Bob Hutten geeft college aan Businessclub Fresh Park Venlo
Schrijnend
"De huidige verspilling is echt schrijnend", stelt Bob Hutten. "Van 100 procent bananen komt 2 procent in de buiken terecht. Bij vis gaat het om 45 procent." Verspilling is onderdeel van ons economische systeem waarbij groenten en fruit de kroon spannen. Grof gezien gaat een derde van het geproduceerde voedsel verloren. Dat kan verwerkt worden tot een waardevol product, bijvoorbeeld als soep, saus of poeder. Daar zijn zowel innovatieve verwerkende bedrijven voor nodig als een markt die daarvoor nog rijp moet worden gemaakt. De Verspillingsfabriek is gevestigd in het pand van Three-Sixty dat de ambitie heeft om de Silicon Valley functie binnen de voedselindustrie te worden. Het pand heeft 44.000 m2 ruimte voor ondernemers, studenten en start-ups om samen innovatieve concepten te ontwikkelen en testen voor diverse voedselvraagstukken. Er is genoeg ruimte voor groei. Momenteel is 4800 m² in gebruik.
Knippen
Jan-Willem Oomen leidde de businessclub rond door het verzamelgebouw. Momenteel huizen er zo'n 10 organisaties, die de diversiteit van het concept onderstrepen en allen een connectie hebben met voeding of de voedselindustrie. "Het gebouw is circulair ingericht. Met hergebruikte spullen en materialen hebben studenten elke ruimte een eigen thema gegeven", vertelt Jan-Willem. "Geknipt en geschoren worden in The Barbershop voor lastig overleg en Forever Green voor grotere brainstormsessies."
Een flexwerkplek en The Barbershop zijn voorbeelden van circulaire inrichting
Ruimte The Boomerang was de eerste confrontatie met de harde cijfers over voedselverspilling. Het aandeel groenten en fruit nadert de helft (44 %), wortel en knollen komen daarbij bij (20 %). Totaal gaat het wereldwijd om 64 %. In Brazilië zit dat vooral in logistieke verliezen, terwijl het in Nederland voor een groot deel bij de telers ligt. Oplossingen moeten dus in ieder land en in iedere keten gevonden worden, volgens FoodSquad die dat allemaal uitdokterde. Jan-Willem: "Verspilling van vlees en vis is veel lager omdat dat dure producten zijn. De laatste flintertjes worden van het bot geschraapt om te verwerken in een frikandel. Wanneer groente of fruit afwijkt van de norm, gooien we dat gemakkelijk weg." AGF-producten zijn te goedkoop waarbij de telers ook nog eens in een moeilijke hoek zitten. Bob: "Ze worden gepakt door de overheid en retail maar moeten zelf ook wat zijn. Kijk naar wat Tasty Tom heeft bereikt. Het gaat niet om zoveel mogelijk verhandelen en verkopen maar een identiteit, een merk creëren."
Verspilling van groenten, fruit, wortel en knollen is samen goed voor 64% zegt de muur in ruimte The Boomerang
Zondebok
Verspilling is een probleem van de hele keten. Er is geen zondebok aan te wijzen. Daarom is De Verspillingsfabriek heel erg blij met alle aandacht en bezoeken van de meest uiteenlopende groepen, vertelt Jan-Willem. "Want iedereen moet mee gaan helpen aan de verandering." Ons huidige systeem is namelijk ingericht op het streven naar perfectie en efficiëntie. "Een tomaat mag geen puntje hebben, want ons brein denkt dat er dan een made in kan zitten. Dat beeld wordt ook niet in een ander frame geplaatst", vertelt Bob. "Bedrijven gaan onder druk van aandeelhouders voor het maximale rendement. Politici kunnen dat met wet- en regelgeving sturen om bijvoorbeeld een bedrijf als Unilever, dat zich aan duurzaamheid heeft gecommitteerd, te steunen nu zij in een overnamegevecht zijn beland met het op winstgerichte Kraft-Heinz."
Bob Hutten: "Niet geloven in winstmaximalisatie, maar werken aan de transitie naar een circulaire economie."
Radicaal
De radicale boodschap van Bob Hutten kwam aan bij de leden van de business club. Tijdens de rondleiding en bij aanvang van het college plaatsten leden soms kritische kanttekeningen. "Het zijn allemaal mooie praatjes, maar is het wel rendabel? Verdringen jullie met deze soep niet andere producten van de markt? Is de biovergister of veevoer niet een goede bestemming?" Na het verhaal van Bob veranderde de stemming onder de leden. "Waarom hebben we geen verspillingsfabriek op Fresh Park Venlo?", was de vraag die de leden mee naar huis namen.
Verdringt tomatensoep uit de verspillingsfabriek andere bedrijven? Misschien wel, maar deze is maatschappelijk verantwoord gemaakt, zegt De Verspillingsfabriek.