Zuid-Afrika ziet volume fors stijgen
De oogst begon in juni. De telers mikken op de ruimte in de markt tussen week 37 en week 47, dus de export gaat nog even door. De totale productie voor het seizoen 2017/2018 staat op 10.000 tot 11.000 ton. dat is een forse groei van de 5.869 ton die in het seizoen 2016/2017 geoogst werd. De export kwam vorig jaar uit op 4,154 ton. voor het huidige seizoen wordt gerekend op een export van 8.000 ton.
Telers geven aan dat het grotere volume duidelijk samen valt met druk op de prijzen. Hoewel de officiële cijfers over het areaal voor volgend jaar stabiel blijven op 1.598 hectare, is volgens sommige experts de grens van 2.000 hectare al gepasseerd. De nieuwe aanplant is vooral te vinden in het noorden van het land, waar de bessen geteeld kunnen worden dankzij de low chill rassen. Traditioneel is de teelt te vinden in het zuiden en westen van de Kaap regio.
Het grootste deel van de export is bestemd voor het Verenigd Koninkrijk, goed voor ongeveer 60% van de export. Daarna volgt de EU met 30% van de uitvoer. Afrika (6%), Azië (3%) en het Midden-Oosten (1%) vormen kleinere markten. Dankzij het voege einde van het Europees seizoen was er een goede vraag naar de bessen.
Argentijnse blauwebessenexport in de lift
De export van blauwe bessen uit Argentinië is met 35% gestegen in de periode tot week 40 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Het land exporteerde 4.234 ton van de bessen tegen 3.121 ton in dezelfde in 2016.
De groei is te zien in zowel luchtvracht als zeevracht. De eerste categorie steeg van 2.849 ton naar 3.383 ton, een groei van 18%. Voor zeevracht staat het groeicijfer op 213%, wat overeenkomt met een stijging van 272 ton naar 851 ton. "Als telers hebben we een betere planning en daardoor een beter seizoen," vertelt een teler. Na de situatie vorig jaar pakt de sector dit seizoen anders aan met meerdere veranderingen op het gebied van productie, logistiek en commercie. Zo wordt er onder andere meer gekeken naar zeevracht in plaats van luchtvracht.
Exporteurs zien goede kansen voor dit seizoen, daarbij lettend op de situatie in buurlanden. "De afgelopen weken exporteert Peru meer naar de VS, nadat ze eerst de voorkeur gaven aan China," vertelt een exporteur. Chili lijkt achter te lopen op de ramingen. "Dat is heel belangrijk, want we zijn optimistisch over de prijzen voor de weken 48, 49 en 50."
VS: Peru eist groter marktaandeel op
Met het einde van het binnenlands seizoen schakelt de markt over naar de import uit Zuid-Amerika en Mexico. Op dit moment is er vooral aanvoer uit Argentinië en Peru en in mindere mate uit Mexico, vertelt een handelaar. Naar verwachting zullen de volumes uit Peru en Chili in de komende weken verder oplopen. "In het algemeen zijn er grotere volumes beschikbaar uit Zuid-Amerika," vertelt een handelaar. Hij weet te melden dat de zowel Argentinië als Peru voor 20% groei tekent dit seizoen.
Vooral Peru lijkt een dominantere rol te gaan spelen op de Amerikaanse markt. het land profiteert van de ruimte die doorgaans tussen het Argentijns en Chileens seizoen valt in december. Juist in die weken zal Peru meer volumes sturen, verwacht een importeur.
De vraag naar de bessen is goed en daardoor liggen de prijzen iets hoger dan vorig jaar. De ondergrens ligt rond de 20 dollar FOB, maar kan oplopen tot 30 dollar. Met Thanksgiving en de feestdagen in december voor de deur zal de vraag naar blauwe bessen stijgen, zo verwacht een handelaar.
Nederlandse handel blij met importfruit
Het seizoen in Noord-Europa is afgelopen. Er zijn nog wat kleine Europese volumes in omloop, vooral uit Polen, maar kwalitatief bestempelt een importeur deze als "mega slecht" en "die horen niet meer op de markt te komen."
Aanbod komt nu uit Zuid-Afrika, Argentinië, Peru en een klein beetje uit Uruguay. Vorige week lagen de prijzen erg hoog, maar ze zijn deze week gekelderd. "Het is een vreemde situatie, omdat er eigenlijk een tekort is," aldus een handelaar. De 'schuld' van de lagere prijzen is Peru, betoogt deze importeur: "die bessen zijn niet goed." Vroeger kochten retailers eigenlijk alle blauwe bessen die beschikbaar zijn, maar daar komen ze op terug. Consumenten weten wat ze willen in blauwe bessen en accepteren geen slechte kwaliteit meer.
