In de context van de dubbelcijferige marktgroei en de nieuwe EU-verordening voor de biologische landbouw zijn vooraanstaande experts en retail inkopers samengekomen om de toekomst van de markt voor biologische producten te bespreken tijdens het inaugurele BioFruit Congres. Dit congres werd gezamenlijk georganiseerd door Eurofresh Distribution magazine en Fruit Attraction in samenwerking met Proexport. Het evenement vond plaats op woensdag 24 oktober in de Organic Hub op Fruit Attraction Madrid en kon rekenen op een opkomst van ongeveer 400 mensen.
De sprekers - inclusief de beste experts op het gebied van biologische versproducten en toonaangevende Europese retailers van biologische voeding (Carrefour, Coop Switzerland) - deelde een analyse van de huidige toestand van de biologische groenten- en fruitsector en de vooruitzichten voor de toekomst. Raoul Calleja, directeur van Fruit Attraction, opende de sessie door te zeggen dat het passend was dat het evenement zijn debuut maakte tijdens het 10-jarige jubileum van Fruit Attraction.
Eurofresh Distribution redacteur en consultant Pierre Escodo, de moderator van het congres, zei dat hij net terug was van het PMA Fresh Summit-evenement in de Verenigde Staten, waar sprake is van een opleving van de biologische consumptie, waarbij de uitgaven aan biologisch fruit in 2017 met 20% zijn gestegen op jaarbasis tot 1,8 miljard dollar en dat voor groenten met 6% tot 3,1 miljard dollar. Hij haalde ook gegevens van AMI aan die laten zien dat de omzet van biologische voedingsmiddelen in Duitsland met 5,9% steeg tot iets meer dan 10 miljard euro vorig jaar, waarvan supermarkten 5,93 miljard euro vertegenwoordigden (+8,8%). Escodo zei dat het congres de toekomst van de biologische groenten- en fruitmarkten zou verkennen, met name zaken als de waarschijnlijke gevolgen van de nieuwe EU-verordening voor biologische producten, vooruitzichten voor een hogere consumptie van biologische groenten en fruit en of andere producten met een toegevoegde waarde, zoals zero residu, zou meer belangstelling van de consument kunnen trekken.
1. Wereldwijde trends en de impact van de nieuwe EU-verordening voor de biologische landbouw
De nieuw EU-verordening voor de biologische landbouw
Elena Panichi, plaatsvervangend hoofd van de Organics Unit, Agriculture & Rural Development bij de Europese Commissie, sprak over de nieuwe EU-wetgeving voor de biologische landbouw en de etikettering van biologische producten. Ze zei dat in 2016 het areaal biologische landbouwgrond in de EU 11,9 miljoen hectare bedroeg (+63% sinds 2007). De EU is de op een na grootste biologische markt ter wereld geworden na de Verenigde Staten, met een biologische afzet in de detailhandel van in totaal 30,7 miljard euro in 2016. Het biologische wetgevend kader van de EU moest worden hervormd omdat het werd ontwikkeld toen de biologische markt slechts een niche was, terwijl het vandaag de dag een belangrijke en echt volwassen markt is, zei ze.
Na meerdere jaren onderhandelen werd de verordening voor een nieuw systeem gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie in juni 2018 en zal van toepassing zijn vanaf januari 2021. Panichi zei dat het nieuwe systeem duidelijke en uniforme regels voor iedereen biedt. "Wij zijn van mening dat deze hervorming een substantiële toegevoegde waarde heeft voor de sector in termen van vereenvoudiging maar met name op het gebied van harmonisatie. Het is inderdaad in de harmonisatie dat we een hoger niveau van democratie zien, omdat dit betekent dat alle producenten aan dezelfde regels zullen worden onderworpen en we een gelijk speelveld zullen creëren, niet alleen voor exploitanten in Europa maar ook tussen exploitanten in Europa en andere landen."
Panichi zei dat de secundaire wetgeving nu wordt voorbereid. Er wordt eerst gewerkt aan regels voor biologische teelt, de ontwikkeling van controleregels begint aan het einde van dit jaar, gevolgd door handelsregels later in 2019. Ze zei dat de Commissie de sector blijft raadplegen en open staat voor input van stakeholders.
