Polen verwacht kleinere, maar goede oogst
Vorst in het voorjaar beschadigde de oogst. Het volume valt daardoor 10 tot 30% lager uit dan vorig jaar. Telers zijn wel tevreden over de kwaliteit van de bessen. Ook de kalibers vallen groter uit. De belangrijkste markten voor de blauwe bessen liggen in Europa, vooral het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Duitsland zijn grote markten. Daarnaast vinden de exporteurs nieuwe markten in Azië, waar vooral Maleisië, Japan, Singapore en Hong Kong de bessen afnemen. "Dit jaar verwachten we ook naar India te exporteren," vertelt een handelaar. Dat de Poolse handel vol inzet op de Aziatische markt blijkt ook uit de aanwezigheid van de exporteurs op beurzen in het continent. De vraag naar blauwe bessen stijgt, maar de eisen van de klanten stijgen net zo snel. Supermarkten eisen ook steeds meer op ethische punten.
Roemenië: kleine producent, maar groeiend
Hoewel het land nog een kleine producent van blauwe bessen is, groeit de productie wel. De afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de teelt. Verschillende experts zien een goede toekomst voor de blauwebessenteelt in Roemenië. De meeste plantages tellen momenteel 10 tot 40 hectare, maar er wordt gezocht naar uitbreidingen tot 100 hectare. Het totaal areaal is met 300 hectare bescheiden. In de komende jaren kan dit echter groeien tot 1.500 hectare. Dat de sector vooral uit kleine telers bestaat, maakt export naar grote klanten lastig. Daarnaast wordt een groot deel van de oogst door één partij opgekocht, wat de mogelijkheden ook beperkt.
Nederland: Vraag overtreft aanbod bij start seizoen
Het Hollandse blauwebessenseizoen is onder prima marktomstandigheden gestart. Telers vertellen dat er sprake is van een ongekende start van het seizoen waarbij de vraag het aanbod overtreft. Waar normaal veel blauwe bessen de koelcellen ingaan, blijven die nu leeg. Dat kan volgens de telers later in het seizoen nog weleens tot extremere tekorten gaan leiden. De landen die voorafgaand aan Nederland op de markt seizen hebben – net als de Hollandse teelt – last gehad van vorstschade. Hierdoor zijn er geen voorraden en starten de Hollandse blauwe bessen op een lege markt. Ook in Nederland zijn hierdoor de volumes lager. Door het extreem warme weer zijn, zeker veel vroege soorten, noodrijp geworden. De tekorten zijn zo groot dat er zelfs blauwe bessen worden ingevlogen uit de Verenigde Staten, maar volgens de Hollanders is die kwaliteit dubieus.
Lag de groei van de blauwebessenverkoop in de supermarkten jarenlang rond de 20%, inmiddels is de rem in de groei wel ingezet en steeg de omzet vorig jaar nog met 12%. Telers verwachten dan ook dat het plafond een keer bereikt zal worden. Een andere uitdaging is het vinden van genoeg seizoenarbeiders om de bessen te plukken. De economie draait zo goed dat mensen veel alternatieven hebben. Telers vragen zich af waar ze al de handjes vandaan moeten krijgen.
België kleine volumes door warm weer
Het seizoen is van start gegaan in België, maar de volumes lopen achter. Het warme weer van de afgelopen weken zorgt ervoor dat de bessen heel snel rijpen, maar de maatvoering blijft achter. Dat resulteert dus in kleinere blauwe bessen en minder beschikbare kilo's.
De binnenlandse volumes worden aangevuld met import uit onder andere Portugal, hoewel die volumes kleiner zijn. Het Poolse seizoen begint langzaamaan, maar ook met kleinere volumes dan normaal. Grote volumes worden pas in week 31 verwacht. Daarnaast is er ook import uit Roemenië.
Frankrijk: tekorten sinds midden juni
Sinds midden juni kampt de markt met tekorten aan blauwe bessen. Handelaren zien in heel Europa de vraag stijgen, maar het aanbod stijgt ook snel. Een handelaar vertelt dat de prijzen al voor deze periode van tekort laag waren.
Spanje: grote oogst, weinig arbeid
Een aanzienlijke stijging in productie, lage prijzen en een tekort aan plukkers bepaalden het seizoen in Huelva, dat haar einde nadert. Het areaal in Spanje is met 30% gestegen en staat op 2.538 hectare, dat is bijna half zo groot als het areaal aardbeien met meer dan 5.000 hectare. Het volume steeg met 60%, vooral in april en mei was de oogst groot. Cijfers over juni tonen dat er 33.000 ton verhandeld werd in die maand. De prijzen vielen echter 27% lager uit. Het seizoen verliep grillig, met een bijna lege markt tussen februari en april doordat Chili het seizoen eerder sloot. Sinds de tweede week van mei steeg de productie, onder andere door de hogere temperatuur waardoor in drie weken een volume geoogst werd dat normaal in 5 weken geoogst wordt. Daardoor stonden de prijzen onder druk. Ook was het lastig om plukkers te vinden in deze periode. Het tekort aan arbeidskrachten is voor bedrijven in Huelva een serieus probleem dit jaar. Doordat de oogst samenvalt met de pluk van aardbeien, frambozen, citrus en het vroege steenfruit is er veel werk voor weinig handen. Bedrijven investeren in machines, automatisering en opslagfaciliteiten.