Het seizoen in Argentinië begon in week 37. "Voor één ras is de kwaliteit wat minder, maar de rest is goed van kwaliteit. Alles wat ingevlogen wordt, is goed," vat hij de situatie samen. Peru startte met luchtvracht, maar ondertussen komen ook de containers binnen. "De kwaliteit van Peru valt ontzettend tegen. De bessen zijn zacht en smakeloos," signaleert de importeur. "Het is echt een issue aan het worden, iedereen heeft het erover en er is onrust in de markt. Hierdoor zijn de Argentijnse meer in trek."
De eerste luchtvracht uit Uruguay kwam in week 40 binnen. Het zijn kleine volumes, maar er zijn ook enkele containers onderweg. "Qua smaak gaan ze gelijk op met Argentinië en ik zie geen extreme dingen," licht de importeur toe. Het Zuid-Afrikaans seizoen begon in week 37/38. De start viel samen met hoge prijzen, maar "een perfect product." De prijzen liggen nog altijd hoger dan voor het Zuid-Amerikaans product.
Duitsland: Vraag naar overzeese handel groeit
In de Bondsrepubliek worden op dit moment de overzeese blauwe bessen het meest verkocht. Deze partijen zijn vooral afkomstig uit Zuid-Amerika, in het bijzonder Argentinië en Peru. De prijzen van deze bessen liggen tussen de 12 en 14 euro per kilo tegenover 8 tot 10 euro per kilo voor de Europese blauwe bessen. Handelaren geven aan dat de vraag momenteel bevredigend is en gemiddeld ten opzichte van de afgelopen jaren. In vergelijking tot het zomerseizoen lijkt de vraag naar blauwe bessen wel iets te zijn afgenomen bij de Duitse consument.
Enorme vraag ondanks torenhoge prijzen in Israël
De hoge prijzen voor blauwe bessen hebben de Israëlische consumenten niet afgeschrikt. In de afgelopen drie jaar is de verkoop fors gestegen. De prijs kan oplopen tot 25 euro per kilo, terwijl de gemiddelde prijs rond de 20 euro per kilo schommelt. De import diepvries blauwe bessen gaan voor 10 euro per kilo over de toonbank. En hoewel de vraag naar de diepvries bessen groot is, verkiezen consumenten toch de verse variant.
Het grote prijsverschil met andere landen is vooral het gevolg van de kloof tussen de groeiende vraag en de ontoereikende binnenlandse productie. Maar enkele regio's in Israël zijn geschikt voor de teelt van de bessen. Alleen in het noorden van het land op grotere hoogte koelt het voldoende af en is de kans op hittegolven klein. Er is veel geïnvesteerd om rassen te ontwikkelen die geschikt zijn voor het klimaat, maar die onderzoeken lopen nog en zullen in de komende vijf jaar niet voor een verandering zorgen.
Nieuwe teeltechnieken zijn een andere interessante optie voor telers om de productie te vergroten, bijvoorbeeld de teelt op substraat in ruimtes met een gecontroleerd klimaat. Volgens een teler op de Golanhoogte zullen in de nabije toekomst hiermee proeven gedaan worden. Daarbij wordt gewezen op de aardbeienteelt waarbij het gelukt is om de teelt in kassen onder te brengen en daarmee de productie te verhogen.
Australische markt blijft goed
Waar de teeltgebieden in het zuiden niet voor december met de oogst beginnen, zijn de noordelijke productiegebieden sinds juni aan de markt. Dan gaat het om Queensland en het noorden van New South Wales. Ondanks de regen van de afgelopen weken is de markt voor blauwe bessen goed. handelaren melden dat het een van de populairdere producten is in de afgelopen maanden.
Volgens cijfers van de Australian Blueberry Growers Association wordt er jaarlijks 4.500 ton blauwe bessen geteeld. Daarvan wordt 75% vers op de binnenlandse markt afgezet, gaat 15% naar de export naar Azië en Europa en vindt 10% haar weg naar de industrie. De productie breidt snel uit en telers houden hun ogen en oren open om nieuwe afzetmarkten te vinden. Eind 2015 kregen de Australische bessen toegang tot de Indiase markt.