Tholen - Hoewel Zuid-Europese landen de strijd tegen het tomatenchlorosevirus hebben opgegeven en ondanks dat er nu bij drie Nederlandse kwekerijen besmette planten gevonden zijn, ziet de NVWA kansen om het virus in Nederland uit te roeien. Dat werd gisteren besproken op twee informatiebijeenkomsten in Venlo en in Bleiswijk. Pijnpunten in de situatie zijn de lange incubatietijd van het virus en de kracht van het protocol: om de besmette bedrijven virus- en wittevliegvrij te krijgen, is een scherpe combinatie van middelen vereist.
Besmettingen
Eerst de feiten. Eind november is het tomatenchlorosevirus, ofwel het Tomato Chlorisis Crinivirus, gevonden op een kwekerij in Nederland. Volgens Europese regels dient dit virus in heel Europa geweerd te worden, maar toch komt het al jaren voor in Zuid-Europese landen en die hebben de strijd opgegeven. Eenmaal besmet zal er geen totale misoogst volgen, maar gaat de productie omlaag en is het gewas mogelijk vatbaarder voor andere virussen. Verspreiding van het virus kan alleen plaatsvinden middels kaswittevlieg en tabakswittevlieg. Het virus is niet zaadoverdraagbaar en niet met materiaal of gewasbehandelingen over te brengen. De symptomen, geelverkleuring tussen de nerven, zijn pas vier weken na besmetting zichtbaar en kunnen bovendien makkelijk verward worden met gebreksverschijnselen van magnesium.
Op 5 en 11 december zijn bij nog twee andere kwekerijen besmette planten bevestigd. Het gaat in totaal om 18 hectare, zowel belichte als onbelichte teelt. De drie bedrijven hebben planten geleverd gekregen van dezelfde plantenkweker en het virus heeft deels dezelfde sequentie, maar dat betekent nog niet dat de plantenkweker de bron van de besmetting is.
Gisteren gaf TuinbouwAlert, het overkoepelende team van de voedingstuinbouwsector bij incidenten en crises, een update over de stand van zaken. Samen met de NVWA leeft de wens het chlorosevirus Nederland zo snel mogelijk uit te werken. "Als er tientallen bedrijven besmet zijn, is dat een ander verhaal, maar nu is het nog contained, een beheersbaar probleem. Eliminatie is kansrijk. Dat is niet makkelijk, maar nu is het moment ervoor. Snelle uitroeiing is mogelijk", aldus Wim van der Sande van de NVWA.
Weg met wittevliegen
Omdat besmetting van planten alleen kan plaatsvinden middels kaswittevlieg en tabakswittevlieg, is voor de uitroeiing een protocol vastgesteld. Hiervoor wordt momenteel vrijstelling aangevraagd bij het Ctgb en die wordt naar verwachting vandaag toegekend. Vanuit de NVWA wordt momenteel verder breed onderzoek gedaan naar de mogelijke bron en wordt de situatie nauwlettend in de gaten gehouden. "We geloven in een probleem dat is binnengesleept en waar we dankzij alerte telers snel bij geweest zijn", besluit Wim van der Sande.
Het Tuinbouwalert team roept alle betrokkenen op om zelf actief aan preventie te doen en op symptomen te zoeken en deze te melden bij de NVWA en het team.