In Huelva zijn nog veel plantages te vinden die niet volledig in productie zijn. De komende seizoenen zal de productie in Huelva stijgen. De uitbreiding van het areaal lijkt echter te stabiliseren. Europa en Scandinavië zijn de belangrijkste markten voor de Spaanse blauwe bes. Azië en het Midden-Oosten zijn opkomende markten.
Italië zet in op jaarrond productie
Het seizoen in Trentino is begonnen met de oogst bij een grote coöperatie. Onduidelijk is nog hoe groot de vorstschade is van eerder dit jaar. "We verwachten gemiddeld 10% minder, maar er zijn telers die alles verloren hebben," vertelt een handelaar. Over de kwaliteit zijn de telers goed te spreken. Het seizoen loopt tot midden oktober. De afgelopen jaren is er geïnvesteerd in nieuwe rassen, maar ook in de teelt verder naar het zuiden in Sicilië en Calabrië. Door deze uitbreidingen is het seizoen verlengd. Er is het ambitieuze plan om jaarrond blauwe bessen te telen in Italië.
Griekenland: hitte reduceert oogst
De regio Tripoli en centraal Peloponnesos kampen met problemen door de hoge temperatuur. Een teler vertelt een kleiner volume te oogsten door de hitte. De oogst begint in juli en loopt door tot augustus. Deze teler vertelt dat export onmogelijk is dit seizoen door het kleinere volume. De vraag is vooral in de grotere steden te vinden.
Australië kijkt naar China
Het seizoen loopt van juni tot april. De waarde van de markt (farm gate) staat op 120 miljoen Australische dollar (81,6 miljoen euro). De binnenlandse markt neemt 75% van de productie op. Ongeveer 10% wordt geëxporteerd naar Azië en Europa, de resterende 15% wordt verwerkt, waarvan het grootste deel ingevroren.
Vorig jaar werd de grootste oogst ooit binnengehaald met een volume van 11.000 ton. Daardoor zetten telers meer in op export, vooral naar China, waar de markt snel groeit. Hoewel het nog vroeg in het seizoen is, is de markt goed te spreken over de kwaliteit. Ook de prijs is goed.
Steenfruit concurreert met blauwe bes op Amerikaanse markt
Met de start van de oogst in British Columbia stijgen de volumes op de markt. Een handelaar uit Californië bevestigd die trend. Ook in Oregon, Washington, Michigan en Midwest is de oogst begonnen. In Florida, Georgia, North Carolina en Californië sluiten de seizoenen af.
De vraag naar blauwe bessen is goed, maar de markt voelt wel de concurrentie van ander zomerfruit. Doordat de bessen jaarrond verkrijgbaar zijn, kiezen consumenten niet standaard voor dit zachtfruit in de zomer. Perziken, nectarines en kersen zijn meer in trek.
Canada: oogst in British Columbia begonnen
De oogst in British Columbia is net begonnen. Door de koude winter is de oogst twee weken later gestart dan normaal. "Alle regio's waren later dit jaar, maar eigenlijk is het meer een normaal jaar. Zo zou het moeten zijn," vertelt een handelaar. De blauwe bessen hebben geen moeite met een koude winter, volgens handelaren is de kwaliteit dan ook erg goed. De volumes vallen wel zo'n 20% lager uit dan vorig jaar. Exacte cijfers zijn lastig te geven, omdat het seizoen nog maar net begonnen is.
Mexico ziet kans voor export Europa
Het duurt nog tot oktober voor het seizoen begint. Hoewel de grootste volumes bestemd zijn voor de Amerikaanse en binnenlandse markt is er ook ruimte voor export naar Europa. Wel is er een overlap met de seizoenen in Peru, Argentinië en Chili, maar die landen richten zich op andere markten. Amerika is een goede markt met een enorme vraag.
Argentinië hoopt op toegang China
Er zijn investeringen gedaan om de sortering van het fruit te verbeteren. Daarbij wordt gekeken naar maat, kleur, stevigheid en defect. Het seizoen start in september en duurt tot november. Voor de export zijn er veel kansen overzee. Een handelaar vertelt vorig seizoen voor het eerst per schip te hebben geëxporteerd. Dat beviel zo goed, dat er dit jaar meer volumes de zee opgestuurd worden. Een nieuwe markt is China. De markt is nog niet open, maar de exporteurs hopen dat uiterlijk in de komende maanden de papieren getekend zijn. Daarnaast heeft het land een goede verbinding met het Midden-Oosten en Verre Oosten. Singapore en Dubai worden bereikt met een dagelijkse vlucht. De traditionele markten zijn Europa, Canada en de VS.
Peru zet in op forse groei
Vorig jaar kwam de export van het land uit op 250 miljoen dollar aan blauwe bessen. Verwachtingen spreken over een exportwaarde van 1 miljard dollar in 2021. Het land exporteerde meer dan 24.000 ton blauwe bessen, dat volume zal in de voorspellingen stijgen tot 120.000 ton in 2021. De landbouw is een belangrijke pijler van de economie. In regio's met veel teeltbedrijven is de werkloosheid nihil.
Om dat enorme volume op de markt te kunnen brengen, moet de sector de aanvoer "finetunen". Uit onderzoek blijkt dat de markt 10.000 ton per week aan kan. In het ideale plaatje zou 60 tot 70% tussen september en november op de markt moeten komen. De rest volgt dan in de maanden daarna. Hoewel landen als Uruguay, Argentinië en Chili concurreren op volume, vreest de Peruaanse sector vooral de kwaliteitsbessen uit Mexico. Het land bereikte een akkoord met buurland Chili over de export van blauwe bessen.