FIBL en IFOAM: EU en wereldwijde vraag naar biologische producten
Julia Lernoud, data- en informatiemanager bij het onderzoeksinstituut voor biologische landbouw (FiBL) in Zwitserland, en een van de redacteuren van The World of Organic Agriculture. Statistics and Emerging Trends 2018, deelde enkele hoogtepunten uit de meest recente wereldwijde enquête over biologische landbouw. De resultaten tonen aan dat de consumentenvraag naar biologisch voedsel wereldwijd groeit, met een wereldwijde omzet van meer dan 80 miljard in 2016. De top drie markten zijn de VS (38,9 miljoen), Duitsland (9,5 miljoen euro) en Frankrijk (6,7 miljoen euro). De grootste groei vind plaats in Ierland (+21,8%) en Denemarken is het land waar biologische producten het grootste aandeel hebben in de totale voedselmarkt (9,7%). De hoogste uitgaven per hoofd van de bevolking aan de biologische sector is in Zwitserland (274 euro).
De hoeveelheid biologisch landbouwareaal steeg in 2016 met 15% tot 57,6 miljoen ha en het aantal biologische telers steeg met 12,8% tot 2,7 miljoen. Maar Lernoud zei dat de vraag naar biologische producten sneller groeit dan de teelt. "We moeten eraan werken om meer mensen ervan te overtuigen om biologisch te gaan telen als we aan de vraag willen kunnen voldoen," zei ze. "Lernoud benadrukte ook de noodzaak om de 'gezonde' groei van zowel de markt als de productie te bevorderen om ervoor te zorgen dat goede praktijken de overhand hebben.
CAAE: certificering en wettelijke diversiteit in een wereldwijde markt
Juan Manuel Sánchez Adame, certificatiedirecteur bij de CAAE, een in Sevilla gevestigde certificeringsinstelling die gespecialiseerd is in biologische producten, zette de stappen uiteen die de Europese Commissie zou kunnen nemen om uniformiteit in controlecriteria te bevorderen, oneerlijke concurrentie te verminderen en zakelijke kansen in biologische producten te bevorderen. Hij gaf ook een momentopname van de voor- en nadelen van 's werelds twee grootste biologische markten - die van de Verenigde Staten en de Europese Unie. De detailhandelsomzet van de biologische voedingsmarkt in 2016 was bijna 39 miljard euro in de Verenigde Staten, gevolgd door Duitsland met bijna 9,5 miljard euro, Frankrijk met 6,7 miljard euro en China met 5,9 miljard euro (bron FiBL/AMI). Sánchez zei dat de VS het voordeel heeft de grootste biologische markt ter wereld te zijn, waar de vraag het aanbod ver overtreft en wordt gedekt door een enkele, goed gedefinieerde biologische standaard. Het is echter ook een markt die wordt beïnvloed door politieke kwesties en te maken heeft met enkele vervoersuitdagingen.
Hij zei dat de Europese Unie voor Europese telers het voordeel van nabijheid heeft. Het is een volwassen markt met een stabiele vraag in Centraal-Europa, maar ook met opkomende markten in landen zoals Spanje. De uitdagingen omvatten een diversiteit aan criteria. Sánchez zei dat de Spaanse biologische markt kansen biedt en nu de tiende van de wereld is op het gebied van consumptie. Hij liet zien dat de uitgaven voor biologische producten in 2016 1,68 miljard euro bedroegen in Spanje, wat een groei van 12,5% en 144% betekent ten opzichte van het voorgaande decennium. "De biologische consumptie neemt toe met 18 keer het percentage van niet-biologische consumptie", zei hij.
2. Retail Panel: en vooruitzichten voor de vraag
Kantar Worldpanel UK: momentopname van de biologische markt in Groot Brittannië
In zijn presentatie deelde Ed Edgriffiths, Strategic Insight Director bij Kantar Worldpanel, inzichten in de biologische markt van Groot-Brittannië waar de afzet van biologische groenten en fruit in het laatste jaar 250 miljoen pond was, een stijging van 40% ten opzichte van de vorige vijf jaar. "Dus Britse consumenten en retailers hebben er dus echt behoefte aan om biologische producten in hun assortiment te hebben", zei hij. Bijna twee derde (63%) van de bevolking kocht vorig jaar biologische groenten of fruit in Groot-Brittannië en biologische aankopen worden meestal gedaan door de kleinere, meer welgestelde huishoudens in Groot-Brittannië zonder kinderen. Griffiths zei dat 'biologisch' het op een paar gebieden beter zou kunnen doen. De consument koopt gemiddeld slechts 7 keer biologisch per jaar, vergeleken met 109 keer voor producten in het algemeen, en koopt gemiddeld 1 kilo per keer, vergeleken met 2,2 kilo. Bovendien worden biologische producten tegen een gemiddelde prijs van 2,43 pond per kilo afgezet, ongeveer 40% duurder dan standaardgroenten en -fruit, zo benadrukte Griffiths.
