Alex Whyte, marketingmanager van Green Nut Farms, zegt: "Het seizoen was ongelooflijk, met een astronomische vraag naar zowel de zaden als de noten zelf. Het enige negatieve aspect was de daling in volume, wat een beetje teleurstellend was. De bomen leden nog steeds erg onder de droogte. Op dit moment hadden we al op 50.000 ton moeten zitten." De uiteindelijke schatting voor het afgelopen seizoen is 42.000 ton noten; nog steeds niet hetzelfde volume als in 2015 en ver onder de langetermijnvoorspelling van 50.000 tot 55.000 ton voor 2017. De daling was het opvallendst in de Limpopo macadamia-boomgaarden.
"De zomertemperaturen in het Lowveld waren feitelijk erg goed voor macadamia's -beter dan de extreme temperaturen van de zomer van 2015-'16- en we zagen dat telers die konden irrigeren erg goede oogsten binnenhaalden," zegt Nico van Schalkwyk, marketingmanager van Golden Macadamias in Mpumalanga. "Het was zelfs zo dat onze volumes iets hoger waren dan oorspronkelijk verwacht, zelfs als we de nieuwe aanplant in aanmerking namen."
Nervositeit rondom recordhoogte prijzen en gebrek aan nieuwe vraag
De verwachte toename in volume, zowel plaatselijk als wereldwijd, en daarnaast de ongekende prijzen van dit seizoen brengen wel onzekerheid met zich mee. Men vreest voor een zeepbeleffect in de mondiale macadamia-sector omdat in de situatie zoals hij nu is, het niet simpel zal zijn om meer vraag te creëren naar een noot die feitelijk nog steeds maar 1 procent uitmaakt van de wereldwijde notenindustrie. "Er zal gewoon geen ruimte zijn voor nieuwe hoeveelheden. En de tijd die het misschien gaat kosten voordat de markten gestabiliseerd zijn, dat maakt ons nerveus," legt een exporteur uit.
Sommige exporteurs geven aan dat klanten de zaden voor 2018 al aanschaffen voor de huidige hoge prijzen, maar dat als de verwachte extra hoeveelheden niet naar China kunnen gaan, deze prijsniveaus zich waarschijnlijk niet kunnen handhaven.
Minder noten werden dit jaar verwerkt tot zaden (de South African Macadamia Growers' Association claimt 49 procent, vergeleken met 64 procent vorig jaar), omdat exporteurs wilden profiteren van het moment, gezien de geweldige NIS-prijzen. Dergelijke bedrijven -zoals Royal Macadamia in Levubu- focussen zich op de zadenmarkt, met een vaste klantenbasis (vooral in de VS en Engeland) als een veiligere optie.