergelijking, Amerika heeft 6.7 miljoen kilometer aan wegen, waarvan 4.3 miljoen kilometer is geasfalteerd).
Daar komt nog bij, dat er in het land een tekort aan opslagruimte is. Het bedrijf Colliers Internationaal geeft aan dat er 7.525.146.24 m2 aan industriële ruimte in Rusland aanwezig is, terwijl de stad Chicago alleen al 49.888.932.5 m2 aan opslagruimte heeft volgens de firma Newmark.
Alle leiders in de Russische retailmarkt moderniseren in hoog tempo de logistieke bedrijfsprocessen.
De Russische keten Magnit staat op dit moment bekend als logistieke innovator. Met als resultaat dat ze met de opbrengsten snel inlopen op marktleider X5. Ten opzichte van vorig jaar is de winst in de eerste helft van 2012 meer dan verdubbeld, terwijl de winst van X5 in dezelfde periode met 20.6% naar beneden is gegaan. X5 zijn bezig met een logistieke inhaalslag. Hoge kosten, door het openen van een nieuw distributiecentrum met een nieuw import systeem, hebben de winst onder druk gezet.
In vergelijking met de concurrenten heeft Magnit als voordeel dat ze de totale goederenstroom in de toevoerketen onder eigen beheer hebben gebracht. Tussenpersonen en dus extra kosten zijn niet langer nodig. Op dit moment beschikt Magnit over een onafhankelijke toevoerketen met een eigen wagenpark van 3.900 auto's en een eigen netwerk van 15 distributiecentra's van ongeveer een areaal van 362.321.856 m2. Zij blijven dit netwerk uitbreiden, met eind mei 2012 de opening van een nieuwe accommodatie om de omgeving van Volga te bedienen en dus een verdere uitbreiding richting het oosten.
De Russische retailmarkt is behoorlijk verzadigd en de hindernissen om deze markt te betreden zijn hoog. De twee buitenlandse ketens met succes hebben één ding gemeen: zij hebben het ijzer gesmeed toen het heet was. De Duitse keten Metro en de Franse keten Auchan hebben zijn begin 2000 de Russische markt opgegaan, voordat de concurrentie was ingeburgerd. Metro en Auchan zijn binnen de top tien van supermarktketens de enige twee niet Russische bedrijven die een leidende positie op de retailmarkt innemen.
Wallmart heeft voormalig CEO van X5 Lev Khasis aangesteld als Senior Vice President voor internationale activiteiten, zij willen een tweede poging om de Russische markt te veroveren ondernemen. Lev Khasis speelde een hoofdrol om X5 in Rusland marktleider te laten worden en heeft ervoor gezorgd dat de jaaromzet gestegen is naar 15 miljard US dollar. Wallmart zal hem strategisch inzetten om de markt opnieuw te benaderen.
Bron: knowledge.wharton.upenn.edu