Dit laatste verklaart waarom de afzet van biologisch fruit en groenten in de afgelopen 6 maanden is gedaald na de 40% groei in de afgelopen 5 jaar. Gemiddelde prijzen voor biologisch zijn gestegen, dus mensen kopen minder en schakelen over op conventionele producten, zei hij. Lidl heeft echter een biologische groei van 50% bereikt, een toename van 6,3 miljoen pond. Dit gebeurde door voor het eerst biologische producten in de schappen te hebben en ze aan te bieden voor zeer lage prijzen, iets dat aansloeg bij de consument. Griffiths zei dat praten over gezondheidsvoordelen een andere manier is om "wat groei terug te krijgen." "We weten dat consumenten meer zullen betalen voor de gezondheid ... en biologische producten zijn waarschijnlijk een van de beste dingen om te eten als je de behoefte voelt om je gezondheid een boost te geven", zei hij.
Carrefour: goede smaak, een breed assortiment en oorsprong zijn belangrijk
Eugenio Morales, directeur groenten en fruit voor Socomo (het centrale inkoopkantoor van de Carrefour Group voor tuinbouwproducten) en Carrefour Spanje, zei dat biologische producten niet alleen een trend zijn voor Carrefour - de Franse multinationale retailer biedt al heel lang biologische producten aan en heeft geleerd dat, "hoe groter het assortiment, hoe meer u afzet. Consumenten willen een breed assortiment", zei hij. Carrefour heeft meer dan 200 biologische producten als onderdeel van het aanbod verse producten in Frankrijk en Spanje. Dit jaar steeg de afzet van biologische groenten en fruit met 14% in Frankrijk en met 23% in Spanje, en het marktaandeel steeg met respectievelijk 11% en 3%, zei hij.
Morales zei dat oorsprong en nabijheid de sleutel zijn voor consumenten van biologische producten en dat smaak ook cruciaal is - consumptie moet leuk zijn. "Als consumenten biologisch fruit kopen en het is niet goed, zullen ze het niet opnieuw kopen. De drie belangrijkste factoren die de groei van biologische consumptie in Spanje beperken zijn prijs, gebrek aan toegang tot een breed assortiment en een gebrek aan informatie", zei hij. Carrefour Spanje heeft dus een strategisch plan dat het de democratisering van biologische producten noemt, een concept dat een breed scala aan acties omvat die zijn ontworpen om de biologische consumptie te bevorderen, waaronder het verbeteren van de toegang tot en het aanbieden van een breed scala aan biologische producten, en duidelijke aanwezigheid in winkels, aldus Morales.
Coop Switzerland op de Zwitserse markt voor biologische en duurzame groenten en fruit
Katja Bahrdt, Sustainability & Brand Manager op het gebied van groenten en fruit en snijbloemen bij de Zwitserse supermarktketen Coop, presenteerde cijfers die aantonen dat de biologische markt in Zwitserland is gestegen van een waarde van 2,05 miljard frank in 2013 naar 2,7 miljard frank in 2017. Ondanks omdat het een zeer volwassen markt was, was er het laatste jaar meer dan 8% groei. In 2017 was 22,3% van de groenten en fruitafzet in de detailhandel biologisch, vergeleken met 16,5% in 2013, waarvan 13,2% aardappelen, fruit 13,9%, sla 18,7% en groenten 23,1% ( bron: Nielsen).
Bahrdt zei dat Coop een pionier was op de Zwitserse biologische markt en een van de sleutels tot zijn succes op het gebied van biologische afzet was het hebben van zijn eigen biologische merk. "Het is erg nuttig om een zeer sterk merk te hebben dat erg bekend is bij klanten", zei ze. Dat merk, Naturaplan, bestaat dit jaar 25 jaar en omvat nu 2.500 producten met een omzet in 2017 van ongeveer 1,1 miljard frank voor het hele assortiment voedingsmiddelen en dranken. Het merk heeft een focus op verse producten en een groot deel van de producten is in Zwitserland geproduceerd. Wat dit laatste betreft, zei Bahrdt dat er ook bij de Zwitserse consumenten een grote vraag is naar regionale producten, wat leidde tot de introductie van Coop's regionale voedingslijn 'Mini-regio'. Zwitserse consumenten willen ook minder voedselverspilling zien, wat heeft geleid tot de introductie van het merk Ünique. Het verminderen van plastic verpakkingen in groente en fruit zal in de toekomst een van de grote aandachtspunten van Coop zijn, zei ze.
