Midlands is één van de drie grote citrusteeltgebieden in Oostkaap, een gebied waar meer neerslag valt dan in de andere twee maar dat ook kwetsbaarder is voor natuurgeweld zoals vorst en hagel.
Even buiten Fort Beaufort, op Riverside Farm, dat onderdeel uitmaakt van Lona Citrus, heeft Errol Hewson de supervisie over een teeltgebied dat zich uitstrekt over 20 km en verspreid is onder meerdere bedrijven, waarvan sommige toebehoren aan Lona en andere aan gecontracteerde telers. Easypeelers staan hier in de hoofdrol vanwege de grote volumes en uitmuntende interne kwaliteit die dit gebied voortbrengt.
Het rassenportefolio van het bedrijf bestaat voor 53% uit easypeelers, en percentage dat mogelijk nog licht zal stijgen, 27% Navels (een percentage dat marginaal zal afnemen) en 20% citroenen. (Het bedrijf teelt niet alleen citrus maar oogst ook pecannoten voor de lokale markt en avocado's die naar retailers in heel Zuid-Afrika worden verladen. De avocadomarkt is dit jaar echter nogal vlak).
Het bedrijf wacht op de laatste gereserveerde Nadorcotts. Eerder dit jaar bracht Errol een bezoek aan Israël om met eigen ogen te zien hoe men daar de teelt van Or mandarijnen aanpakt. "Het is één van de moeilijkste easypeelerrassen om te telen, waarbij men de problemen met de fruitzetting moet leren beheersen. Ik denk echter dat we nu op de goede weg zijn," vertelt hij. Deelt hij de mening van sommige telers dat de smaak van de Or mandarijn onovertroffen is? "Laat ik het zo zeggen: als mijn vrouw easypeelers in huis haalt dan zijn het deze."
Riverside farm, dat al 122 jaar citrus teelt, is gelegen aan de Kat-rivier. Eén van de oudste Navelplantages die nog steeds productief is, dateert uit 1946. Vanwege de kans op vorst (het kwik kan hier tot -6°C dalen) richt men zich in de lagere gebieden op vroege fruitrassen die voor juli geplukt kunnen worden. In de hoger gelegen gebieden kunnen latere rassen aangeplant worden. Vorig jaar gingen veel eenjarige bomen veloren door de vorst.
Er zijn nog geen boomgaarden overkapt met netten op het bedrijf. "Onze mensen zijn druk bezig met het installeren van netten in het noorden, Hierna gaan ze hier aan de slag. Het plaatsen van netten levert ons drie voordelen op: bescherming tegen hagel, aangezien we ons nu eenmaal in een hagelgebied bevinden en bescherming tegen windschade, wat waarschijnlijk ons belangrijkste motief is om netten te plaatsen. Ten derde zullen de netten bescherming bieden tegen kruisbestuiving tussen Clementines en Nadorcotts doordat ze de bijen buiten houden."
Nadorcotts komen op kleur
"Het blijft afwachten met Satsuma's"
Twee weken geleden beëindigde het bedrijf het Clementineseizoen, dat voorafgegaan werd door dat van de Satsuma's. "Wat betreft de productie was het een prima seizoen maar hadden geen soepele start. Onze Satsuma's hadden veel koude schade en we weten niet precies waarom. De kwaliteit was beter dan vorig jaar. De productie is dit jaar hoger en vanwege de grotere oogst was de schil dunner en daarnaast hadden we vanaf december wat regen. Ook wordt het fruit onder lagere temperaturen verladen vanwege het FCM-protocol maar dat doet iedereen dus dat zal het ook niet geweest zijn. Westkaap had dit seizoen meer geluk met haar Satsuma's."
"Het blijft ieder jaar weer afwachten met Satsuma's. In het pakstation zien ze erg geweldig uit maar ze doorstaan de reis naar het Verenigd Koninkrijk en Rusland niet altijd even goed."
Citroenen
"Gedurende 90% van het seizoen zijn we druk in onze citroenplantages," vervolgt hij. "Vroeg in het seizoen plukken we ze als ze nog groen zijn. Momenteel worden ze geel geplukt maar vanwege overaanbod is er sprake van een verschuiving op de markt. Deze wil ook vroeg in het seizoen gele citroenen en dat verhoogt de druk op ons om zo vroeg mogelijk gele citroenen te leveren. Hierdoor kunnen wij onze volumes minder goed spreiden. Aangezien het overgrote deel van de citroenen uit Oostkaap in juni beschikbaar komt, is spreiding noodzakelijk."
Het bedrijf rijpt haar citroenen doorgaans niet omdat er tot op heden geen noodzaak toe was. Mogelijk zal het dit in de toekomst toch overwegen omdat de technieken op dit terrein volgens Errol de laatste jaren sterk verbeterd zijn.
Problemen met verpakken
Dit seizoen kampte de citrussector in Oostkaap niet alleen met de grillen van moeder natuur.
Riverside haalde onlangs het nieuws omdat één van haar pakstations vijf weken geleden in de as werd gelegd door brandstichting. Gelukkig waren de personeelsleden op dat moment niet aanwezig maar een groot deel van de voorraden ging verloren (het Satsumaseizoen had nog meer twee dagen te gaan), evenals de computers.
Als gevolg van capaciteitsproblemen in Fort Beaufort moest het bedrijf haar fruit noodgedwongen per vrachtwagen naar Sundays River Valley vervoeren, ruim 200 km naar het zuidwesten. Een staking, die meer dan een week duurde, gooide nog meer roet in het eten en zorgde niet alleen voor vertragingen bij het verpakken maar ook bij het plukken omdat er geen lege kisten beschikbaar waren. Gelukkig is de staking inmiddels achter de rug en draait het bedrijf weer als vanouds.
Het is vooralsnog onduidelijk of Riverside haar pakstation zal herbouwen; verzekeraars zijn nog bezig de omvang van de schade te bepalen. Naar verwachting zal de brandstichter vervolgd worden. Momenteel zorgt het verlies van het pakstation voor het wegvallen van werkgelegenheid in de regio die verder weinig andere economische mogelijkheden te bieden heeft.
Voor meer informatie:
Lona Citrus
Tel: +27 21 481 8200
Email: info@lona.co.za