De prijzen voor pruimen zijn nu hoger dan in de afgelopen jaren. De reden hiervoor is schaarste op de markt. Volgens handelaren is nu het goede moment om fruit te exporteren. Een aantal exporteurs hanteren prijzen die 15% tot 20% hoger liggen dan vorig jaar, hoewel dit verschil verkleind door de sterkere wisselkoers van de rand.
Door droogte is het fruit aan de kleine kant en is de opbrengst ook kleiner. De opbrengst en omvang van het fruit wisselt echter per ras en per gebied. Over het algemeen zeggen telers dat de pruimen een maat kleiner zijn, wat voor een groot deel te maken heeft met de beschikbaarheid van water in de verschillende teeltgebieden. Sommige verpakkers hebben pruimen met maat A of AA, terwijl andere bedrijven dit seizoen voornamelijk fruit van maat B langs zien gaan.
De meningen verschillen over de afname in volume. Het bedrijf Hortgro had vroeg in het seizoen een afname geraamd van 4%. Op dit moment lijkt het volume echter af te nemen met minstens 10% en zal dit percentage mogelijk verder oplopen als het seizoen vordert. De prognoses van telers lopen uiteen van 12% tot 25% minder pruimen. Met het einde van week 2 had Zuid-Afrika 47% minder pruimen naar het Midden-Oosten geëxporteerd. De export voor de EU viel 35% lager uit, terwijl het voor het Verre Oosten en Azië met 41% was afgenomen. De grootste pruimenvolumes moeten in dit seizoen echter nog komen.
"Zonnebrand is dit seizoen een probleem. Dat geldt ook voor de opbrengst," zegt Jako van Lill van Fruits Unlimited. "Er is minder volume per hectare. Gelukkig is de markt in Europa leeg. Toen we vorig jaar begonnen, was er nog laat fruit op de markt. Er is veel vraag vanuit het Verenigd Koninkrijk, het Midden-Oosten en Rusland, maar wat minder vanuit het Verre Oosten."
"Op dit moment zijn we blij met het pruimenseizoen," zegt Bryan Hughes van Delecta Fruit. "Qua volume zitten we niet op het niveau waar we op zouden willen zitten. Er is veel vraag, maar de oogst is laag door zonnebrand en windschade. Ook zijn onze pruimen groter." Kleiner fruit, en dan met name kleine maten voor de markten van de EU en het Verenigd Koninkrijk, heeft in de tweede helft van het seizoen voor wat problemen gezorgd. Rassen als Fortune waren eerder klaar dan gepland. Er zijn volgens Bryan vooralsnog geen problemen met grotere rassen als African Delight en Ruby Star.
Eerder in het seizoen waren er wat problemen met de ontwikkeling van het suikergehalte. In sommige teeltgebieden is dit nog steeds een probleem. Het suikergehalte is daar niet overal gelijk, zelfs niet binnen een enkele lading aan fruit. Het probleem lijkt echter voor het grootste deel zichzelf te hebben opgelost. "De suikergehaltes liggen buitengewoon hoog," zegt Jan Hoon van Franschhoek Marketing. "De kwaliteit is dit jaar erg goed."
Vertraging voor de export
"Dit jaar geldt als het jaar met de meeste wind," zegt Jako van Lill. "Daardoor is de export vertraagd, waardoor er kunstmatige leegtes op de markt zijn ontstaan. Er is altijd een risico dat een aantal partijen fruit tegelijkertijd op de markt belanden, maar dit jaar merken we over het algemeen dat het lagere volume in combinatie met vertragingen in de export ervoor heeft gezorgd dat de markt al ons fruit op kan nemen."
Het komt echter ook voor dat fruit zo goed wordt opgenomen dat klanten door hun voorraad heen raken. "Als een partij wordt vertraagd, hebben importeurs soms fruit te kort. Ze moeten dan naar de spotmarkt, waar ze meer moeten betalen. Ze zijn daar niet altijd blij mee," aldus een fruithandelaar.
Lokale markt
De lokale markt van Zuid-Afrika is traag. Zuid-Afrikaanse consumenten zien pruimen als een tweede optie, omdat ze nog steeds zoveel keus hebben aan ander zomerfruit. De volumes aan pruimen op de lokale markt liggen hoog, wat te maken heeft met dat veel fruit niet geschikt is voor export.
Adrihan Kruger van Marco Market Agents merkte aan de markt van Johannesburg dat hoewel het steenfruit dit jaar aan de kleine kant is, de kwaliteit uitstekend is.
"Meestal is het ideale moment voor pruimen aan het einde van februari. Dan komen de latere rassen op de markt, die zoeter zijn," zegt Paul Truter van Graaff Fruit. Over ongeveer vier tot vijf weken zal er een beetje concurrentie zijn met nectarines en perziken. Ook wordt verwacht dat de seizoenen voor druiven en zachtfruit eerder aflopen, waardoor de consumptie van pruimen toe zal nemen.
Voor meer informatie:
Jako van Lill
Fruits Unlimited
Tel: +27 21 860 1800
Email: jako@fruits.co.za
Jan Hoon
Franschhoek Marketing
Tel: +27 21 876 3140
Email: janhoon@freshnessfirst.co.za
Bryan Hughes
Delecta Fruit
Tel: +27 21 860 3970
Email: bryan@delecta.co.za
Paul Truter
Graaff Fruit
Tel: +27 23 313 3746
Email: pault@graaff-fruit.com