3. Debat over de vraag naar meer toegevoegde waarde naast biologisch
Eosta's “daadwerkelijke kostenaccounting”
Een 'Sustainability Flower' is een evaluatie- en communicatietool die wordt gebruikt om waarde toe te voegen bij Eosta, een in Nederland gevestigde importeur en distributeur van biologische verse producten. Eosta-verkoopmanager Jeroen Plesman zei dat de 7 bloembladen van de bloem de impact van een product op de samenleving, economie, individuele werknemers, biodiversiteit, bodem, water en klimaat weergeven. Hoewel biologisch zijn een goed begin is, gelooft Eosta in de noodzaak om telers op een holistische manier te bekijken. De bloem maakt deel uit van het 'trace & tell'-systeem van Nature & More en is een manier om met consumenten te communiceren over de werkelijke kosten en voordelen van biologische producten. Het heeft op basis hiervan communicatiecampagnes opgezet, waaronder een waar in supermarkten de boodschap wordt gecommuniceerd dat "biologisch niet te duur is" bij het overwegen van factoren zoals de verminderde milieu-impact en gezondere producten. "Dit is iets dat niet wordt berekend in de eindprijs, daarom is biologisch nog steeds duur, omdat conventionele producten te goedkoop zijn", zei Plesman.
Kernel Export voorzitter voorspelt consolidatie van het aanbod
José Antonio Cánovas, voorzitter van het in Murcia gebaseerde Kernel Export en lid van de ProExport-raad, benadrukte het belang van vertrouwen tussen telers en detailhandelaren of andere klanten, en zei dat het van essentieel belang is om een goed imago en goede communicatie in de biologische sector te behouden. "We moeten het juiste imago hebben. Als we dat verliezen, verliezen we alles", zei hij. Vooruitkijkend voorziet Cánovas voortdurende stijgingen van de biologische teeltkosten en dalende marges, terwijl "de prijzen dalen maar nooit meer stijgen." Er zullen minder telers zijn omdat consolidatie en verhoogde specialisatie zich voordoen en "alleen zeer professionele telers met optimale omstandigheden zullen overleven", voorspelt hij. De grote uitdaging zal zijn om bestaande biologische consumenten te behouden en nieuwe aan te trekken, zei hij.
Naturland geeft voorrang aan communicatie en transparantie
Steffen Reese, CEO van Naturland, een in München gevestigde telersvereniging die biologische landbouw over de hele wereld promoot, benadrukte ook het belang van communicatie met consumenten over de vele redenen waarom biologische producten het waard zijn om meer voor te betalen. "We moeten uitleggen dat een hogere prijs nodig is om de telers te behouden, omdat we continu telers kwijtraken en dat is een catastrofe." Naturlands toewijding aan teelt die zowel biologisch als eerlijk is, omvat de pijlers van duurzaamheid. "Deze staan bekend als ecologisch, de sociale pijler en de economische pijler, maar we beschouwen ook de culturele pijler als zeer belangrijk, zei Reese. Hij haalde een Duits krantenartikel aan dat suggereert dat de omstandigheden van werknemers van een Spaanse biologische teler in schril contrast staan met het beeld dat de Duitse biologische supermarktketen schetst waar het aan levert. Hij riep de biologische sector ook op om ervoor te zorgen dat het er klaar voor is dat ze steeds nauwlettender in de gaten worden gehouden door media en consumenten, en tot transparantie over zijn werkwijzen. "We moeten ons zorgen maken over deze kwesties voordat de media dat doen", zei hij. Als er iets misgaat, zal iedereen daar last van hebben. Evenzo zullen de media vroeg of laat vragen wat telers bijvoorbeeld doen met de implementatie van de 169 VN Sustainable Development Goals (SDG's).
Chili heeft ruimte om biologische blauwe bassen export te stimuleren
Andrés Armstrong, Executive Director van het Chileense blauwe bessen comité, zei dat Chili nu de op twee na grootste blauwe bessenteler ter wereld is en ongeveer 25% van het teeltoppervlak is biologisch, maar slechts 10% van de verse blueberry-export is biologisch. De grootste markt is de VS, de bestemming voor 64% van de verse blauwe bessenexport, maar slechts 12% van wat het naar de VS verzendt, is biologisch, terwijl voor Europa de respectievelijke cijfers 24% en 5% zijn. Minder dan 1% van de biologische bosbessen wordt naar Azië gestuurd, voornamelijk naar China.